Tăng cường công tác tìm kiếm cứu nạn
(ANTĐ) - Các hiện tượng thiên tai được dự báo là ngày càng diễn biến phức tạp khó lường. Điều đó đặt ra nhiệm vụ vô cùng khó khăn đối với công tác tìm kiếm cứu nạn (TKCN), đòi hỏi phải nhận được sự hợp tác chặt chẽ giữa các lực lượng. Điều đáng nói là trong khi việc TKCN gặp không ít khó khăn về mọi mặt thì ý thức tự bảo vệ mình của người dân khi gặp thiên tai nhất là khi có bão, lũ rất kém.
Nhận định về diễn biến thời tiết trong thời gian tới, ông Bùi Minh Tăng, Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương cho biết, năm 2010, mùa mưa bão đến muộn hơn khoảng 1-2 tháng so với các năm trước, số lượng các cơn bão tương đương năm 2009.
Mấy năm gần đây, thiên tai ngày càng diễn biến bất thường, những cơn bão có hướng di chuyển phức tạp, vì vậy công tác dự báo rất khó chính xác, kịp thời. Vì thế, công tác TKCN cần phải luôn bám sát diễn biến thiên tai và chủ động kịp thời ứng phó nhanh. Tuy nhiên, không thể đổ hết lỗi cho công tác TKCN.
Công tác TKCN cho đến nay vẫn còn gặp không ít khó khăn do việc theo dõi, nắm bắt các vụ thiên tai, tai nạn ở một số đơn vị còn hạn chế, chưa chính xác. Bên cạnh đó, ý thức của một bộ phận người dân trong việc chấp hành quy định đảm bảo an toàn khi có bão, lũ xảy ra còn hạn chế, có biểu hiện chủ quan.
 |
Không ít trường hợp bất hợp tác với các lực lượng TKCN, tung tin sai, gây lãng phí tiền bạc. Thực tế cho thấy, công tác TKCN không chỉ mất nhiều thời gian mà còn rất tốn kém về tiền bạc và công sức. Do đó, nếu không có chế tài đủ mạnh, e rằng tình trạng này sẽ còn tiếp diễn.
Ông Nguyễn Văn Đợi, Tổng Giám đốc Trung tâm Phối hợp Tìm kiếm cứu nạn hàng hải Việt Nam (VNMRCC) trả lời báo chí cho hay: “Mỗi máy bay phải bay hàng trăm kilômét mới ra được địa điểm cần cứu nạn, chi phí xăng dầu rất lớn. Do đó, cần phải có quy định của Nhà nước về xử phạt đối với những kẻ phát thông tin xin cứu hộ không đúng.
Lực lượng nào đã cứu được người rồi mà không thông báo lại cho lực lượng khác biết thì cũng cần truy cứu trách nhiệm”. Cũng theo ông Đợi, năm 2009 từng có vụ người dân báo là có vụ đắm tàu chở than ở tỉnh Quảng Ninh. Lực lượng BĐBP và VNMRCC phải huy động 3 máy bay trực thăng, kết hợp với 1 máy bay của Trung Quốc tìm khắp vùng biển nhưng không thấy gì, sau đó mới biết việc kêu cứu chỉ là... tin giả.
Bên cạnh đó, các đội TKCN của chúng ta chưa thật sự cơ động. Lực lượng TKCN tại chỗ còn quá bị động, chờ chỉ đạo của cấp trên. Bởi vậy, việc TKCN không kịp thời. Hiện nay, công tác TKCN vẫn đặt phương châm “bốn tại chỗ” làm tiêu chí nhằm huy động các nguồn lực tại chỗ để ứng cứu nhanh nhất, mục đích tự mình cứu mình trước.
Khi có thiên tai, không ai nhanh bằng lực lượng ở nơi bị nạn vì ngay cả khi điều máy bay từ Trung ương cũng cần thời gian. Nhưng để cứu hộ được nhanh nhất, địa phương cần có các đội xung kích cứu hộ cứu nạn và ít nhất phải trang bị thuyền, áo phao. Trên thực tế, nhiều nơi, không có đủ cơ sở vật chất để tham gia ứng cứu.
Nhiều khi lực lượng lên tới nơi chỉ có người không, không có phương tiện cũng đành bất lực. Ở Quảng Bình vừa rồi là minh chứng rõ ràng nhất, hai cha con anh Ngô Tam và Ngô Nam có thuyền đã cứu được hơn 350 người. Điều đó cho thấy sự cứu nạn tại chỗ rất cần thiết. Hơn nữa, người dân khi gặp thiên tai phải biết tự cứu mình trước khi trông chờ lực lượng cứu nạn tới nơi kịp thời.
Một vấn đề nan giải khác đó là việc lập kho dự trữ cho các vùng trọng yếu chưa tiến hành được vì còn vấn đề trông coi bảo quản. Trong khi nhiều hộ gia đình còn gặp khó khăn trong cuộc sống hàng ngày thì việc xã hội hóa công tác dự trữ, ứng trực TKCN không thể thực hiện được. Điều đó dẫn đến việc công tác cứu hộ, cứu nạn gặp không ít khó khăn.
Có người từng chua xót nói, chúng ta đi cứu rừng bằng tay không, vượt lũ bằng thuyền nan và dây thừng, điều đó chẳng khác nào đưa những người cứu hộ, cứu nạn vào chỗ chết. Lực lượng cứu hộ, cứu nạn của nước ta hiện nay còn mỏng, thiếu cả về số lượng lẫn chất lượng.
Ở một đất nước quanh năm phải đối mặt với thiên tai như Việt Nam thì việc đòi hỏi cần có một lực lượng chuyên biệt trong công tác TKCN là vô cùng cấp thiết. Nhưng muốn nâng cao, tăng cường hoạt động cứu nạn cứu hộ trước hết chúng ta phải nâng cao được ý thức của người dân trong việc tự tổ chức cứu hộ, cứu nạn tại chỗ.
Minh Tuyết
