Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel mời Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN
tới Hawaii để đối thoại xây dựng lòng tin
Sau buổi tiếp ngày 1-6 của Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen với 20 người đồng cấp tham dự Đối thoại Shangri-La 2013, Bộ Thông tin và Truyền thông nước chủ nhà ra thông cáo cho biết Bộ trưởng Quốc phòng các nước tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương hối thúc sớm hoàn tất Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC). Những người đứng đầu Bộ Quốc phòng khu vực cũng thúc giục cần có các hành động cụ thể để xây dựng lòng tin nhằm tránh làm cho tình hình Biển Đông thêm căng thẳng.
Có thể nói, tiến tới COC đang trở thành một đòi hỏi cấp bách từ tình hình thực tế trên Biển Đông thời gian qua, nhất là những yêu sách chủ quyền dựa trên sự đe dọa và sức mạnh. Như Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã cảnh báo trong phát biểu dẫn đề Đối thoại Shangri-La 2013: “Đâu đó đã có những biểu hiện đề cao sức mạnh đơn phương, những đòi hỏi phi lý, những hành động trái với luật pháp quốc tế, mang tính áp đặt và chính trị cường quyền”.
Trong khi đó, Biển Đông ngày càng có vai trò chiến lược quan trọng không chỉ với các quốc gia khu vực bởi, theo nhiều dự báo, sẽ có trên 3/4 khối lượng hàng hóa thương mại toàn cầu được vận chuyển bằng đường biển và 2/3 số đó đi qua Biển Đông. “Chỉ cần một hành động thiếu trách nhiệm, gây xung đột sẽ làm gián đoạn dòng hàng hóa khổng lồ này và nhiều nền kinh tế không chỉ trong khu vực mà cả thế giới đều phải gánh chịu hậu quả khôn lường” - Thủ tướng nước ta nhấn mạnh trên diễn đàn Shangri-La.
Hơn 10 năm trước, nhằm xây dựng lòng tin để ngăn ngừa căng thẳng, xung đột trên Biển Đông, các nước ASEAN cùng Trung Quốc đã ra Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) năm 2002. DOC với những nhận thức chung, mang tính nguyên tắc cơ bản đã góp phần vào việc ngăn ngừa, xử lý những tranh cãi, va chạm trên Biển Đông.
Tuy nhiên, do không ràng buộc cũng như không có những chế tài với bên cố tình gây căng thẳng, tranh chấp… nên DOC đang ngày càng tỏ ra không hữu hiệu để ngăn ngừa tranh chấp, xung đột ở Biển Đông. Chính vì thế COC mang tính pháp lý, chế tài đang được ASEAN cùng Trung Quốc nỗ lực đàm phán để sớm đạt được và mong mỏi này một lần nữa được chính Bộ trưởng Quốc phòng nhiều nước khu vực nhấn mạnh tại Shangri-La 2013.
Cũng nhằm tăng cường đối thoại để qua đó xây dựng lòng tin chiến lược, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel khi tham dự Đối thoại Shangri-La 2013 đã chính thức có lời mời các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN tới Hawaii vào năm 2014 tham dự cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ-ASEAN lần đầu tiên. “Tôi tin rằng cuộc họp đầu tiên của các bộ trưởng quốc phòng ASEAN do Mỹ tổ chức sẽ tạo thêm cơ hội cho chúng ta thảo luận về tầm nhìn chung cho một tương lai năng động, hòa bình và an toàn cho khu vực” - ông Hagel nói.
“Lòng tin là khởi nguồn của mọi quan hệ hữu nghị, hợp tác; là liều thuốc hiệu nghiệm để ngăn ngừa những toan tính có thể gây ra nguy cơ xung đột. Lòng tin cần được nâng niu, vun đắp không ngừng bằng những hành động cụ thể, nhất quán, phù hợp với chuẩn mực chung và với thái độ chân thành”. Thông điệp đó của Thủ tướng nước ta tại Shangri-La 2013 đã lan tỏa và được hưởng ứng tích cực.
