Tướng John Campbell - chỉ huy lực lượng NATO tại Afghanistan lo lắng nhìn về tương lai
tại lễ hạ cờ chấm dứt sứ mệnh tham chiến trực tiếp ở nước này
Ngày 28-12, trong một động thái được cho là “mang tính biểu tượng”, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ra tuyên bố chính thức chấm dứt sứ mệnh chiến đấu của binh lính nước này tại Afghanistan. Người đứng đầu nước Mỹ sau khi cho biết cuộc chiến Afghanistan kéo dài 13 năm, khiến hơn 3.000 lính Mỹ thiệt mạng và tiêu tốn “hàng trăm tỷ USD” đã nêu rõ: “Hôm nay chúng ta chấm dứt cuộc chiến kéo dài nhất trong lịch sử nước Mỹ này”.
Cùng ngày 28-12, lực lượng NATO tại Afghanistan cũng đã tiến hành buổi lễ hạ cờ bí mật tại Thủ đô Kabul bởi lực lượng Taliban gần đây hoạt động mạnh trở lại. Chỉ huy lực lượng NATO tại Afghanistan, tướng John Campbell thừa nhận con đường trước mặt vẫn còn nhiều thách thức, song vẫn bày tỏ tin tưởng vào thắng lợi cuối cùng.
Đúng 13 năm trước, vào tháng 12-2001, tức là chỉ hơn 3 tháng sau sự kiện khủng bố đẫm máu 11-9-2001, Mỹ đã phát động cuộc chiến chống khủng bố nhằm vào Afghanistan để tiêu diệt mạng lưới khủng bố Al Qaeda của “trùm khủng bố số 1 thế giới” Bin Laden và lực lượng Taliban cầm quyền ở Afghanistan khi ấy hậu thuẫn Bin Laden. Có lẽ vào thời điểm đó, ở nước Mỹ không mấy người ngờ rằng họ phải lao vào cuộc chiến tranh dài nhất trong lịch sử nước Mỹ, hơn cả cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai cũng như các cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 và chiến tranh Việt Nam 1964-1973.
Không bị tổn thất nặng nề như các cuộc chiến tranh lớn khác, song cuộc chiến tranh Afghanistan cũng khiến nước Mỹ và các đồng minh phải trả cái giá rất đắt. Với riêng nước Mỹ là sinh mạng của ít nhất 3.000 lính Mỹ cùng chiến phí tính tới nay khoảng hơn 1.000 tỷ USD.
Trả giá đắt như vậy nhưng xem ra Afghanistan vẫn chưa hết là một “vũng lầy an ninh” với nước Mỹ. Cho dù đã tiêu diệt được trùm khủng bố Bin Laden song Al Qaeda vẫn là một nỗi ám ảnh mang tên khủng bố với không chỉ nước Mỹ và nhiều nơi trên thế giới, nhất là các quốc gia đồng minh phương Tây của Mỹ, và đáng lo nhất là “thách thức an ninh” lớn Taliban.
Chỉ riêng lễ hạ cờ chấm dứt sứ mệnh chiến đấu của NATO phải tổ chức bí mật ở ngay Thủ đô Kabul đã cho thấy các tay súng Taliban hiện đang lộng hành như thế nào tại Afghanistan. Trong khi đó, theo thống kê mới nhất, dù còn cả chục nghìn quân Mỹ và NATO “trực tiếp tham chiến” nhưng tổng số thường dân Afghanistan thiệt mạng vẫn vượt mốc 10.000 người và số binh lính Afghanistan chết trận cũng lên tới 5.000 người.
Đến thăm Afghanistan ngay trước khi Mỹ và NATO chấm dứt việc trực tiếp tham chiến, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Ursula von der Leyen cho rằng việc chấm dứt sứ mệnh này là quá sớm bởi như ở Iraq, quân Mỹ đã phải tái triển khai vào năm 2014 sau 3 năm rút đi bởi sự trỗi dậy của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Bộ trưởng Leyen cảnh báo về khả năng gia tăng các cuộc tấn công mới tại Afghanistan sau khi sứ mệnh triển khai của NATO ở nước này chấm dứt.
Thế nên, dù tuyên bố chấm dứt sứ mệnh “trực tiếp chiến đấu” song Mỹ vẫn để lại 12.500 quân cùng 2.500 quân NATO để chuyển sang nhiệm vụ gọi là “huấn luyện và cố vấn” cho quân đội Afghanistan.
