Triển lãm tranh sơn mài khổ lớn "Mùa xuân Độc lập" của họa sĩ Chu Nhật Quang

• Hoạ sĩ Chu Nhật Quang ra mắt triển lãm "Dấu thiêng" tại Hoàng Thành Thăng Long

17 bức tranh Sơn mài khổ lớn sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, tái hiện sinh động các chặng đường lịch sử, những chiến thắng vẻ vang của dân tộc và hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh với khát vọng độc lập, tự do, hòa bình và phát triển thông qua ngôn ngữ của nghệ thuật sơn mài truyền thống kết hợp với các yếu tố nghệ thuật đương đại.

"Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ"

Chu Nhật Quang kể, ý tưởng cho loạt tranh về các sự kiện lịch sử từ kháng chiến chống Pháp đến kháng chiến chống Mỹ đã nhen nhóm trong anh từ khi anh còn đang đi du học. Năm 2019, khi vừa từ nước ngoài trở về, anh bắt tay ngay vào việc phác thảo, tìm kiếm và thu thập tư liệu.

"Tôi muốn mọi chi tiết đều bám sát lịch sử, từ các thước phim, tranh, ảnh, cho tới câu chuyện được kể lại. Song song với yếu tố lịch sử, tôi còn chú trọng sự hài hòa của nghệ thuật hội họa. Riêng “Mùa xuân Độc lập” đã "ngốn" của tôi gần 7 năm làm việc liên tục. Điều thú vị là tôi không hề đặt ra mốc thời gian hoàn thành. Với những bức tranh khổ lớn, thời gian nghiên cứu, sáng tác, cộng thêm sự hỗ trợ của một ê-kíp đông đảo là yếu tố sống còn. Đó là công việc đòi hỏi sức bền, sự kiên nhẫn và tinh thần tập thể” - Chu Nhật Quang kể.

Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập

“Nhiều người hỏi vì sao một họa sĩ trẻ lại chọn đề tài về lãnh tụ và cách mạng. Thật ra, tình yêu nước và niềm trân trọng lịch sử đã ngấm vào tôi từ nhỏ qua giáo dục gia đình, nhà trường và các phương tiện truyền thông. Ông nội tôi từng vẽ nhiều tranh về đề tài cách mạng, và khi lớn lên, tôi chủ động đến bảo tàng, tìm đọc, xem phim tư liệu, gặp gỡ các nhân chứng. Khi học tập và trải nghiệm ở nước ngoài, tôi càng thấm thía giá trị tự do, độc lập và muốn đóng góp trí tuệ, sáng tạo của mình cho những tác phẩm về đất nước”- Chu Nhật Quang chia sẻ thêm.

"Vượt Trường Sơn"

Bức tranh lớn nhất trong triển lãm lần này dài 7,2 mét, cao 2,4 mét, vẽ hai mặt. Một mặt mang tên Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập, tái hiện Quảng trường Ba Đình ngày 2/9/1945. Mặt còn lại là Mùa xuân dân tộc, với hình ảnh nhân dân cả nước hân hoan mừng ngày độc lập, tự do.

"Mùa xuân dân tộc"

Quá trình tìm tư liệu cho loạt tranh này không chỉ là đọc và xem, mà còn là những chuyến đi đến nhiều địa danh lịch sử, gặp gỡ nhà sử học và người dân địa phương để nghe câu chuyện gắn với từng mảnh đất. Những trải nghiệm ấy giúp tôi có cảm quan không gian, cảm xúc chân thật và thêm quyết tâm hoàn thiện tác phẩm.

"Huế 26-3-1975"

Làm sơn mài khổ lớn rất khó, bởi không thể sử dụng buồng ủ kín như tranh nhỏ. Mọi thao tác đều thủ công, phụ thuộc vào thời tiết, độ ẩm. Từ việc vận chuyển tấm vóc khổng lồ, xử lý chất liệu truyền thống, cho đến kiểm soát quá trình hoàn thiện – tất cả đều đòi hỏi sức lực và kỹ thuật.

"Dinh Độc lập 30.4.1975"

Bức tranh hai mặt ấy được Chu Nhật Quang triển khai từ cuối năm 2019, bắt đầu từ khâu ghép vóc thành một khối liền, rồi mới đi vào vẽ. Trong suốt quá trình, anh còn phải tiếp tục nghiên cứu bố cục, tạo hình kiến trúc, bối cảnh lịch sử, trang phục lực lượng vũ trang, và cả thiết kế lễ đài ở Quảng trường Ba Đình thời điểm đó.

"Đất nước thanh bình"

“Tôi biết ơn những cộng sự đã đồng hành suốt nhiều năm, làm việc không mệt mỏi để biến ý tưởng thành hiện thực. "Mùa xuân Độc lập" là thành quả của tình yêu, kiên nhẫn và lòng trân trọng đối với lịch sử dân tộc”- Chu Nhật Quang nói.

Cuộc sống mới

Đánh giá về những tác phẩm của Chu Nhật Quang, họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam cho rằng, với vốn kiến thức về hội họa được học ở Mỹ, ở Úc và truyền thống sinh ra trong một gia đình nghệ thuật, thì Chu Nhật Quang đã được tiếp thu rất nhiều tinh hoa. Điều đó thể hiện qua sự thành công của các tác phẩm của Chu Nhật Quang tại triển lãm "Dấu thiêng" năm 2024. Rồi tới lần này, đây là một thách thức mới, lớn hơn, nặng nề hơn đối với Chu Nhật Quang khi thực hiện về đề tài lịch sử, đó là triển lãm "Mùa Xuân Độc lập" sắp tới.

“Tôi đã rất xúc động khi chứng kiến Chu Nhật Quang cùng các bạn trẻ vẽ. Các bạn phải rất yêu lịch sử của Người Việt, rất yêu nghệ thuật truyền thống, đặc biệt là Sơn mài – đây là một chất liệu rất khó, mà tôi thấy các bạn cắm mặt vào vóc vẽ tận tụy vô cùng. Tôi đang nghĩ đây là một sự sang trang của các bạn trẻ, sự sang trang này mang lại nhiều kỳ vọng mới cho Nghệ thuật đương đại Việt Nam”- Họa sĩ Lương Xuân Đoàn cho biết.

"Chiến thắng"

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều – Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam kể, ông đã từng ấn tượng với họa sĩ Chu Nhật Quang khi lần đầu ra mắt tại triển lãm “Dấu thiêng” năm 2024. Chỉ một năm sau, Quang đã bắt tay vào một dự định đầy thử thách: thực hiện triển lãm với nhiều tác phẩm về Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.

"Cây cầu bất khuất"

Vẽ về Bác Hồ là thử thách lớn, bởi đây là nhân vật đã quá quen thuộc không chỉ với người Việt Nam mà cả thế giới. Nhưng bằng tình yêu sâu sắc, sự tôn trọng lịch sử và khả năng sáng tạo riêng, Chu Nhật Quang đã thành công trong bước khởi đầu. Anh mang lại những cảm xúc mới, thông điệp mới – điều không phải tác phẩm nào về đề tài lịch sử cũng làm được.