Ám sát trước sự chứng kiến của hàng nghìn người
Ngày 10-9, nhà hoạt động thanh niên Charlie Kirk tham dự sự kiện tại Đại học Utah Valley với sự góp mặt của khoảng 3.000 người tại thành phố Orem, bang Utah, Mỹ. Khi đang trả lời câu hỏi từ khán giả, một tiếng súng vang lên từ phía Trung tâm Losee cách đó 70 mét. Ông Charlie Kirk đưa tay lên cổ rồi ngã gục, để lại khung cảnh hỗn loạn khi đám đông tháo chạy trong hoảng loạn.
 |
Ảnh chụp nhà hoạt động Charlie Kirk thời điểm ngay trước khi bị trúng đạn |
Video do người tham dự ghi lại cho thấy khoảnh khắc bi thảm ấy lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây bàng hoàng cho công chúng Mỹ. Cựu nghị sĩ bang Utah Jason Chaffetz cho biết, câu hỏi ngay trước thời điểm ông Charlie Kirk bị trúng đạn liên quan đến bạo lực súng đạn và các vụ xả súng hàng loạt, một sự trùng hợp khiến nhiều người thêm bàng hoàng.
Thống đốc Utah Spencer Cox lập tức gọi đây là một “vụ ám sát chính trị”. Trong khi đó, thông tin về nghi phạm vẫn còn khá khác nhau. Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) cho biết, đã bắt giữ đối tượng, nhưng sau đó cảnh sát bang Utah lại khẳng định hung thủ vẫn ngoài vòng pháp luật. Cho đến nay, những hình ảnh ít ỏi và rất mờ từ camera an ninh chỉ cho thấy một kẻ tình nghi mặc đồ tối màu, rất khó nhận dạng.
Đáng chú ý, nhiều nhân chứng cho biết sự kiện không hề có biện pháp an ninh đặc biệt như: không có máy dò kim loại, không kiểm tra túi xách, thậm chí không cần vé vào. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về trách nhiệm của ban tổ chức và lực lượng an ninh, nhất là khi ông Charlie Kirk là nhân vật nổi tiếng, thường xuyên trở thành mục tiêu công kích.
Là người nổi tiếng, một đồng minh chính trị quan trọng của Tổng thống Donald Trump, vụ ám sát Charlie Kirk đã lập tức làm rúng động nước Mỹ. Ở tuổi 31, Charlie Kirk đã là một trong những gương mặt sáng giá nhất của thế hệ bảo thủ trẻ Mỹ. Là người sáng lập Turning Point USA, tổ chức thanh niên bảo thủ lớn nhất nước Mỹ, Charlie Kirk trở thành tiếng nói có ảnh hưởng rộng rãi trong giới trẻ, đặc biệt thông qua mạng xã hội với hơn 5,3 triệu người theo dõi trên nền tảng X.
Charlie Kirk còn là người dẫn chương trình podcast và radio The Charlie Kirk Show, đồng thời xuất hiện thường xuyên trên Fox News, thậm chí từng đồng dẫn chương trình Fox & Friends. Ông nổi tiếng với phong cách thẳng thắn, thường xuyên công kích truyền thông chính thống và tham gia vào những tranh luận nóng bỏng về chủng tộc, giới tính, nhập cư.
Trong chiến dịch tranh cử 2024, Kirk đóng vai trò quan trọng trong việc huy động cử tri trẻ và cử tri da màu ủng hộ ông Donald Trump. Sau khi tái đắc cử, Tổng thống Donald Trump đã công khai ghi nhận “công lao đặc biệt” của Charlie Kirk. Chính vì vậy, cái chết của nhà hoạt động trẻ tuổi Charlie Kirk được xem là cú sốc không chỉ cho gia đình, bạn bè, mà còn cho cả hệ thống vận động của Đảng Cộng hòa.
Trên mạng xã hội, Tổng thống Donald Trump gọi ông là “một huyền thoại”, đồng thời ra lệnh treo cờ rủ trên các tòa nhà chính phủ ở nước Mỹ đến hết ngày 14-9 để tưởng niệm. Với cá nhân ông Donald Trump, đây không chỉ là sự mất mát chính trị, mà còn là mất mát tình cảm sâu sắc đối với một đồng minh trung thành.
Bạo lực chính trị ngày càng đáng lo ngại
Vụ ám sát đồng minh chính trị quan trọng của Tổng thống Donald Trump làm trỗi dậy những lo ngại về ám sát và bạo lực chính trị tại Mỹ. Không ít người lo lắng Mỹ rơi vào một chu kỳ bạo lực chính trị đáng lo ngại. Từ năm 2024 tới nay, nhiều âm mưu ám sát đã làm chấn động đất nước này. Trước đó, ngày 13-7-2024, ông Donald Trump lúc đó là ứng cử viên Tổng thống đã thoát chết trong gang tấc khi bị một tay súng tấn công tại buổi vận động tranh cử ở Pennsylvania. Vụ ám sát hụt ông Donald Trump này đã khiến một người tham dự thiệt mạng, nhiều người khác bị thương. Sau đó, vào tháng 9-2024, một kẻ ủng hộ Ukraine, mang vũ khí hạng nặng, bị phát hiện bên ngoài câu lạc bộ golf của Donald Trump ở Florida với âm mưu ám sát.
Ngoài ra, tháng 12-2024, nhân vật cánh hữu Nick Fuentes thoát hiểm khi một kẻ mang theo súng và chất nổ xuất hiện tại nhà ông. Tháng 6-2025, lãnh đạo đảng Dân chủ ở bang Minnesota Melissa Hortman cùng chồng bị sát hại tại nhà riêng. Một thượng nghị sĩ bang khác và vợ cũng bị thương trong vụ tấn công có liên quan. Nghi phạm bị cáo buộc có danh sách 70 mục tiêu ám sát chính trị.
Các vụ tấn công nhằm vào các chính trị gia nước Mỹ thời gian qua cho thấy, bạo lực chính trị không phân biệt phe phái, cả các nhân vật Cộng hòa lẫn Dân chủ đều có thể trở thành mục tiêu tấn công. Trong bối cảnh chia rẽ quan điểm sâu sắc, mỗi vụ ám sát càng dễ bị lợi dụng để kích động hận thù, đẩy xã hội Mỹ vào vòng xoáy nguy hiểm.
Thời điểm xảy ra vụ ám sát nhà hoạt động Charlie Kirk càng khiến dư luận Mỹ thêm ám ảnh. Ngày 11-9 hằng năm luôn là dịp cả nước tưởng niệm gần 3.000 nạn nhân vụ khủng bố năm 2001, ký ức kinh hoàng và đau thương về mối đe dọa khủng bố từ bên ngoài.
Năm 2025, đúng vào dịp này kỷ niệm sự kiện khủng bố 11-9, nước Mỹ lại phải đối mặt với một hiểm họa khác, đó là bạo lực chính trị từ bên trong. Vụ ám sát nhà hoạt động Charlie Kirk cho thấy, ngay cả chính trường nội bộ cũng có thể trở thành “chiến trường” nguy hiểm. Không ít học giả cảnh báo rằng, nước Mỹ đang bước vào một “cuộc khủng hoảng an ninh nội địa”. Khi mâu thuẫn quan điểm, sự cực đoan chính trị và nạn phổ biến súng đạn giao thoa, bất kỳ sự kiện công cộng nào liên quan tới quan điểm, chính trị cũng có thể đối mặt với nguy cơ hứng chịu tấn công, bạo lực.
Nhằm trấn an dư luận, đồng thời tỏ ra mạnh tay trấn áp bạo lực chính trị cũng như bất ổn nói chung, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10-9 cam kết sẽ truy cứu trách nhiệm tất cả những kẻ kích động bạo lực và đàn áp mang động cơ chính trị. Ông khẳng định chính quyền sẽ không chỉ xử lý hung thủ trực tiếp, mà còn cả những tổ chức tài trợ, hậu thuẫn.
Ông chủ Nhà Trắng tuyên bố: “Bạo lực và giết chóc là hệ quả bi thảm của việc liên tục bôi nhọ những người bất đồng quan điểm, ngày này qua ngày khác, năm này qua năm khác. Bạo lực chính trị của phe cánh tả cực đoan đã gây tổn hại cho quá nhiều người vô tội và cướp đi quá nhiều sinh mạng”. Tổng thống Donald Trump khẳng định: “Một kẻ ám sát đã tìm cách bịt miệng anh ấy (Charlie Kirk) bằng đạn, nhưng hắn đã thất bại bởi chúng ta sẽ cùng nhau bảo đảm tiếng nói, thông điệp và di sản của anh ấy được lưu truyền qua nhiều thế hệ”.
Vụ ám sát nhà hoạt động Charlie Kirk không chỉ là cái chết bi thảm của một cá nhân, mà còn là hồi chuông cảnh báo cho toàn nước Mỹ. Khi xã hội ngày càng phân cực, khi bạo lực chính trị trở thành hiện thực chứ không chỉ là mối đe dọa, thì nền dân chủ Mỹ đối mặt với nguy cơ bị bào mòn từ chính bên trong. Trong khi cả nước tưởng niệm sự kiện khủng bố 11-9, vụ ám sát bi thảm ngày 10-9 nhắc nhở rằng, an ninh và sự ổn định của Mỹ không chỉ bị đe dọa từ bên ngoài, mà còn từ chính sự phân cực và cực đoan nội tại.
Để bạo lực chính trị, khủng bố không còn là nỗi ám ảnh, những tuyên bố mạnh mẽ và cứng rắn, cùng các biện pháp an ninh nghiêm ngặt… đều có thể là chưa đủ. Cùng với đó, nước Mỹ cần khôi phục tinh thần khoan dung chính trị, tôn trọng sự khác biệt, đồng thời xây dựng cơ chế an ninh chặt chẽ bảo vệ những nhân vật công chúng trước làn sóng cực đoan có biểu hiện trỗi dậy.
