Để có được ngày hôm nay, chương trình nghiên cứu, chế tạo HAL Tejas đã trải qua 30 năm thai nghén, các nguyên mẫu thử nghiệm của Tejas cũng đã trải qua 2.400 lượt bay thử, đáp ứng đầy đủ những yêu cầu của không quân Ấn Độ, xứng đáng là loại chiến đấu cơ thế hệ mới, thay thế cho huyền thoại MiG-21 đã chính thức nghỉ hưu.
Chương trình phát triển HAL Tejas được không quân Ấn Độ bắt đầu triển khai từ năm 1983 với chi phí thiết kế ban đầu 5,6 tỷ rupee, tổng ngân sách nghiên cứu, chế tạo là 80 tỷ rupee. Tuy nhiên hiện nay chi phí của chương trình đã bị đội lên con số 250 tỷ rupee. Không quân Ấn Độ dự định sẽ biên chế 7 chi đội với 140 chiếc máy bay chiến đấu loại này.
Tejas là loại máy bay một động cơ được không quân Ấn chế tạo trong chương trình phát triển “máy bay chiến đấu hạng nhẹ” (LCA). Thiết kế máy bay LCA Tejas khá đặc biệt khi cấu hình với cánh tam giác lớn, không có cánh đuôi ngang mà chỉ có cánh đuôi đứng, cũng như không được thiết kế cánh mũi.
Máy bay chiến đấu HAL Tejas có chiều dài 13,2m, sải cánh 8,2m, cao 4,4m, tốc độ tối đa 1.920km/h. Nó có trọng lượng không tải 6,5 tấn, trọng lượng cất cánh tối đa 13,5 tấn (mang đầy đủ vũ khí cả khoang trong bụng và treo bên ngoài). Tuy nhiên, do thuộc dạng máy bay chiến đấu hạng nhẹ nên nó chỉ có bán kính tác chiến trên 300km, nếu muốn tác chiến xa hơn bắt buộc phải mang theo thùng dầu phụ.
LCA Tejas thiết kế với 8 giá treo mang được 4 tấn vũ khí gồm: tên lửa không đối không; tên lửa không đối đất tầm xa; tên lửa chống tàu; bom dẫn đường. Tejas hiện đang sử dụng radar EL/M-2032 và các thiết bị điện tử do Israel chế tạo, nó cũng chỉ sử dụng các chủng loại vũ khí của Nga và phương Tây.
Những chiếc LCA Tejas Mk1 sẽ được lắp đặt một động cơ tuốc bin phản lực cánh quạt đẩy F404-GE-IN20, có lực đẩy chỉ trên 8.000kg, còn thế hệ Mk2 sẽ được trang bị động cơ thế hệ mới hơn là GE F414 có lực đẩy tới 10.000kg. Cả 2 loại động cơ này, Ấn Độ đều phải nhập khẩu của hãng General Electric - Mỹ.
Cùng với những yếu điểm về động cơ phản lực, các hệ thống thiết bị điện tử, radar và hệ thống vũ khí nhập ngoại là một trong những nguyên nhân làm tỷ lệ “nội địa hóa” của Tejas bị giảm đi đáng kể. Nếu không khắc phục được những điểm yếu phải nhập khẩu những trang, thiết bị rất quan trọng trên thì thực ra máy bay chiến đấu quốc nội của Ấn Độ chỉ được mỗi cái vỏ là đúng “của nội”.
Tuy nhiên, rất có khả năng những phiên bản kế tiếp của Tejas sẽ được trang bị động cơ quốc nội Kaveri. Loại động cơ này do Tổ chức nghiên cứu, phát triển động cơ Tuabin khí Ấn Độ (GTRE) nghiên cứu, phát triển. Dự án nghiên cứu, chế tạo này được GTRE triển khai nghiên cứu đã lâu, tháng 3 năm nay Bộ Quốc phòng Ấn Độ tiết lộ nó đã ngốn một khoản ngân sách không nhỏ là 520 triệu USD.
Mục đích chế tạo loại động cơ này là để trang bị cho các máy bay Tejas, nhưng do vấn đề trọng lượng và tính năng chưa đáp ứng được với yêu cầu nên suốt từ năm 2008 đến nay, nó đã bị không quân Ấn từ chối tiếp nhận, bắt buộc người Ấn phải mua động cơ Mỹ về lắp đặt. Tuy nhiên, sau khi tham vấn các chuyên gia động cơ của Nga, có vẻ như Ấn Độ đã được khắc phục những nhược điểm trên loại động cơ này.
Hiện Kaveri đang được thử nghiệm tính năng trên các máy bay chuyên dùng để thử nghiệm động cơ, nếu thử nghiệm thành công, GTRE hy vọng Kaveri sẽ chính thức được trang bị trên số máy bay sản xuất những loạt sau của không quân Ấn Độ, nâng cao tỷ lệ “nội địa hóa” của loại máy bay chiến đấu quốc nội Ấn Độ.
