Sách trắng, dài hơn 500 trang, có 4 phần, gồm môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản, chính sách an ninh và quốc phòng của Nhật Bản, các sáng kiến quốc phòng của Nhật Bản và những căn cứ chứng minh khả năng phòng thủ của nước này.
Ngoài ra, sách trắng còn bao gồm một loạt các chính sách quốc phòng kể từ tháng 12 năm ngoái như chiến lược an ninh quốc gia, hướng dẫn chương trình quốc phòng mới và một quyết định của nội các về thực thi quyền phòng vệ tập thể.
Theo sách trắng quốc phòng này, Nhật Bản cần phải tăng cường khả năng phòng thủ, và phối hợp khả năng phòng thủ với các hiệp ước an ninh Nhật-Mỹ để đối phó với một môi trường an ninh ngày càng nghiêm trọng xung quanh Nhật Bản. Đồng thời chỉ ra rằng những mối đe dọa sẽ đến từ Triều Tiên, Trung Quốc và Nga.
"Nhật Bản rất lo ngại về sự thiết lấp ADIZ ở Hoa Đông, vốn là một hành động đặc biệt nguy hiểm, gây leo thang tình hình và có thể dẫn tới các hệ quả không lường trước được trong khu vực", hãng thông tấn Kyodo dẫn sách trắng cho biết.
"Liên quan tới các xung đột vì lợi ích biển, Trung Quốc đã thực hiện các biện pháp hung hăng, trong đó có nỗ lực thay đổi hiện trạng bằng các biện pháp ép buộc, vốn đi ngược với trật tự và luật pháp quốc tế hiện thời".
Nhật Bản quyết tâm xây dựng một quân đội mạnh để đối phó với Trung Quốc
Sách trắng cũng cảnh báo về việc Triều Tiên liên tục sử dụng các hành động và ngôn từ khiêu khích, có thể tạo nên một nhân tố mất ổn định nghiêm trọng đối với an ninh không chỉ của Nhật Bản mà còn đối với cả khu vực và cộng đồng quốc tế. Đồng thời đề cập tới các tranh chấp lãnh thổ khác, trong đó có quần đảo Takeshima/Doko đang tranh chấp với Hàn Quốc, và quần đảo Kurils đang tranh chấp với Nga mà Tokyo gọi là Các vùng lãnh thổ phương Bắc.
So với các sách trắng quốc phòng trước đây, sách trắng mới này cũng nhấn mạnh đến sự hợp tác và trao đổi về quốc phòng của Nhật Bản với các nước khác và có một đề xuất rằng Nhật Bản cần phải đóng một vai trò chủ đạo trong hợp tác khu vực và quốc tế trong lĩnh vực quốc phòng.
Các nhà phân tích Nhật Bản cho rằng, những nội dung như vậy của sách trắng đã bộc lộ tham vọng của chính quyền Abe nhằm đưa Nhật Bản trở thành một cường quốc quân sự trong khu vực.
Trong khi đó, sách trắng quốc phòng năm nay hoàn toàn kế thừa những giải thích của Thủ tướng Shinzo Abe rằng việc thực thi quyền phòng vệ tập thể không trái với hiến pháp phản đối chiến tranh của Nhật Bản, và gọi đây là một bước đi "lịch sử."
Tuy nhiên, các chuyên gia pháp luật của Nhật Bản lại cho rằng, quyết định về quyền phòng vệ tập thể lại có những khiếm khuyết pháp lý lớn và đa số người dân Nhật Bản phản đối quyết định này.
