 |
Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam và Bộ trưởng Bộ Công Thương đối thoại với nông dân |
Chất lượng tốt nhưng mẫu mã phải phù hợp
Với chủ đề “Kết nối thị trường - Xây dựng thương hiệu - Thúc đẩy tiêu thụ nông sản, góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước 2 con số”, diễn đàn đã nghe hàng chục ý kiến kiến nghị của bà con nông dân và phần giải đáp của các đơn vị thuộc Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trung ương Hội nông dân Việt Nam.
Bà Vương Thị Thương- Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương (Lạng Sơn) cho biết, Hợp tác xã có sản phẩm hồng treo gió và vừa bán sản phẩm theo các truyền thống, vừa bán trên nền tảng mạng xã hội như: Zalo, Facebook, YouTube và đặc biệt là TikTok. Bà Vương Thị Thương mong muốn được Bộ Công Thương tư vấn giải pháp để đưa các sản phẩm OCOP từ đặc sản địa phương vươn tầm quốc tế, trên các sàn thương mại điện tử?
Băn khoăn của đại diện Hợp tác xã Nông sản Toàn Thương cũng được nhiều đại biểu nông dân gửi tới chủ tọa diễn đàn.
Giải đáp về vấn đề này, bà Lê Hoàng Oanh- Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) cho hay, việc đưa sản phẩm ra thế giới không chỉ là quảng bá trên sàn hay mở gian hàng mà chất lượng là yếu tố quyết định. Muốn xuất khẩu, chúng ta phải nghiên cứu thị trường nước ngoài cần gì, từ sản lượng, chất lượng đến bao bì đều phải được đáp ứng.
Theo bà Lê Hoàng Oanh, chúng ta đã có các ấn phẩm hướng dẫn đầy đủ về cách bán hàng sang các thị trường tiềm năng như: Trung Quốc, Hồng Kông, Nhật Bản... nhưng nếu không đảm bảo chất lượng, việc xuất khẩu là rất khó. Ví dụ như ở 1 phiên livestream bán mật ong ở Lai Châu mới đây, chỉ có một doanh nghiệp đáp ứng được các tiêu chuẩn để bán.
“Do đó, chúng ta phải có sản phẩm đủ tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng và số lượng để đáp ứng nhu cầu thị trường”- bà Lê Hoàng Oanh nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, bà con nông dân có thể quảng bá sản phẩm trên các nền tảng số như: trang web VN Export và phải tìm cách "gom" sản phẩm từ các địa phương, liên kết các vùng để làm TMĐT một cách hiệu quả.
Chốt lại vấn đề, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Sản phẩm có truy xuất nguồn gốc; có chất lượng tốt, sản lượng số lượng; nhãn hiệu bao bì rõ ràng phù hợp có đăng ký bảo hộ thương hiệu sản phẩm để khi có gian lận thì mình cũng được bảo vệ thì mới xuất khẩu được. Tôi ví dụ như sữa tươi của Việt Nam rất ngon nhưng bao bì không đẹp thì trẻ con cũng không uống”.
Sản phẩm OCOP trước hết phải phục vụ người tiêu dùng Việt
Ở góc độ khác, TS. Bùi Quý Thuấn- Giảng viên Đại học Phenika băn khoăn, nhiều sản phẩm của Việt Nam, đặc biệt sản phẩm OCOP được xuất ra nước ngoài nhưng thị trường trong nước lại bị “bỏ quên”. Các doanh nghiệp cần làm gì để xúc tiến thị trường trong nước?
Theo Cục trưởng Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) Vũ Bá Phú, thời gian vừa qua, Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các địa phương về xúc tiến thương mại về các sản phẩm OCOP. Nhiều sản phẩm đã được đưa vào các hệ thống bán lẻ lớn trong nước như: Saigon Co.opmart… giúp bà con tiêu thụ các sản phẩm OCOP nhanh hơn.
Đặc biệt, trong 4 năm trở lại đây, từ khi có đại dịch Covid-19, Cục Xúc tiến thương mại liên tục tập huấn, đào tạo cho bà con livestream bán hàng hiệu quả ngay tại chỗ, tại địa phương, đưa nhiều sản phẩm OCOP đến người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, đúng là có thời điểm sản phẩm Việt Nam xuất khẩu nhiều ra thế giới nhiều mà lại “bỏ quên” trong nước. Tuy nhiên, thị trường trong nước có hơn 100 triệu dân, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm, nông sản cũng rất cao. Do đó, các nhà sản xuất cần quan tâm và xây dựng chiến lược phát triển thị trường, tiêu dùng trong nước đảm bảo an toàn, hiệu quả.
“OCOP là sản phẩm Việt nên trước hết phải đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng Việt. Tốt thì phải nhà dùng, tốt để người khác dùng phí đi. Từ ngày 24-10 tới đây, Bộ Công Thương sẽ tổ chức Hội chợ Mùa thu với quy mô hàng nghìn gian hàng. Hội chợ này sẽ có nhiều đối tác trong nước và quốc tế, nếu bà con mang hàng đến, có nhiều sản phẩm chất lượng cao sẽ có cơ hội tiêu thụ nhanh và thuận lợi”- Bộ trưởng Bộ Công Thương nói.
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, để sản phẩm Việt được “đi xa hơn”, bà con nông dân dứt khoát phải bắt đầu từ việc thay đổi tư duy kinh tế thị trường, phải trả lời rành rọt được các câu hỏi: Làm gì, bán ở đâu, cho ai, bán với giá nào? Chứ không phải làm theo thói quen, làm xong rồi mới đi tìm chỗ bán. Phải trả lời ngay từ đầu các câu hỏi đó mới làm ăn hiệu quả.
Bên cạnh đó, trong giao thương phải rõ ràng, có hợp đồng với các điều khoản. Ví dụ trong trường hợp bất khả kháng phải có những điều khoản chia sẻ lợi ích, cũng như cùng chịu rủi ro.
Đồng thời, cần xác định quy hoạch, xây dựng các vùng trồng đáp ứng yêu cầu của thị trường và người tiêu dùng, phải là sản phẩm xanh, sạch. “Đã qua rồi thời “rau 2 luống, lợn 2 chuồng”, nếu không làm sạch thì không bán được cho ai”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Theo ông Lương Quốc Đoàn- Chủ tịch Ban chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông lâm thủy sản nước ta đạt mức kỷ lục với 62,5 tỷ USD và số liệu 8 tháng đầu năm 2025 đạt 45,57 tỷ USD với 10 nhóm mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê, tiêu, điều, tôm, cá tra, gỗ và các sản phẩm của gỗ… có kim ngạch đạt từ 1 tỷ USD trở lên.
Các mặt hàng nông lâm thủy sản nước ta hiện đã được xuất khẩu tại thị trường của hơn 190 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Tuy nhiên, theo ông Lương Quốc Đoàn, để đạt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 70 tỷ USD vào cuối năm nay và 100 tỷ USD đến năm 2030, chúng ta còn rất nhiều khó khăn, thách thức phía trước, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh thương mại ngày càng gay gắt giữa các quốc gia, đặc biệt là việc Mỹ áp thuế đối ứng xuất khẩu lên nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Theo đánh giá, tiềm năng xuất khẩu, tiêu thụ nông sản của Việt Nam vẫn còn lớn, tuy nhiên việc tiếp cận các thị trường mới vẫn còn hạn chế, nhiều mặt hàng nông sản của chúng ta vẫn còn xuất đi dưới dạng thô, chưa có thương hiệu với 80% sản phẩm chưa có thương hiệu riêng. Bên cạnh đó, việc phát triển thị trường trong nước còn chưa được chú trọng, khai thác có hiệu quả.
