Những thách thức của tân Ngoại trưởng Pháp
(ANTĐ) - Vì tân Ngoại trưởng Alain Juppe từng làm Thủ tướng (1995-1997), Thị trưởng thành phố Bordeaux và Bộ trưởng Quốc phòng nên dư luận và giới chuyên môn đặc biệt quan tâm tới những ưu tiên trong chính sách ngoại giao của ông.
Theo đó, tái xây dựng Liên minh Địa Trung Hải và thúc đẩy phát triển châu Phi là ưu tiên hàng đầu của ông Alain Juppe bởi Pháp quan tâm tới sự phát triển của châu Phi trong thế kỷ 21 và không muốn mất sự hiện diện của mình ở châu lục này. Bà Michele Alliot-Marie mất ghế Ngoại trưởng vì bị chỉ trích và lên án sau chuyến thăm Tunisia trước khi nổ ra cuộc khủng hoảng chính trị ở nước này. Cựu Ngoại trưởng Michele Alliot-Marie được dư luận đánh giá là người giữ quyền liên tục lâu nhất trong nền đệ ngũ cộng hòa ở Pháp.
Ông Alain Juppe và bà Michele Alliot-Marie |
Sinh ra trong một gia đình ở Mont-de-Marsan (Landes) từ cuộc hôn nhân thứ 2 của mẹ và luôn giành nhiều giải thưởng trong cuộc thi quốc gia nên sau khi theo học tại Trường Quản trị Quốc gia, quan lộ của ông Alain Juppe khá thuận lợi. Làm việc dưới quyền cựu Tổng thống Jacques Chirac chỉ 10 năm (từ giữa thập niên 1970), ông Alain Juppe đã có chân trong nội các.
Tân Ngoại trưởng Alain Juppe là người thân tín nhất của cựu Tổng thống Jacques Chirac, từng được coi là ứng cử viên sáng giá kế nhiệm ghế Tổng thống, nhưng sự nghiệp chính trị phải tạm dừng sau khi ông bị kết án (18 tháng tù treo) hôm 30-1-2004. Ông Alain Juppe bị cáo buộc tham nhũng vì đã tạo điều kiện cho những người thuộc đảng Tập hợp vì nền Cộng hòa (RPR, tiền thân của đảng cầm quyền UMP) hưởng lương của các công ty tư nhân và tòa thị chính Paris (cuối thập niên 1980 đầu thập niên 1990). Ngoài bản án 18 tháng tù treo, toà còn buộc ông Alain Juppe không được tham gia tranh cử trong vòng 10 năm. Nhưng ngày 3-2-2004, ông Alain Juppe đã kháng án và tiếp tục tham chính. Trong thời gian kháng án, ông Alain Juppe vẫn giữ ghế Thị trưởng Bordeaux và Chủ tịch đảng UMP.
Giới truyền thông đưa tin, trong suốt quá trình bị thẩm vấn và hầu tòa, ông Alain Juppe cố gắng không đề cập tới tên của ông Jacques Chirac. Nhưng hiện ông Jacques Chirac vẫn đang phải đối mặt với những tội danh như nhận hối lộ, lạm dụng chức quyền, dùng công quỹ trả lương cho những người chưa bao giờ làm việc trong thời gian làm Thị trưởng thành phố Paris (1977-1995).
Ngay sau khi rời ghế Tổng thống hôm 16-5-2007, ông Jacques Chirac đã bị cơ quan chức năng sờ tới bởi giờ đây cựu Tổng thống không được hưởng quyền miễn trừ đối với nguyên thủ quốc gia. Đây là lần đầu tiên một cựu Tổng thống Pháp bị cơ quan thực thi pháp luật gọi hỏi với những nghi vấn tham nhũng.
Dư luận cho rằng, khi còn làm Thị trưởng Paris, ông Jacques Chirac từng bị tố cáo liên quan tới những vụ biển thủ bất động sản: mua bất động sản với giá rẻ hơn vài lần so với giá thị trường, sau đó bán lại với giá cắt cổ và ông Alain Juppe là người nắm rõ những chuyện này. Khi đó, ông Alain Juppe phụ trách tài chính, làm việc dưới quyền của Thị trưởng Jacques Chirac. Trước khi rời ghế Thị trưởng Paris, ông Jacques Chirac đã bổ nhiệm ông Alain Juppe làm Phó Thị trưởng thành phố này.
Giới truyền thông đưa tin, ông Alain Juppe không thể hành động nếu không có sự chấp thuận của ông Jacques Chirac. Vì sự trung thành của ông Alain Juppe nên ông Jacques Chirac đặc biệt tin dùng. Cựu Tổng thống Jacques Chirac nhiều lần tuyên bố ủng hộ ông Alain Juppe. Ngay sau khi ông Alain Juppe bị tòa tuyên án, ông Jacques Chirac lập tức tuyên bố “Alain Juppe là một chính trị gia có năng lực hiếm có, trung thực và nhân đạo. Pháp cần những người có phẩm chất này”.
Việc ông Alain Juppe trở thành Chủ tịch đảng UMP vào tháng 11-2002 đã chứng minh cho nhận định này. Về phần mình, Thẩm phán Catherine Pierce, trưởng nhóm thẩm phán đã đưa ra quyết định đối với ông Alain Juppe cho biết, văn phòng của bà bị đột nhập, đường dây điện thoại bị nghe trộm, máy tính bị theo dõi. Khi đó cảnh sát đã mở cuộc điều tra về những đe doạ giết hại vị quan toà này, còn Chính phủ buộc phải mở 3 cuộc điều tra về tuyên bố của thẩm phán Catherine Pierce.
Giới chuyên môn cho rằng, vì từng đảm trách ghế Ngoại trưởng trong chính phủ của Thủ tướng Balladur (1993-1995) nên ông Alain Juppe được coi là người có kinh nghiệm và khôn ngoan trong công tác đối ngoại. Những kinh nghiệm và sự khôn ngoan của tân Ngoại trưởng Alain Juppe được thể hiện rất rõ khi ông đưa ra tuyên bố trước và trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 1995: trung thành với Balladur, chung thủy với Chirac bởi khi đó 2 chính trị gia này đều muốn ngồi ghế Tổng thống.
Ngay sau khi đắc cử Tổng thống, ông Jacques Chirac đã bổ nhiệm ông Alain Juppe làm Thủ tướng. Cách đây 3 năm, khi tái đắc cử ghế Thị trưởng thành phố Bordeaux với số phiếu áp đảo, dư luận đã dự đoán, cựu Thủ tướng Alain Juppe sẽ sớm quay lại chính trường. Chính vì những điều kể trên nên có người nói rằng, một trong những thách thức lớn nhất của ông Alain Juppe hiện nay là thoát khỏi bê bối của người tiền nhiệm cũng như bản thân.
Lê Cao Sơn
(Tổng hợp)