Cộng đồng Đông Á
(ANTĐ) - Một Cộng đồng châu Á (EAC) đang hiện hình ngày một rõ hơn sau phiên họp đặc biệt về EAC với sự tham dự của Thủ tướng nước ta Nguyễn Tấn Dũng nhân Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) tại Davos, Thụy Sĩ.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tham dự phiên họp đặc biệt về EAC |
Ý tưởng đầu tiên về việc hình thành EAC bắt đầu từ khá sớm, đầu những năm 90 từ đề xuất xây dựng một khối mậu dịch gọi là Nhóm Kinh tế Đông Á (EAEG) của Thủ tướng Malaysia khi đó là ông Mohamad Mahathir. Theo đó, EAEG bao gồm 10 quốc gia thành viên ASEAN cùng với ba trụ cột kinh tế của khu vực là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Song ý tưởng về một EAC chỉ trở nên rõ ràng và cần thiết hơn khi sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế Đông Á đã làm cho khu vực này hiện trở thành một trong ba trung tâm kinh tế lớn nhất trên thế giới. Nếu các nền kinh tế Đông Á được kết nối với nhau chặt chẽ hơn thì sức mạnh kinh tế của khu vực này sẽ tăng lên gấp bội và tiếng nói của các nước Đông Á sẽ có trọng lượng hơn tại các diễn đàn kinh tế khu vực và quốc tế.
Một trong những quốc gia bày tỏ sự quan tâm lớn nhất và đang đi đầu trên thực tế nhằm sớm hình thành EAC trên thực tế là Nhật Bản. Các chính phủ gần đây ở cường quốc kinh tế số hai thế giới này, nhất là chính phủ của đảng Dân chủ tự do Nhật Bản (DJP) do Thủ tướng Yukio Hatoyama đứng đầu, đã rất sốt sắng với việc sớm thiết lập EAC.
Cùng mong muốn thiết lập một EAC song các nước thời gian qua chưa hẳn đã có cách nhìn giống nhau về mô hình cũng như cách thức tiến tới cộng đồng này. Khá nhiều mô hình về EAC đã được đưa ra, trong đó có các quốc gia Đông Á đã đề xuất khái niệm một cộng đồng hợp tác khu vực kiểu Liên minh châu Âu (EU).
Có những quốc gia cho rằng EAC nên có 16 nước, bao gồm 10 nước ASEAN cộng với Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc cùng với Australia, New Zealand và Ấn Độ. Thế nhưng, cũng có các nước khác ủng hộ mô hình EAC gồm 13 quốc gia, trong đó có 10 nước ASEAN cùng 3 cường quốc khu vực là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Trong bối cảnh đó, phiên họp đặc biệt về Cộng đồng Đông Á với sự tham dự của Thủ tướng nước ta Nguyễn Tấn Dũng cùng nhiều nhà lãnh đạo khu vực tại WEF năm nay là cơ hội để tìm tiếng nói chung trong tiến trình hình thành cộng đồng. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và các nhà lãnh đạo khu vực cùng cho rằng hợp tác và liên kết kinh tế là lĩnh vực đi đầu, là chất xúc tác và tiền đề vật chất quan trọng của quá trình xây dựng EAC.
Các nhà lãnh đạo cũng tỏ ra ủng hộ ý tưởng xây dựng một EAC gồm 16 quốc gia. Việc xây dựng cộng đồng nên bắt đầu từ những cơ chế hợp tác đã được khẳng định như ASEAN+3 và Cấp cao Đông Á, trong đó ASEAN+3 được coi là công cụ chính với ASEAN đóng vai trò chủ chốt.
Các nhà lãnh đạo hy vọng EAC có thể hình thành trong 20-30 năm tới. Khi đó đây có thể là khu vực mậu dịch tự do lớn nhất thế giới với thị trường hơn 2 tỷ dân và GDP lên đến 10 nghìn tỷ USD.
HOÀNG HÀ