Phán quyết của Tòa liên bang về súng in 3D có ngăn được thảm kịch súng đạn ở Mỹ?

ANTD.VN - Tòa án liên bang Mỹ vừa ra phán quyết ngừng việc công khai trực tuyến các bản thiết kế chi tiết súng in 3D, vốn là nội dung một thỏa thuận đạt được trong tháng trước giữa Chính phủ với Công ty Defense Distributed, có trụ sở tại bang Texas. 

Phán quyết của Tòa liên bang về súng in 3D có ngăn được thảm kịch súng đạn ở Mỹ? ảnh 1Dù súng in 3D là nhựa nhưng thiết kế của Defense Distributed nguy hiểm ở chỗ bất kỳ ai cũng có thể dễ dàng tạo ra một khẩu súng trong thời gian ngắn nhất và chi phí thấp  

Quyết định này được đưa ra một ngày sau khi 8 bang của nước Mỹ đệ đơn kiện Chính phủ liên bang, khẳng định thỏa thuận giữa Washington với Defense Distributed là  “tùy tiện và bất thường”. Bộ trưởng Tư pháp các bang Connecticut, Maryland, Massachusetts, New Jersey, New York, Pennsylvania, Oregon, Washington và quận Columbia đã cùng đâm đơn kiện chính quyền tại tòa án liên bang ở thành phố Seattle. Theo các quan chức trên, mục đích của vụ kiện là ngăn chặn thỏa thuận cho phép Defense Distributed công khai các bản thiết kế súng in 3D trên mạng. 

Bộ trưởng Tư pháp bang Washington Bob Ferguson cho rằng quyết định này là  “vi hiến”, không chỉ gây hậu quả đối với sự an toàn của người dân mà còn ảnh hưởng tới các luật của bang ngăn chặn súng đạn rơi vào tay những đối tượng cực đoan nguy hiểm.

Theo ông Ferguson cũng như các quan chức cùng đệ đơn kiện, việc công khai các bản thiết kế súng là hành động  “nối giáo” cho các phần tử khủng bố và tội phạm, đe dọa đến sự an toàn của người dân bởi bất kỳ ai, không kể tuổi tác, sức khỏe tâm thần, có tiền án hay chưa có tiền án, đều có thể tải các bản thiết kế này để chế tạo súng. Đó là chưa kể, họ có thể dễ dàng tự chế tạo súng ở nhà miễn là sở hữu máy in 3D. Lực lượng chức năng do đó khó có thể kiểm soát các khẩu súng này khi chúng không có số seri. 

Tính đến nay, khoảng 1.000 người đã tải các bản thiết kế cho súng trường AR-15, loại súng được sử dụng nhiều trong các vụ xả súng đẫm máu ở Mỹ. Chỉ với một máy in 3D có giá khoảng 2.000 USD, cộng thêm vài trăm USD tiền nguyên liệu, bất kể ai cũng có thể tự lập trình và chế tạo tại nhà một khẩu súng nhựa.

Trước mối nguy hiểm tiềm tàng trong vấn đề kiểm soát súng đạn, Thẩm phán liên bang Robert Lasnik tại thành phố Seattle, Washington, đã chấp nhận yêu cầu của chính quyền 8 bang về tạm dừng việc công bố các bản thiết kế súng in 3D, đồng thời dự kiến sẽ có phiên xử vào ngày 10-8 tới.   

Tuy nhiên, các chuyên gia trong lĩnh vực in lại cho rằng, do không có bộ phận chế tạo từ kim loại, súng chế tạo từ máy in 3D không có tính sát thương cao, thậm chí khó có thể gây hại cho người sử dụng. Trước quyết định của Tòa án, Defense Distributed đã đệ đơn kiện tại Texas, cho rằng mình là nạn nhân của một  “chương trình đe dọa và sách nhiễu” về mặt tư tưởng, đồng thời các quyền của công ty bị vi phạm. Hiện tại, người dân Pennsylvania, New Jersey và Los Angeles đều không được quyền tiếp cận các bản thiết kế của Defense Distributed. 

Nhà sáng lập Defense Distributed Cody Wilson lần đầu tiên công khai các bản thiết kế có thể tải từ Internet cho súng trường in 3D vào năm 2013. Đã có hơn 100.000 lượt download các bản thiết kế này cho tới khi Bộ Ngoại giao Mỹ yêu cầu Cody Wilson ngừng việc này, coi đây là hành vi vi phạm các luật xuất khẩu liên bang do một số người ngoài nước Mỹ cũng đã tải xuống các bản thiết kế. Tuy nhiên, cuối tháng 6 vừa qua, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thay đổi quyết định trên, cho phép ông Wilson nối lại việc công khai các bản thiết kế. 

Vụ việc lại một lần nữa cho thấy những tranh cãi về việc kiểm soát súng đạn giữa các nhà lập pháp và chính quyền Mỹ kéo dài nhiều thập kỷ qua vẫn chưa ngã ngũ. Tình trạng bạo lực súng đạn đã trở thành một vấn nạn nhức nhối trong xã hội Mỹ nhiều năm nay. Kết quả một cuộc nghiên cứu gần đây cho thấy số người Mỹ bị chết bởi súng từ năm 1968 đến nay nhiều hơn số người chết trong tất cả các cuộc chiến tranh trong lịch sử của Mỹ. Trong khi dân số chỉ chiếm 5% toàn cầu thì số vụ xả súng ở Mỹ lại chiếm tới 31%. Đây là một điều rất bi thảm. 

Điều đáng nói là cho đến nay, nước Mỹ vẫn chưa đưa ra một hành động chính trị cụ thể nào để ngăn chặn những con số đau lòng trên. Những nỗ lực của các nhà tư pháp Mỹ chỉ như muối bỏ bể khi các nhà lập pháp chưa thể thông qua luật quản lý súng chặt chẽ do sự xung đột giữa các nhóm lợi ích là quá lớn.