Trạm thu phí tự động không dừng: Lợi nhưng vẫn phải từ từ!

ANTĐ - Bộ GTVT vừa chốt tiến độ triển khai các trạm thu phí không dừng trên tuyến Quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên. Trạm thu phí không dừng được kỳ vọng giảm thời gian cho lái xe qua trạm, đặc biệt là sự minh bạch về tài chính, điểm khúc mắc bấy lâu trong hoạt động thu phí đường bộ của các trạm BOT.

Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường vừa làm việc với các nhà đầu tự dự án BOT trên QL 1 và đường Hồ Chí Minh qua Tây Nguyên, đồng thời yêu cầu trước 30/6 phải  “chốt” tiến độ lắp đặt hệ thống thu phí tự động không dừng tại 28 trạm thu phí trên 2 tuyến quốc lộ này.

Hiện nay, để thực hiên dự án thu phí tự động không dừng Bộ GTVT đã lựa chọn nhà đầu tư là Công ty CP Tasco để triển khai. Được biết, hiện tại Tasco đang hoàn thiện các thủ tục để thực hiện dự án nhằm kịp thời cung cấp dịch vụ thu phí tự động không dừng cho người dân theo tiến độ đã “chốt” của Bộ GTVT.

Trạm thu phí tự động không dừng được kỳ vọng sẽ minh bạch hóa quá trình thu phí tại các trạm BOT

Song theo nhìn nhận, điều quan trọng nhất để đưa 28 trạm thu phí không dừng đi vào hoạt động không nằm ở chủ đầu tư Taso mà nằm ở sự hợp tác, đồng thuận của các nhà đầu tư BOT.

Nếu muốn đưa 28 trạm thu phí tự động vào hoạt động trước tháng 6 này thì Bộ GTVT phải ký được hợp đồng với các chủ đầu tư BOT trong tháng 3, và hợp đồng cung cấp dịch vụ thu phí tự đồng không dừng với nhà đầu tư Tasco phải được hoàn thiện trong tháng 4. Đây chính là vấn đề khó khăn nhất để dự án có thể đảm bảo tiến độ như Bộ GTVT đã “chốt”.

Tháng 3/2015, Tasco đã kiểm thử thành công hệ thống thu phí tự động không dừng tại trạm thu phí thí điểm Quảng Bình và báo cáo Bộ GTVT. Thông qua quá trình kiểm thử này, các nhà đầu tư BOT đều nhận thấy rõ rệt việc quản lý doanh thu được công nghệ hóa một cách nhanh chóng, chính xác, minh bạch và đảm bảo chống thất thoát cho các nhà đầu tư. Ông Phạm Quang Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Tasco cho biết, trong quá trình đàm phán, các nhà đầu tư BOT có thái độ khá  tích cực trong việc hợp tác để đi đến việc ứng dụng công nghệ thu phí không dừng.

Lắp đặt các trạm thu phí tự động không dừng được kỳ vọng sẽ làm minh bạch hóa quá trình thu phí qua các trạm BOT, tuy nhiên, dư luận vẫn không khỏi lo ngại việc “bắt tay đi đêm” của các nhà đầu tư BOT với các bên liên quan để làm sai lệch số liệu. Trả lời về vấn đề này, ông Dũng cho rằng, hệ thống thu phí tự động không dừng được thực hiện hoàn toàn bằng các trang thiết bị máy móc hiện đại trên thế giới với công nghệ tiên tiến nhất hiện nay, độ chính xác cao. Tất cả các số liệu, thông tin dữ liệu thu phí được lưu trữ vĩnh viễn, các hình ảnh của phương tiện đi qua trạm cũng được lưu trữ tối thiểu trong 5 năm và video toàn cảnh trạm thu phí tự động được lưu trữ tối thiểu 1 năm.

Nhiều cơ sở đã chứng minh, việc lái xe phải dừng lại mua vé, trả phí tốn nhiều thời gian và gây lãng phí, đặc biệt là khó kiểm soát về mặt tài chính

Việc chiết xuất dữ liệu và báo cáo với Bộ GTVT sẽ được thực hiện định kỳ hàng tháng. Ngoài ra, nhằm đảm bảo tính minh bạch và chính xác, nhà đầu tư dịch vụ sẽ cung cấp cho các cơ quan liên quan một cổng kết nối trực tuyến với mục đích giám sát toàn bộ các trạm thu phí, dữ liệu thu phí mọi lúc, mọi nơi. Ngoài ra, việc kiểm toán toàn bộ dữ liệu thu phí của Tasco sẽ được kiểm toán bởi một cơ quan kiểm toán độc lập hàng năm nên đảm bảo số liệu luôn được chính xác, minh bạch, công khai và được kiểm toán.

Mới đây, Tổng công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cũng đề xuất Bộ GTVT cho phép triển khai hệ thống trạm thu phí tự động không dừng trên 2 tuyến cao tốc Nội Bài- Lào Cai và Cầu Giẽ- Ninh Bình theo hình thức xã hội hóa.

Theo Phó Tổng giám đốc VEC Lê Quang Hào, hệ thống thu phí tự động không dừng sử dụng công nghệ RFID hiện đã được triển khai thành công tại các quốc gia có hạ tầng giao thông hiện đại trên thế giới.

Việc chuyển đổi từ thu phí thủ công sang thu phí tự động không dừng được ghi nhận và đánh giá góp phần không nhỏ trong việc giảm ùn tắc giao thông, minh bạch hóa quá trình thu phí, giảm nhiên liệu và chi phí vận hành các trạm thu phí cho người dân và đất nước.