Từ ô nhiễm không khí đến phân biệt giàu - nghèo tại Bắc Kinh

ANTD.VN - Ô nhiễm không khí ở Bắc Kinh (Trung Quốc) giờ đây không chỉ là vấn đề sức khỏe, mà còn là vấn đề đẳng cấp giàu - nghèo.

Việc đầu tiên chị Jiang Wang làm khi thức dậy vào buổi sáng là kiểm tra con gái mình có đang được hít thở không khí trong lành hay không. Tiếp đến mới là chuẩn bị bữa sáng với những món rau củ được mua từ một trang trại hữu cơ. Chị rửa sạch chúng bằng nước máy được lọc qua hệ thống xử lý riêng biệt đặt dưới bồn rửa. Nhưng thứ nước đó không phải để uống. Nước dùng để uống là nước đóng chai được nhập khẩu. Đây là những việc Wang thường làm để cố gắng hạn chế đến mức thấp nhất sự ảnh hưởng của môi trường độc hại ở Bắc Kinh. 

Từ ô nhiễm không khí đến phân biệt giàu - nghèo tại Bắc Kinh ảnh 1Gia đình Jiang Wang chi nhiều tiền để lắp hệ thống lọc không khí

Chi hàng nghìn USD để lọc không khí

Gia đình Wang là một trong nhiều gia đình ở Bắc Kinh cố gắng bảo vệ cuộc sống của họ khỏi tình trạng ô nhiễm không khí và mối lo an toàn thực phẩm. Đối với họ, tiền không phải vấn đề. Một hệ thống lọc không khí với giá khoảng 4.300 USD vừa được gia đình Wang lắp đặt. Không khí bên ngoài được làm sạch và bơm vào trong nhà. Ngoài ra, còn có 8 máy lọc không khí trong mỗi phòng, với giá tổng cộng khoảng 7.200 USD.

Các máy lọc này cần thay lõi lọc khoảng 1 lần/tháng với chi phí khoảng 430 USD. Máy lọc nước cho bồn rửa bát có giá khoảng 300 USD và máy lọc hoa sen có thể có giá lên tới 1.000 USD trên JD - trang thương mại điện tử phổ biến ở Trung Quốc. “Nó rất đắt, nhưng hãy nghĩ đến sức khỏe. Không gì có thể đánh đổi”, Wang chia sẻ.

Đối với giới siêu giàu, họ có thể mua nhà tích hợp sẵn hệ thống lọc không khí. Một căn hộ hai phòng ngủ ở khu phức hợp MOMA của Bắc Kinh - nơi mỗi căn hộ được trang bị hệ thống lọc không khí có giá lên tới 3 triệu USD. Những căn hộ tại đây có giá đắt gần gấp 6 lần so với một căn hộ thông thường có diện tích tương đương. 

Nhưng đối với tầng lớp trung lưu và dân nghèo ở Bắc Kinh, thiết bị gia đình cao cấp này nằm ngoài khả năng tài chính của họ. Theo một báo cáo từ trường Đại học Bắc Kinh, thu nhập bình quân của người dân Bắc Kinh chưa đầy 17.000 USD/năm. Mặc dù đây là mức thu nhập cao nhất ở Trung Quốc, nhưng họ khó có thể mua được những thiết bị đắt tiền kể trên.

1/3 trường hợp tử vong do ô nhiễm

Nghiên cứu của Khoa Môi trường thuộc Đại học Nam Kinh đã chỉ ra rằng, ô nhiễm không khí liên quan đến gần 1/3 trường hợp tử vong ở Trung Quốc, nguy cơ từ ô nhiễm không khí đối với sức khỏe cộng đồng ngang bằng với hút thuốc lá. Nghiên cứu được công bố hồi tháng 11 năm ngoái đã phân tích hơn 3 triệu trường hợp tử vong tại 74 thành phố trên khắp Trung Quốc vào năm 2013. Kết quả cho thấy, khoảng 31,8% trong số tất cả trường hợp tử vong được ghi nhận có thể liên quan đến ô nhiễm không khí. 

“Thủ đô của Trung Quốc có nguy cơ trở thành nơi có hai thành phố, khi người giàu và người nghèo thậm chí không thở chung bầu không khí”

“Ô nhiễm không khí làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng giữa người giàu và người nghèo ở khu vực đô thị Trung Quốc. Người giàu sống ở các vùng sạch sẽ hơn của thành phố và vào những ngày ô nhiễm, họ có thể lái xe đi làm, làm việc bên trong văn phòng. Ngoài ra, họ cũng hưởng dịch vụ y tế tốt hơn, có ngôi nhà thứ hai ở vùng quê, có máy lọc không khí đắt tiền và hiệu quả”, Matthew Kahn, Giáo sư kinh tế tại Đại học Southern California cho biết.

“Những lo ngại về ô nhiễm môi trường trên khắp cả nước đang đe dọa sự ổn định xã hội của Trung Quốc”, Barbara Finamore thuộc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) nhận định. 

Trung Quốc là nước phát thải lượng khí gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất thế giới và những năm gần đây, nhưng trong ngày cảnh báo đỏ về tình trạng khói mù, người ta vẫn thường nhìn thấy cảnh người dân đi lại trên đường phố với chiếc khẩu trang che kín miệng và mũi. 

Trong khi đó, các doanh nhân lại nhìn thấy cơ hội làm ăn, kinh doanh các thiết bị lọc không khí… để bán cho các gia đình có điều kiện như Jiang Wang. Theo Barbara Finamore, ô nhiễm không khí ở Bắc Kinh không chỉ là vấn đề sức khỏe, mà còn là vấn đề đẳng cấp giàu - nghèo.