Thí điểm khởi kiện doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội

ANTD.VN - Để thực hiện hiệu quả vai trò tổ chức công đoàn trong việc khởi kiện doanh nghiệp nợ đọng bảo hiểm xã hội (BHXH), Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội đang triển khai hướng dẫn các cấp công đoàn cơ sở thủ tục giải quyết các vướng mắc liên quan đến nợ BHXH.

Thí điểm khởi kiện doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội ảnh 1

Doanh nghiệp chây ỳ trong việc trích nộp BHXH gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người lao động

Nhiều thách thức khi triển khai

Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn thành phố có hơn 31.000 doanh nghiệp chậm đóng BHXH với số tiền nợ trên 2.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp nợ kéo dài có xu hướng tăng, gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của công nhân lao động. Khởi kiện được xem là biện pháp mạnh và hữu hiệu để xử lý các doanh nghiệp nợ BHXH.

Nhằm tăng cường vai trò công đoàn các cấp trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động, Luật BHXH 2014 đã “trao quyền” cho tổ chức công đoàn đại diện người lao động khởi kiện các doanh nghiệp cố tình vi phạm, chây ỳ trong việc thực hiện nghĩa vụ trích nộp BHXH.

Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội Lê Đình Hùng cho biết, khởi kiện các doanh nghiệp nợ đọng BHXH là nhiệm vụ mới và quan trọng của tổ chức công đoàn hiện nay. Trong giai đoạn đầu tổ chức công đoàn sẽ gặp nhiều khó khăn, lúng túng nhưng với phương châm bằng mọi cách phải bảo vệ quyền lợi của người lao động, các cấp công đoàn Thủ đô đang nỗ lực triển khai nhiều biện pháp để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này.

Trước mắt, Liên đoàn Lao động thành phố lựa chọn thí điểm thực hiện khởi kiện các doanh nghiệp nợ đọng BHXH trên địa bàn 6 quận gồm: Hoàn Kiếm, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Hoàng Mai, Ba Đình, Đống Đa. Những đơn vị công đoàn cơ sở được giao nhiệm vụ đang tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan chủ động tìm hiểu quy trình, thủ tục khởi kiện tranh chấp, về BHXH theo quy định của Bộ luật Dân sự và Luật BHXH để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động.

Phải thống nhất thủ tục tố tụng

Theo các chuyên gia lao động, việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH sẽ giúp tổ chức công đoàn nâng cao vị thế, góp phần bảo đảm thực hiện tốt vai trò đại diện, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động. Tuy nhiên, khi tổ chức công đoàn khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH thì thủ tục sẽ phức tạp hơn khi cơ quan BHXH kiện.

Trước đây, khi cơ quan BHXH tiến hành khởi kiện hành vi trốn đóng, nợ hoặc chậm đóng BHXH là theo thủ tục tố tụng dân sự thông thường, còn tổ chức công đoàn thì phải khởi kiện theo thủ tục giải quyết tranh chấp lao động. Về nguyên tắc, thủ tục tố tụng lao động phải đưa tranh chấp đó ra hòa giải, nếu không giải quyết xong mới có thể đưa ra tòa.

Nói về vấn đề công đoàn khởi kiện các doanh nghiệp nợ đọng BHXH, Phó ban Chính sách pháp luật (Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội) Tạ Văn Dưỡng cho biết, Liên đoàn đã tập huấn kiến thức cho các cấp công đoàn cơ sở. Tuy nhiên, với khối lượng công việc lớn, quy trình thủ tục phức tạp lực lượng cán bộ công đoàn chưa thể đáp ứng ngay được yêu cầu, nên sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH.

Bên cạnh đó, để khởi kiện được các doanh nghiệp, tổ chức công đoàn cần phải được người lao động ủy quyền. Tuy nhiên, trên thực tế người lao động thường không nắm rõ tình hình nợ BHXH hoặc e ngại vì lệ thuộc công việc và thời gian theo đuổi các vụ kiện thường kéo dài nên thường không đứng ra khởi kiện.

Trước những thách thức trong thực tiễn triển khai quy định mới, ông Tạ Văn Dưỡng cho hay, Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội sẽ thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để khắc phục, đảm bảo tiến độ, chất lượng công việc: phối hợp với cơ quan BHXH để kiểm tra việc thực hiện trích nộp BHXH của doanh nghiệp; tranh thủ ý kiến của các chuyên gia pháp lý; chủ động tổ chức các buổi tập huấn phổ biến kiến thức pháp luật cho cán bộ các cấp công đoàn cơ sở.

Tuy nhiên, để hoàn thành tốt chức năng khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, cùng với nỗ lực nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công đoàn, cần phải thống nhất về thủ tục tố tụng, Tòa án nhân dân thành phố cần hỗ trợ cán bộ công đoàn nâng cao kiến thức pháp luật về quy trình, thủ tục tố tụng.