Ngân hàng nhà nước hạ tiếp 1% lãi suất: Đã có cân nhắc

ANTĐ - Thanh khoản của hệ thống ngân hàng được cải thiện, lãi suất cho vay giảm, đưa nhiều lĩnh vực ra khỏi danh sách không khuyến khích cho vay, cơ cấu nợ cho doanh nghiệp… là các vấn đề được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đề cập tại buổi Họp báo Công bố quyết định hạ lãi suất diễn ra sáng qua (11-4).

Ngân hàng nhà nước hạ tiếp 1% lãi suất: Đã có cân nhắc ảnh 1
Nhiều lĩnh vực được loại khỏi danh sách hạn chế cho vay


Thanh khoản đã tốt lên rất nhiều

Thống đốc NHNN - Nguyễn Văn Bình cho biết, đã có những tín hiệu tích cực, khả quan cho thấy mục tiêu kiềm chế lạm phát ở mức 6% cho năm nay có thể đạt được. Có những giải pháp kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô từng bước tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp đảm bảo tăng trưởng ở mức hợp lý. Quốc hội và Chính phủ khẳng định mức tăng trưởng hợp lý ở mức 6% hoặc trên 6% nếu điều kiện cho phép hoặc thấp hơn một chút cũng là mức hợp lý trong năm nay.

Để đạt được mục tiêu này, NHNN trên cơ sở đánh giá những diễn biến đời sống kinh tế vĩ mô thấy rằng có thể hạ lãi suất thêm 1% nữa. Có hai luồng ý kiến, một là không cần làm gì cũng có thể kiềm chế được lạm phát ở mức một con số nên cần nhanh chóng hạ lãi suất. Ý kiến thứ hai là lạm phát vẫn có thể tăng nhanh trở lại. “NHNN đã cân nhắc thận trọng cả hai ý kiến và các ý kiến khác của chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế để hạ tiếp lãi suất xuống 1%. Có thể trung bình mỗi quý chúng ta giảm lãi suất 1%, điều này không có gì đột biến và trái với dự báo của NHNN. Còn trong từng quý, phụ thuộc vào các diễn biến mới để có thể quyết định vào đầu, giữa hay cuối quý. Chúng tôi đã phân tích kỹ thuật và quyết định vào thời điểm này”, Thống đốc NHNN cho biết. 

Cũng theo thông tin từ Thống đốc Nguyễn Văn Bình, thanh khoản của hệ thống ngân hàng đã được cải thiện hết sức tích cực. Trong vòng 1 tháng qua thanh khoản cũng được củng cố mạnh mẽ hơn. Trong quý IV năm 2011, giữa nguồn và sử dụng nguồn có chênh lệch lớn, sử dụng cao hơn cả nguồn. Nhưng từ đầu năm đến nay tình hình đang được cải thiện, sử dụng nguồn thấp hơn so với nguồn vốn tới 130.000 tỷ đồng. Tiền gửi của tổ chức tín dụng tại NHNN đạt 60.000 tỷ đồng, cao hơn cả dự trữ bắt buộc trung bình khoảng 15.000 tỷ - 20.000 tỷ đồng và ổn định từ đầu năm đến nay. 

“Cởi trói” cho vay bất động sản, tiêu dùng

“Dư nợ tín dụng bất động sản cũng được mở với mọi loại hình vay bao gồm vay để mua bán nhà ở đầu tư, đầu cơ, để ở, cho vay xây dựng bất động sản để bán. Với dư nợ cho vay chứng khoán không khuyến khích do đây là thị trường vốn dài hạn nên không thể sử dụng tín dụng ngắn hạn của ngân hàng để đầu tư”, Thống đốc NHNN nhấn mạnh.

Còn với lĩnh vực chứng khoán, NHNN giữ nguyên quan điểm không khuyến khích vì vốn ngân hàng đa số là ngắn hạn, trong khi thị trường chứng khoán chủ yếu là đầu tư trung và dài hạn nên việc sử dụng vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn sẽ rất nguy hiểm. Hơn nữa, nếu ngân hàng rót vốn vào để thị trường chứng khoán “hồng hào” lên một cách nhanh chóng rất có thể sẽ tạo ra những bong bóng trên thị trường như trước đây. Thống đốc cho rằng, không cần vốn từ ngân hàng thì thị trường chứng khoán vẫn tăng trưởng được do thừa hưởng những yếu tố tích cực từ nền kinh tế như lạm phát và lãi suất giảm. Bởi vậy, thời gian tới, dù không tăng trưởng nhanh nhưng thị trường chứng khoán chắc chắn sẽ có những phát triển bền vững.

Cơ cấu nợ cho doanh nghiệp

Theo NHNN, trong bối cảnh hiện tại, thanh khoản của ngân hàng đã được cải thiện một bước nhưng chưa bền vững nên các tổ chức tín dụng vẫn thúc ép các doanh nghiệp trả nợ. Tuy nhiên với việc điều hành nguồn tiền của NHNN trong thời gian tới, tình hình thanh khoản từng bước được cải thiện, nợ xấu của các ngân hàng gia tăng và tài chính của các doanh nghiệp khó khăn thì các ngân hàng cần chủ động hơn trong việc cơ cấu lại nợ của các doanh nghiệp. 

Tuy nhiên, Thống đốc NHNN cũng nhấn mạnh: “Không phải tất cả các doanh nghiệp đều được thực hiện cơ cấu nợ, mà chỉ doanh nghiệp nào chịu khó khăn tạm thời, hướng kinh doanh tốt trong thời gian tới, có khả năng trả nợ thì mới được ngân hàng cơ cấu lại nợ”.

Nói rõ hơn về vấn đề cho vay với doanh nghiệp, Thống đốc NHNN cho rằng, doanh nghiệp cũng có rất nhiều loại hình và tình hình tài chính khác nhau. “Tôi xin khẳng định, doanh nghiệp nào tốt đủ điều kiện vay vốn với các điều kiện hiện hành có thể vay được với lãi suất từ 14 - 16%, nếu có doanh nghiệp nào không vay được thì có thể liên hệ với NHNN. Ngân hàng cũng là doanh nghiệp, phải kinh doanh nên tiền không phải để cấp phát. Kể cả doanh nghiệp tốt nhưng thuộc lĩnh vực không khuyến khích cho vay đến ngân hàng yêu cầu vay với lãi suất thấp thì không được”, Thống đốc NHNN nhấn mạnh.

ADB cảnh báo việc hạ lãi suất quá nhanh

Trong triển vọng ngắn hạn, Việt Nam sẽ phải chịu những rủi ro nếu Chính phủ hạ các mức lãi suất với tốc độ quá nhanh. Đây là một thông điệp được Ngân hàng Phát triển châu Á đưa ra tại buổi Họp báo về Tình hình Phát triển Kinh tế châu Á và Việt Nam sáng qua (11-4).

Ông Dominic Mellor, chuyên gia kinh tế quốc gia của ADB cho rằng: “Khoản tiền gửi của người dân cách đây một năm không có giá trị tương đương với khoản tiền đó ngày hôm nay. Như vậy, lòng tin đối với đồng nội tệ đã bị suy giảm. Nếu tiếp tục giảm lãi suất thì tâm lý người dân sẽ lại chuyển sang đầu tư vào các loại tài sản khác như vàng, ngoại tệ... gây những tác động tiêu cực đối với nền kinh tế. Chính vì vậy, Chính phủ cần hết sức thận trọng khi đưa ra các quyết sách tiếp theo”.

Đánh giá về triển vọng của Việt Nam, các chuyên gia ADB cho rằng năm nay tăng trưởng Việt Nam sẽ chậm lại ở mức 5,7% trước khi tăng lên 6,2% vào 2013.