Biểu tình ủng hộ bà Tymoshenko ở Thủ đô Kiev của Ukraine
Ukraine ngày 23-5 đã đồng ý cho phép một quan sát viên quốc tế tới nước này để theo dõi phiên toà xem xét đơn kháng án của cựu Thủ tướng Tymoshenko. Phiên toà dự định diễn ra ngày 21-5 vừa qua song đã được hoãn tới ngày 25-6, tức là trong thời gian diễn ra EURO 2012 mà Ukraine sẽ là đồng chủ nhà với Ba Lan từ ngày 8-6 đến 1-7 tới.
Trước đó, bà Tymoshenko đã bị bắt giam từ tháng 12-2011 sau khi Tòa thượng thẩm Ukraine xử y án 7 năm tù giam theo phán quyết của Tòa án quận Pecher ở Thủ đô Kiev vì tội lạm dụng chức quyền chỉ thị ký hợp đồng mua khí đốt của Nga năm 2009. Theo cáo buộc, việc này đã gây thiệt hại gần 200 triệu USD cho ngân sách của Ukraine.
Chưa dừng lại, Cơ quan An ninh Ukraine sau đó lại khởi tố vụ án hình sự mới đối với cựu Thủ tướng Tymoshenko với cáo buộc đã chuyển số nợ 405 triệu USD của “Hệ thống năng lượng thống nhất Ukraine”, nơi bà từng làm Chủ tịch Hội đồng quản trị, sang phần nợ của ngân sách Nhà nước. Nếu bị kết tội mới này, nữ cựu Thủ tướng có thể sẽ bị kết án thêm từ 7 đến 12 năm tù giam nữa.
Bà Tymoshenko cùng những người ủng hộ đã bác bỏ tất cả các cáo buộc trên, cho rằng đó là những âm mưu nhằm loại bỏ một đối thủ chính trị đáng gờm như bà khỏi vũ đài chính trị Ukraine. Các nước phương Tây, nhất là ở châu Âu, vốn hậu thuẫn bà Tymoshenko từ thời “cách mạng cam” trước đây cũng đã ngay lập tức lên tiếng ủng hộ cựu “Nữ hoàng da cam” cũng như chỉ trích chính quyền Ukraine.
Làn sóng chỉ trích, gây áp lực lên chính quyền Ukraine càng thêm mạnh khi xuất hiện những hình ảnh cùng cáo buộc của nữ cựu Thủ tướng rằng bà bị ngược đãi, đánh đập trong tù hồi cuối tháng 4 vừa qua. Một số lãnh đạo, chính khách tên tuổi ở Tây Âu thậm chí còn tuyên bố tẩy chay chính trị Ukraine, không tham dự EURO 2012 tại nước này.
Tất nhiên, mưu toan chính trị hoá thể thao trên đã bị chính quyền Tổng thống Viktor Yanukovich cũng như nhiều quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) khác phản đối. Trong khi Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) bác tin đồn về khả năng UEFA truất quyền đăng Vòng chung kết EURO-2012 của Ukraine thì Hội nghị Ngoại trưởng EU diễn ra ngày 14-5 vừa qua cũng khẳng định sẽ không tẩy chay sự kiện thể thao lớn của châu Âu này.
Không nhân nhượng với những toan tính chính trị hoá sự kiện thể thao như Vòng chung kết EURO 2012 để gây áp lực trong vụ án của cựu Thủ tướng Tymoshenko song chính quyền Ukraine cũng rất muốn tạo ra một bầu không khí thuận lợi cho ngày hội bóng đá lớn nhất châu Âu 4 năm mới có một lần. Thế nên, chính quyền Ukraine đã đồng ý cho bác sĩ của Đức đến thăm khám cho bà Tymoshenko ở trong tù, tiếp đó lại đồng ý để đưa nữ cựu Thủ tướng đến một bệnh viện địa phương để chữa trị.
Quyết định mới nhất cho phép quan sát viên quốc tế tới theo dõi phiên toà xem xét đơn kháng án của bà Tymoshenko được xem cũng là nhằm giảm áp lực, tạo điều kiện để tổ chức thành công Vòng chung kết EURO đầu tiên trong lịch sử tại Ukraine.
