Những người biểu tình tại thành phố Quezon Philippines đòi tống giam bà Arroyo
Việc khởi tố vụ án bắt nguồn từ một thỏa thuận trị giá 330 triệu USD giữa Chính phủ Philippines với tập đoàn ZTE của Trung Quốc về việc thiết lập mạng băng thông rộng trên toàn đất nước Philippines. Dự án này được cho là bị “thổi” giá khi thỏa thuận gốc chỉ là 130 triệu USD, để gia đình bà Arroyo cùng những quan chức cấp cao thân cận với cựu nữ tổng thống được nhận số tiền “lại quả” hàng chục triệu USD. Ngoài bà Arroyo, cựu Chủ tịch Ủy ban bầu cử Philippines Benjamin Abalos Sr, cựu Bộ trưởng Giao thông Philippines Leandro Mendoza và chồng của bà Arroyo, ông Jose Miguel Arroyo cũng bị truy tố vì các cáo buộc tham nhũng liên quan đến hợp đồng kinh tế nói trên. “Bà Gloria Arroyo không thể phủ nhận sự tồn tại của bản hợp đồng trên vì bà cũng có mặt chứng kiến lễ ký kết”, bản cáo trạng viết.
Vào năm 2008, trước sức ép của dư luận, bà Arroyo đã hủy bỏ thỏa thuận trên. Tuy nhiên, bà Arroyo, người đang bị giam giữ vì các cáo buộc gian lận bầu cử năm 2007, đã phủ nhận mọi cáo buộc nhằm vào mình trong vụ án mới nhất.
Người phát ngôn tòa án, Renato Bocar cho hay, bà Arroyo bị cáo buộc “chấp thuận dự án vì lợi ích cá nhân cho dù nhận thức rõ những sai trái và sự bất bình thường của nó”. Trước đó, cựu Bộ trưởng Bộ Kinh tế kế hoạch Romulo Neri đã xác nhận rằng ông Abalos đã hối lộ mình nhằm thông qua bản hợp đồng, trong khi một nhân chứng khác tên là Jose de Venecia III nói rằng, chồng bà Arroyo đã được hứa hẹn số tiền hoa hồng 70 triệu USD.
Trước đó, các công tố viên Philippines cũng đã khởi tố vụ án liên quan đến bản hợp đồng trên, tuy nhiên, vụ án đã bị hủy năm 2009 do bà Arroyo khi đó là đương kim Tổng thống được quyền miễn trừ truy tố.
Các vụ án nhằm vào nữ cựu Tổng thống Philippines là một phần trong nỗ lực nhổ tận gốc nạn tham nhũng trong bộ máy lãnh đạo cấp cao của đương kim Tổng thống Philippines Benigno Aquino III. Ông Aquino cáo buộc bà Arroyo, người mãn nhiệm năm ngoái, đã để cho nạn tham nhũng hoành hành suốt 10 năm bà này lãnh đạo đất nước, làm xói mòn lòng tin của người dân vào chính phủ và làm nản lòng các nhà đầu tư nước ngoài. Ngược lại, bà Arroyo cáo buộc ông Aquino phát động một “chiến dịch tuyên truyền” nhằm bôi nhọ hình ảnh của bà.
