Vàng giả “qua mặt” cả máy soi

(ANTĐ) - Mắt thường không thể nhận biết, máy đo cũng bất lực, người tiêu dùng đang đứng trước nguy cơ mua phải vàng giả. Theo tính toán nếu mua phải 1 lượng vàng giả người tiêu dùng sẽ bị “móc túi” 7,5 triệu đồng.

Vàng giả “qua mặt” cả máy soi

(ANTĐ) - Mắt thường không thể nhận biết, máy đo cũng bất lực, người tiêu dùng đang đứng trước nguy cơ mua phải vàng giả. Theo tính toán nếu mua phải 1 lượng vàng giả người tiêu dùng sẽ bị “móc túi” 7,5 triệu đồng.

Theo phản ảnh của một số công ty vàng, thời gian vừa qua trên thị trường đã xuất hiện một hợp kim giống như vàng mà máy đo thông thường vẫn cho ra kết quả vàng 4 số 9. Tuy nhiên nếu phân kim thì hàm lượng vàng rất thấp, chỉ có khoảng 60 - 80% là vàng còn lại là chất lắng cặn như hạt cát mịn và họ nghi đó là vonfram. Vonfram rất cứng và chúng thường làm mẻ các mũi kim cương do đó khi chế tác trang sức thì nguyên liệu phải được loại sạch các phân tử vonfram ra khỏi vàng.

Để đo được chính xác độ tuổi của vàng và phát giác được vàng giả phải sử dụng nhiều phương pháp kiểm tra phức tạp

Để đo được chính xác độ tuổi của vàng và phát giác được vàng giả phải sử dụng nhiều phương pháp kiểm tra phức tạp

Theo thông tin ban đầu, loại hợp kim này đã xuất hiện ở Hà Nội, TP.HCM, Lào Cai, Cao Bằng và Ninh Bình dưới dạng nguyên liệu, được bán cho các nơi sản xuất nữ trang. Một số cửa hàng vàng bạc đã nhận được lời mời chào của một số đối tượng từ Hồng Kông. Những người này chào vàng 4 số 9 xuất xứ từ Hồng Kông được đúc đặc dưới dạng vàng thỏi.

Trước thông tin trên, PV ANTĐ đã liên hệ với ông Huỳnh Trung Khánh - thành viên Hội đồng Vàng thế giới, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam để biết thêm chi tiết. Ông Khánh cho biết: “Thông tin về hợp kim giả vàng đã có từ mấy tháng nay, đây là loại hợp kim có thể được pha trộn giữa vàng và vonfram. Vonfram được chọn là do có những đặc điểm lý tính giống vàng như màu sắc và khối lượng riêng, chỉ có nhiệt độ nóng chảy là cao hơn so với vàng nên mắt thường không thể nhận biết được, sử dụng máy đo tỷ trọng cũng không phát hiện được”.

Khi sản xuất vàng giả người ta thường sử dụng vàng thật bao phủ phần hợp kim này. Vì vậy, ngay cả khi sử dụng máy quang phổ cũng khó phát hiện do chưa cài đặt phần mềm nhận diện được nguyên tố vonfram. Nhiều máy thử vàng chỉ đo được bề mặt vàng chứ không đo được phần lõi nên vẫn bị loại vàng giả này “qua mặt”. Để phát hiện được vàng giả cần sử dụng các phương pháp kiểm tra phức tạp như phân kim hay nấu lõi hợp kim ở nhiệt độ cao.

Một lọ 100g vonfram tinh khiết có giá khoảng 2,4 triệu đồng, khi các đối tượng sử dụng 100g vonfram này để làm vàng giả có thể thay thế được 2,66 lượng vàng thật (1 lượng vàng có khối lượng là 37,5g) . Với giá vàng khoảng 37 triệu đồng/lượng thì các đối tượng này “tráo” được gần 100 triệu đồng. Trên thực tế, các đối tượng lừa đảo chỉ “đổi” khoảng 2 chỉ trong 1 lượng vàng và thay thế bằng 2 chỉ vonfram. Như vậy, người mua phải vàng giả sẽ thiệt hại khoảng 7,5 triệu đồng mỗi lượng.

“Để tránh mua phải vàng giả, người mua nên tìm tới các thương hiệu lớn, có uy tín vì các cơ sở này có đủ phương tiện để kiểm định chất lượng cũng như có kỹ năng kiểm định cao hơn. Những cơ sở có thương hiệu lớn cũng có quy trình kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu nguyên liệu cho đến khi cho ra thành phẩm. Còn khi mua tại các cửa hàng nhỏ lẻ dễ bị nhầm với vàng giả vì bằng mắt thường và một số loại máy cũng không xác định được” - ông Khánh đưa ra lời khuyên.

“Cấu thành tội lừa dối khách hàng”

Thông tin về việc có những đối tượng chào bán vàng giả 4 số 9… là sự cảnh báo hữu ích đối với người tiêu dùng. Trao đổi với PV ANTĐ ngày 13-5, đại diện Phòng CSĐT tội phạm về TTQLKT&CV, Phòng An ninh kinh tế - CATP Hà Nội và Chi cục QLTT Hà Nội cho biết, đến thời điểm này, Hà Nội chưa phát hiện và chưa có trường hợp nào trình báo việc mua phải vàng 4 số 9 giả. “Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc chúng ta có thể yên tâm”, chỉ huy Đội QLTT số 1 - Chi cục QLTT Hà Nội nhấn mạnh.

Điều 162 - Bộ luật Hình sự quy định tội lừa dối khách hàng: “Người nào trong việc mua, bán mà cân, đong, đo đếm, tính gian, đánh tráo loại hàng, hoặc dùng thủ đoạn gian dối khác gây thiệt hại nghiêm trọng cho khách hàng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này, đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền 5-50 triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 3 năm. Phạm tội nhiều lần hoặc thu lời bất chính lớn phạt tù 2-7 năm.

Một tổ công tác liên ngành Công an - Quản lý thị trường Hà Nội đang tổ chức kiểm tra hoạt động kinh doanh vàng miếng trên địa bàn thành phố. Nội dung kiểm tra chính là tập trung vào việc niêm yết giá của doanh nghiệp, cũng như việc chấp hành đúng các nội dung đăng ký trong giấy phép kinh doanh. Vẫn theo chỉ huy Đội QLTT số 1, thông tin về sự xuất hiện của vàng 4 số 9 giả trên thị trường chắc chắn tác động tiêu cực đến tâm lý người tiêu dùng. Điều này đặt ra trọng trách mới với các đoàn kiểm tra liên ngành, cho dù, việc phát hiện, nhận biết sự gian lận vàng 4 số 9 giả không hề đơn giản. “Nhận biết vàng 4 số 9 giả phải cần đến công đoạn nung chảy, phân kim, trong khi cán bộ kiểm tra lại không sẵn thiết bị để thực hiện công đoạn này. Đó là khó khăn mà chúng tôi đã nhìn thấy được”, một cán bộ Phòng CSĐT tội phạm về TTQLKT&CV cho biết.

Theo tìm hiểu của PV, từ trước đến nay, những hành vi gian lận trên thị trường vàng là có, nhưng chỉ đơn giản là sự gian lận về “tuổi” hoặc trọng lượng của vàng. Tương ứng với những hành vi này, cơ quan chức năng khi phát hiện chỉ xử phạt hành chính đối với cơ sở vi phạm, do mức độ thiệt hại đối với người tiêu dùng không quá cao. Một biểu hiện tiêu cực khác từng bị phát hiện trên thị trường vàng, là có đối tượng sản xuất vàng giả “ăn theo” thương hiệu, mẫu mã của những công ty có uy tín. Tuy nhiên thủ đoạn này dễ dàng bị doanh nghiệp vàng chính hãng nhận diện, qua những dấu hiệu của vàng giả, hoặc dùng quang phổ để giám định.

Đối với thủ đoạn làm vàng miếng giả như một số phương tiện đại chúng thông tin gần đây, có thể thấy mức độ vi phạm của những đối tượng chủ định đã tinh vi và táo tợn hơn, đủ cấu thành tội lừa dối khách hàng. Cơ quan chức năng khuyến cáo, để đề phòng việc có thể mua phải vàng giả nói chung và vàng 4 số 9 giả, người tiêu dùng nên lựa chọn các cơ sở kinh doanh uy tín. Quá trình mua bán phải có biên nhận với cơ sở bán hàng, có giấy bảo hành. Đồng thời, cơ sở kinh doanh vàng miếng phải có sự chứng nhận về chất lượng đối với sản phẩm bán ra. Đây chính là cơ sở để cơ quan chức năng lấy làm căn cứ xử lý nếu xảy ra tranh chấp giữa người mua và cơ sở kinh doanh vàng, hoặc xác định đó là vàng giả hay vàng thật.

Hà Minh

Mẹo nhận diện vàng độn

Khi phát hiện thấy vàng khả nghi, người mua có thể mang nấu chảy vàng ở một nồi gốm và để nguội tự nhiên. Quan sát khi nóng chảy, bề mặt của vàng gợn sóng, có nhiều váng màu đen, xám… chạy trên mặt là vàng đã độn vonfram. Vàng thật khi kết tinh bề mặt bóng và có một lõm sâu. Cách khác, có thể đổ vàng vào hão dài sau đó gõ nghe âm thanh để phân biệt. Nếu là vàng thật sẽ có tiếng phát ra đục, vàng độn âm thanh sẽ thanh và trong.

Khi chế tác thấy vàng cứng, gắn kim cương dễ bị vỡ, hãy nghĩ ngay vàng đó đã pha vonfram. Đối với người dân, khi mua vàng trang sức, có thể yêu cầu xì nóng chảy một điểm, để nguội thấy có nhiều sạn và váng là vàng độn.

(Theo ông Vũ Minh Châu, TGĐ công ty vàng bạc đá quý Bảo tín Minh Châu)

Anh Tú