 |
Cảnh sát kiểm tra giấy tờ và hành lý của hành khách trên xe buýt ở San Salvador |
Những ngày đẫm máu nhất trong hơn 30 năm
Nhà chức trách El Salvador vào cuối ngày 28-3 cho biết, cảnh sát đã bắt giữ hơn 1.400 thành viên băng đảng sau khi nước này chứng kiến những ngày đẫm máu nhất trong hơn 30 năm qua. Các vụ bắt giữ đang được thực hiện trong Chiến dịch Guerra Contra Pandillas khi Quốc hội hôm chủ nhật 27-3 chấp thuận đề nghị của Tổng thống Nayib Bukele về việc ban bố tình trạng khẩn cấp và đình chỉ một số quyền hiến pháp trong 1 tháng để chống lại bạo lực băng đảng. Trong số các quyền bị đình chỉ có quyền tự do hội họp và lập hội. Nghi phạm sẽ bị giam giữ trong tối đa 15 ngày, đồng thời cảnh sát được phép khám xét điện thoại di động và tin nhắn riêng tư mà không cần lệnh của tòa án.
Trước tình hình nghiêm trọng này, hôm 28-3, binh lính và cảnh sát đã đột kích các thành trì của băng đảng xung quanh San Salvador. Các vụ giết người dường như có liên quan đến các băng nhóm đường phố khét tiếng của đất nước, những kẻ kiểm soát hiệu quả nhiều khu phố ở Thủ đô. Lực lượng Cảnh sát Quốc gia El Salvador cho biết, họ đã bắt được 5 thủ lĩnh của băng nhóm Mara Salvatrucha hoặc MS-13 do nghi ngờ đây là những kẻ đã hạ lệnh giết người vào cuối tuần qua.
Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Mauricio Antonio Arriaza Chicas thông báo: “Những nhóm tội phạm này phải hiểu rằng, cuộc sống của người dân Salvador không thể bị đụng chạm và Nhà nước sẽ tiếp tục bảo vệ người dân. Chúng tôi sẽ không lùi bước trong chiến dịch Guerra Contra Padnillas này. Tất cả những kẻ tội phạm này sẽ phải trả giá cho tội ác của mình”.
 |
Binh sĩ kiểm soát cổng vào cộng đồng Las Palmas ở San Salvador hôm 27-3 |
Dấu hiệu bất ổn về an ninh
Ông Nayib Bukele - Tổng thống El Salvador cho hay, những kẻ bị giam giữ sẽ tạm thời không được tại ngoại. Ông còn chỉ thị giảm thức ăn cho các nghi phạm là thành viên băng đảng ở San Salvador xuống còn 2 bữa mỗi ngày. Động thái này được cho là nhằm kéo dài nguồn cung cấp thực phẩm hiện tại để chuẩn bị cho những người mới bị giam giữ. “Đừng nghĩ rằng họ sẽ được thả tự do, khẩu phần thức ăn cũng sẽ bị chia lại. Và nếu cộng đồng quốc tế lo lắng cho những thiên thần nhỏ của họ, hãy mang thức ăn đến bởi vì chúng tôi sẽ không lấy tiền ngân sách từ các trường học để nuôi những kẻ khủng bố này”, Tổng thống Bukele viết trên tài khoản Twitter của mình.
Ông Bukele trước đó đã ra lệnh cho người quản lý các trại giam của đất nước thực hiện một cuộc truy quét 24/7 ngay lập tức các tù nhân băng đảng trong phòng giam. Theo chỉ thị, các phạm nhân không được phép ra ngoài phòng giam, dù chỉ là ra ngoài sân tắm nắng. Đây được coi là một thông điệp cho các băng đảng rằng, các chiến hữu trong tù cũng chịu ảnh hưởng vì những hành vi bạo lực của họ.
Kể từ ít nhất là những năm 1990, MS-13 và Barrio 18 - các băng nhóm khởi phát trên đường phố Los Angeles đã xuất hiện ở El Salvador, cuối cùng khiến quốc gia này trở thành quốc gia giết người nhiều nhất trên thế giới vào năm 2015. Các vụ giết người đã giảm dần ở El Salvador kể từ đó sau khi hơn 6.600 người bị sát hại tại đất nước có khoảng 6,5 triệu dân. Kể từ khi Tổng thống Nayib Bukele nhậm chức vào năm 2019, con số ngày càng sụt giảm, nhưng một số điều tra của phương tiện truyền thông địa phương cho rằng, điều này là do có sự thương lượng giữa chính phủ và các băng đảng. Hồi tháng 12-2021, báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc chính phủ của ông Bukele đã ưu đãi về tài chính đối với các băng đảng cũng như tạo ra đặc quyền cho những phạm nhân băng đảng trong tù. Ông Bukele đã kịch liệt phủ nhận các cáo buộc này.
“Người dân El Salvador cần được nhắc nhở rằng, những gì đang xảy ra là do sự sơ suất của những người bảo vệ tội phạm”, đảng bảo thủ Arena tuyên bố. Jose Miguel Cruz, Giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Mỹ Latinh và Caribe thuộc Đại học Quốc tế Florida, Kimberly Green, đồng thời là chuyên gia về các băng đảng của El Salvador nhận định: “Tình trạng bạo lực gia tăng cho thấy những điểm yếu của thỏa thuận được cho là giữa chính phủ và các băng đảng. Rõ ràng là chính phủ không có toàn quyền kiểm soát về mặt an ninh”.
Kể từ khi Tổng thống Nayib Bukele nhậm chức vào năm 2019, số vụ giết người ở El Salvador ngày càng sụt giảm, nhưng một số điều tra của phương tiện truyền thông địa phương cho rằng, điều này là do có sự thương lượng giữa chính phủ và các băng đảng.
