Tội phạm cát tặc lộng hành ở Kenya vì lợi nhuận khổng lồ

ANTD.VN - Buôn bán cát trở thành ngành công nghiệp mang lại khoản lợi nhuận kếch xù thu hút sự quan tâm của nhiều băng nhóm tội phạm ở Kenya. 

Khai thác, buôn bán cát hiện là ngành công nghiệp mang lại khoản lợi nhuận kếch xù 

Giống như hầu hết các nước đang phát triển có tốc độ xây dựng, đô thị hóa chóng mặt, những tòa nhà cao tầng mọc lên trên khắp các thành phố ở Kenya. Nhu cầu về lượng cát xây dựng rất lớn khiến nhiều băng nhóm tội phạm nhảy vào lĩnh vực khai thác tài nguyên này.

Làn sóng bạo lực bùng phát

Làn sóng bạo lực đang bùng phát ở Makueni, một vùng nông thôn nghèo khó ở Kenya. Trong 2 năm qua, có ít nhất 9 người đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương, bao gồm cả nhân viên cảnh sát và các quan chức Chính phủ. Gần đây nhất, đêm 20-12-2016, 2 lái xe chở cát bị một băng nhóm tội phạm giết hại dã man ở khu vực bờ sông Muooni, cách Nairobi khoảng 60 dặm về phía Đông Nam. Những kẻ tấn công đã đốt xe tải nhằm xóa dấu vết. Cũng trong đêm đó, một lái xe chở cát khác cũng bị bắn chết. “Cuộc chiến” giành giật địa bàn khai thác cát được xem là nguyên nhân chính của tình trạng bạo lực.

“Ước tính ngành công nghiệp khai thác, buôn bán cát trên toàn cầu có giá trị hàng trăm tỷ USD mỗi năm. Nhiều băng nhóm tội phạm trên thế giới đã tham gia vào lĩnh vực khai thác cát trái phép bởi lợi nhuận quá lớn”. 

Những cuộc đụng độ giữa các băng đảng khai thác cát trái phép, hay giữa các băng đảng với chính quyền và người dân địa phương liên tiếp xảy ra ở Kenya. Tháng 8-2016, hơn 40 thành viên một băng nhóm đã tấn công lực lượng chức năng trên đường cao tốc đến Nairobi. Đầu tháng 12-2016, một nhóm khai thác cát trái phép đã tấn công 6 người đàn ông bằng dao ở Makueni. Gần đây nhất, một sĩ quan cảnh sát ở Makueni đã bị một đối tượng khai thác cát trái phép sát hại.

Quan chức tiếp tay

Giới chức Kenya đang cố gắng để ngăn chặn nạn “cát tặc”. Tuy nhiên, đó vẫn là một cuộc chiến chưa có hồi kết. Thực tế cho thấy, một số quan chức nước này còn nhận hối lộ, tiếp tay cho nạn “cát tặc” lộng hành. Nhiều lái xe chở cát bất hợp pháp từ Makueni đến Nairobi thừa nhận với các nhà nghiên cứu Kenya trong một báo cáo được công bố năm 2015 rằng, họ thường xuyên hối lộ cho cảnh sát khi chở cát trên các tuyến đường. Thống đốc bang Makueni, ông Kivuthu Kibwana từng lên tiếng khẳng định, một số quan chức cảnh sát địa phương và nhân viên thực thi công quyền đã tham gia vào hoạt động buôn bán cát trái phép. 

“Khai thác cát đã bị cấm ở Makueni trong những năm gần đây nhưng hoạt động khai thác cát trái phép, buôn bán cát trên thị trường chợ đen vẫn diễn ra sôi động. Từ đêm đến sáng, hàng trăm xe tải chở cát lên đường tới Nairobi. Những người khai thác cát trái phép không quan tâm đến ảnh hưởng về môi trường. Tất cả những gì họ muốn là cát. Chắc chắn những cuộc xung đột sẽ tiếp tục xảy ra”, Timothy Maneno, một thành viên của cơ quan lập pháp Makueni nói.

“Makueni đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hệ thống sông ngòi, hệ sinh thái đã thay đổi đáng kể”, Gino Cocchiaro, người đứng đầu một tổ chức bảo vệ môi trường có trụ sở tại châu Phi cho hay. Makueni nằm trong khu vực bán khô hạn, nguồn thu nhập chủ yếu của người dân là chăn nuôi và trồng trọt.

Vì vậy, bất kỳ sự can thiệp nào ảnh hưởng tới nguồn nước đều gây hậu quả nghiêm trọng. Khai thác cát bừa bãi đã hạ thấp mực nước ngầm, xói mòn đất, thay đổi dòng chảy của sông. Nhiều chuyên gia so sánh nạn khai thác cát trái phép với một thảm họa bởi hoạt động này ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân Makueni.