- Hàng loạt tuyến cao tốc Bắc - Nam chuẩn bị thông xe nhưng không có trạm dừng nghỉ
- Ba dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam thông xe vào 30-4 tới chưa có trạm dừng nghỉ
Chen chúc tìm nơi giải quyết… “đầu ra”
Cao tốc Phan Thiết - Vĩnh Hảo vừa thông xe đưa vào sử dụng vào ngày 18-6 vừa qua. Con đường này có chiều dài tuyến khoảng 100,8km đi qua địa phận các huyện Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam của tỉnh Bình Thuận.
Sau khi thông xe và nối liền với cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, tuyến đường có chiều dài tổng cộng hơn 250km nhưng lại chỉ có 1 trạm dừng nghỉ tại Km41 (thuộc cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây) dẫn đến quá tải, người dân muốn đi vệ sinh phải xếp hàng dài. Mới đây, vào những ngày đầu tháng 7, các phương tiện thông tin đại chúng đã phản ánh về tình trạng quá tải trạm dừng nghỉ cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây (hướng đi Đồng Nai). Theo đó, hàng trăm ô tô liên tục ra vào từ xe du lịch cá nhân, xe khách 16 tới 52 chỗ, thậm chí cả xe tải, xe container... cũng ghé vào đây trước khi tiếp tục hành trình dài mà không có trạm dừng nghỉ.
 |
Cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết đã thông xe nhưng vẫn “trắng” trạm dừng nghỉ |
Trong khi đó, 2 tuyến cao tốc mới Phan Thiết - Dầu Giây và Vĩnh Hảo - Phan Thiết dài 200km được đầu tư xây dựng 3 trạm dừng nghỉ, tuy nhiên Ban QLDA vẫn đang lựa chọn nhà thầu. Cụ thể, trạm dừng nghỉ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây được đặt tại Km47+500 (thuộc địa phận xã Tân Đức, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận, giáp ranh với tỉnh Đồng Nai), còn 2 trạm dừng nghỉ trên cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết đặt tại Km144+560 (thuộc xã Phong Phú, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận) và Km205+602 (thuộc xã Hàm Trí, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận).
Ông Phạm Hùng Thái - Giám đốc Ban QLDA cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây cho biết, trạm dừng nghỉ sẽ có các hạng mục chính như bãi đỗ xe, nhà vệ sinh, trạm xăng, khu nghỉ ngơi… và dự kiến đến quý I-2024 mới xây dựng. Còn ông Phạm Quốc Huy - Giám đốc Ban QLDA cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết cho biết, đơn vị đang gấp rút hoàn tất hồ sơ thiết kế và lựa chọn đơn vị xây dựng. Dự kiến đến tháng 10-2023 sẽ hoàn tất hồ sơ để đấu thầu chọn nhà đầu tư và triển khai xây dựng.
Tương tự, cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45 dài 63km đi qua địa phận tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa được triển khai giai đoạn 1 với 4 làn xe. Đoạn đường này sau khi thông xe, kết nối với cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và Cao Bồ - Mai Sơn tạo thành tuyến cao tốc dài 158km từ Hà Nội đến Thanh Hóa. Tuy nhiên, đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 hiện chưa có trạm dừng nghỉ.
Bị chậm do… ưu tiên xã hội hóa
Mới đây, thông tin về tình hình các tuyến cao tốc Bắc - Nam không có trạm dừng nghỉ trong khi thiết kế các dự án thành phần (giai đoạn 1) đều có định hướng vị trí đặt trạm, Bộ GTVT cho hay, do trạm dừng nghỉ có sức hấp dẫn với nhà đầu tư nên đã ưu tiên phương án kêu gọi xã hội hóa chứ không đưa vào hạng mục đầu tư sử dụng vốn ngân sách. Bộ GTVT xác định thiếu trạm dừng nghỉ tại các tuyến cao tốc là bất cập nên đã chỉ đạo các Ban QLDA trước mắt sẽ nghiên cứu mở các điểm dừng nghỉ tạm (áp dụng với các tuyến cao tốc mới đưa vào sử dụng trong khi chờ chọn nhà đầu tư).
Các điểm dừng nghỉ tạm này sẽ phần nào giải quyết nhu cầu bức thiết của lái xe và hành khách, nhưng có thể nó chưa được sạch đẹp, chưa có dịch vụ nào đáng kể. Với các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, rút kinh nghiệm từ triển khai giai đoạn 1, sẽ đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ đồng thời với triển khai dự án. Đảm bảo khi các dự án cao tốc này đi vào khai thác sẽ có trạm dừng nghỉ đưa vào sử dụng đồng thời.
Cục Đường cao tốc (Bộ GTVT) cho biết, theo quy định hiện hành, trên các tuyến cao tốc, trung bình 50 - 60km được bố trí 1 trạm dừng nghỉ cung cấp nhiên liệu, nhà vệ sinh, dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi… Tuy nhiên, khi triển khai cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1, do ưu tiên kêu gọi xã hội hóa trạm dừng nghỉ nhưng quy định có liên quan lại chưa đầy đủ, chưa rõ ràng, nên việc triển khai gặp khó khăn, vướng mắc, chậm so với tiến độ.
Cục Đường cao tốc (Bộ GTVT) cho biết, theo quy định hiện hành, trên các tuyến cao tốc, trung bình 50 - 60km được bố trí 1 trạm dừng nghỉ cung cấp nhiên liệu, nhà vệ sinh, dịch vụ ăn uống, nghỉ ngơi… Tuy nhiên, khi triển khai cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1, do ưu tiên kêu gọi xã hội hóa trạm dừng nghỉ nhưng quy định có liên quan lại chưa đầy đủ, chưa rõ ràng, nên việc triển khai gặp khó khăn, vướng mắc, chậm so với tiến độ. Đầu năm 2023, Bộ GTVT mới ban hành Thông tư 01/2023/TT-BGTVT, hướng dẫn lập, phê duyệt, mời gọi đầu tư trạm dừng nghỉ trên cao tốc.
Cùng đó, Bộ GTVT đã phê duyệt quy hoạch 36 trạm dừng nghỉ trên cao tốc Bắc - Nam phía Đông (bình quân 59km có 1 trạm dừng). Trong đó, có 7 trạm đã đưa vào khai thác, 2 trạm đang xây dựng, 27 trạm còn lại sẽ triển khai đấu thầu mời đầu tư trong thời gian tới.
 |
Trạm dừng nghỉ trên cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây luôn trong cảnh đông đúc |
Trong số 27 trạm dừng nghỉ nói trên, trước mắt có 8 trạm đang được Bộ GTVT hoàn thiện thủ tục mời gọi đầu tư trên các tuyến cao tốc đã và sắp đưa vào sử dụng gồm: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây (thuộc cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1).
Dự kiến, các trạm dừng nghỉ này sẽ được mời đầu tư trong tháng 8 tới, sau đó cần 3 - 5 tháng để chọn thầu, thêm 9 - 12 tháng để hoàn thành thủ tục, triển khai xây dựng và đưa vào sử dụng. Với tiến độ này, nhanh nhất cũng phải tới năm 2024 thì trạm đầu tiên mới có thể đưa vào sử dụng, một số trạm khác có thể phải kéo dài sang năm 2025.
Với 19 trạm dừng nghỉ còn lại thuộc các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 sẽ triển khai mời thầu, chọn nhà đầu tư và xây dựng xong cùng với thời điểm dự án được vào sử dụng (năm 2025).
