Bãi bỏ một số điều kiện kinh doanh xăng dầu, người tiêu dùng được lợi?

ANTD.VN - Chính phủ vừa ban hành Nghị định 83/CP sửa đổi về kinh doanh xăng dầu, trong đó loại bỏ một số điều kiện về kinh doanh xăng dầu.

Giá xăng dầu tác động lớn đến nền kinh tế

Doanh nghiệp được tự giảm giá xăng dầu 

Liên quan đến việc điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu- quy định này có liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng, Nghị định mới vẫn giữ nguyên quy định, trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở tăng trong phạm vi 3% so với giá cơ sở liền kề trước đó, thương nhân đầu mối được tăng giá bán lẻ tương ứng giá cơ sở tại thời điểm thương nhân điều chỉnh giá; Đồng thời gửi văn bản kê khai giá, quyết định điều chỉnh giá đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (liên Bộ Công Thương - Tài chính) và chịu trách nhiệm trước pháp luật về mức giá được điều chỉnh.

Trường hợp các yếu tố cấu thành làm cho giá cơ sở tăng vượt 3% đến 7% so với giá cơ sở liền kề trước đó, thương nhân đầu mối gửi văn bản kê khai giá, dự kiến mức điều chỉnh giá tới cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (liên Bộ Công Thương - Tài chính).

Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ khi nhận được văn bản kê khai giá, dự kiến mức điều chỉnh giá của thương nhân đầu mối, cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền phải có văn bản trả lời thương nhân đầu mối về việc điều chỉnh mức giá, sử dụng Quỹ bình ổn giá (nếu có).

Quá thời hạn 3 ngày làm việc, nếu cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền không có văn bản trả lời, thương nhân đầu mối được quyền điều chỉnh giá bán lẻ tối đa tương ứng với mức giá cơ sở tại thời điểm điều chỉnh nhưng không được vượt quá 7% so với giá cơ sở liền kề trước đó.

Trong trường hợp các yếu tố cấu thành biến động làm cho giá cơ sở giảm so với giá cơ sở liền kề trước đó, trong thời hạn quy định, thương nhân đầu mối phải giảm giá bán lẻ tối thiểu tương ứng giá cơ sở tại thời điểm thương nhân điều chỉnh giá; Đồng thời gửi văn bản kê khai giá, quyết định điều chỉnh giá đến cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (liên Bộ Công Thương - Tài chính) và chịu trách nhiệm trước pháp luật về mức giá được điều chỉnh; không hạn chế mức giảm, khoảng thời gian giữa 2 lần giảm và số lần giảm giá.

Thời gian giữa 2 lần điều chỉnh giá liên tiếp tối thiểu là 15 ngày đối với trường hợp tăng giá, tối đa là 15 ngày đối với trường hợp giảm giá.

Như vậy, so với quy định cũ tại Nghị định 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu, việc điều chỉnh giá bán lẻ xăng dầu không có thay đổi. Tuy nhiên, căn cứ vào thực tế có thể thấy, doanh nghiệp xăng dầu vẫn chưa thể hiện rõ quyền tự định giá trong phạm vi cho phép của mình, đặc biệt là khi giá xăng dầu giảm.

Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc điều hành giá xăng nên thực hiện 7 ngày/lần thay vì 15 ngày như hiện nay để giá xăng trong nước bám sát diễn biến giá thế giới. Kiến nghị này được nhiều người đồng tình, ngay cả trong điều kiện giá xăng dầu tăng. Song khi giá xăng dầu giảm, mặc dù không hạn chế số lần điều chỉnh giá giảm tương ứng nhưng thực tế kể từ năm 2014 Nghị định 83 có hiệu lực đến nay, quy định này chưa được thực hiện. Như vậy, người tiêu dùng thực sự chưa được hưởng lợi từ quy định này.

Nới điều kiện kinh doanh

Một điểm đáng chú ý trong Nghị định sửa đổi điều kiện kinh doanh xăng dầu là việc cắt giảm nhiều điều kiện đối với thương nhân kinh doanh xăng dầu như: bãi bỏ điều kiện cửa hàng bán lẻ xăng dầu phải có địa điểm phù hợp với quy hoạch đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bãi bỏ điều 10 về điều kiện sản xuất xăng dầu và nhiều quy định khác.

Theo đó, thị trường xăng dầu có thể có sự tham gia của nhiều thương nhân hơn. Từ đó tăng tính cạnh tranh và người tiêu dùng được hưởng lợi.

Nghị định 83 sửa đổi cũng quy định rõ đối với việc dự trữ xăng dầu bắt buộc. Theo đó, kể từ ngày Nghị định này có hiệu lực đến năm 2025, thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu phải bảo đảm ổn định mức dự trữ xăng dầu bắt buộc tối thiểu bằng 30 ngày cung ứng, tính theo sản lượng tiêu thụ nội địa bình quân 1 ngày của năm trước liền kề, cả về cơ cấu chủng loại, bao gồm dự trữ phục vụ an ninh năng lượng quốc gia, dự trữ lưu thông bắt buộc.

Tương tự, từ ngày Nghị định này có hiệu lực đến năm 2025, thương nhân sản xuất xăng dầu có hệ thống phân phối trên thị trường trong nước phải bảo đảm ổn định mức dự trữ xăng dầu bắt buộc tối thiểu bằng 30 ngày cung ứng, tính theo sản lượng tiêu thụ nội địa bình quân 1 ngày của năm trước liền kề, cả về cơ cấu chủng loại; bao gồm dự trữ phục vụ an ninh năng lượng quốc gia, dự trữ lưu thông bắt buộc.