Theo dự báo có hơn 3,6 tỷ lượt người Trung Quốc “di cư” về quê đón xuân Giáp Ngọ 2014, tăng hơn 200 triệu lượt người so với Tết 2013. Theo tờ South China Morning Post, các chuyến “di cư mùa xuân” ùn ùn của Trung Quốc kéo dài trong thời gian 40 ngày (từ 16-1 đến 24-2). Tết âm lịch của Trung Quốc bắt đầu từ ngày 23-1, trùng với thời điểm Tết Nguyên đán của Việt Nam.
Cũng dịp này trên nhiều diễn đàn và mạng xã hội ở Trung Quốc đang có những làn sóng bình luận sôi động và giận dữ về đề tài “tai họa quà Tết”. “Phong tục tặng quà ngày Tết giờ trở thành tai họa quà cáp” - tờ Nhân Dân Nhật Báo dẫn lời ta thán của một độc giả họ Tiêu, tài xế của Giám đốc Phòng xây dựng và nhà ở của một tỉnh phía nam Trung Quốc. Đã có 14 cái Tết ông này phải chở những xe quà đầy ắp đủ thứ quà, từ thuốc lá Trung Hoa, rượu thơm Mao Đài đến những món quà cao cấp khác từ công sở về nhà riêng cho vị giám đốc này. Thời gian nhận quà của vị giám đốc này bắt đầu từ những ngày giáp Tết cho đến Tết Nguyên tiêu (Rằm tháng Giêng hằng năm). Tờ báo cũng dẫn lời một giảng viên truyền thông ở trường Đại học Quảng Châu nói rằng việc chọn món quà nào cho sếp luôn khiến anh “đau đầu” mỗi khi về nhà dịp Tết.
Dư luận Trung Quốc đã từng phẫn nộ với hàng loạt quan chức ăn hối lộ để có lối sống xa hoa bằng việc sử dụng hàng đắt tiền nay lại “ sôi sục” với việc chính những ngày Tết, lễ là dịp các quan chức này nhận quà cáp. Một lệnh cấm dùng công quỹ mua quà cáp được đưa ra trước Tết Nguyên đán, thời điểm mà tình trạng biếu xén diễn ra tràn lan, được che đậy dưới sắc màu “văn hóa truyền thống”. Theo Tân Hoa xã, truyền thống tặng quà của người Trung Quốc trong ngày lễ Tết nay đã biến tướng thành việc tặng quà cho quan chức nhà nước và tệ quà cáp này được xem là một thách thức lớn cho công cuộc chống tham nhũng ở Trung Quốc.
Mới đây, chi tiết vụ khám xét năm 2012 tại dinh thự của một quan chức Trung Quốc đang bị điều tra tham nhũng đã được tiết lộ. 20 điều tra viên phải mất 2 đêm mới dọn xong và phải dùng 4 xe tải mới chở hết số đồ xa xỉ bị tịch thu, trong đó có đồ vật bằng vàng ròng, rượu Mao Đài đắt tiền. Trong số đồ bị tịch thu có cả một bức tượng Mao Trạch Đông bằng vàng ròng, một chậu rửa bằng vàng, một chiếc thuyền mô hình bằng vàng và nhiều thùng rượu Mao Đài. “Với lương chỉ khoảng 5.000 nhân dân tệ (790,6 USD)/tháng thì công chức Nhà nước không thể có đủ tiền mua những loại hàng hiệu đắt tiền đến thế. Do đó những công bộc của dân đang sở hữu hàng hiệu sang trọng thì phải lý giải cho ra lẽ mớ tài sản mà họ đang sở hữu này là từ đâu” - Nhật Báo Trung Quốc viết.
Do chính quyền cấm dùng công quỹ tặng quà Tết cho giới quan chức Nhà nước, một số đơn vị và cá nhân đã lách quy định bằng chiêu dùng phiếu quà tặng điện tử. Thay vì phải đến cửa hàng quà tặng để mua rượu và trà Long Tỉnh với giá từ 2.000-6.000 nhân dân tệ (330-990 USD) làm quà tặng, nay lãnh đạo đơn vị đã chỉ đạo nhân viên chuyển sang hình thức mua “phiếu quà tặng” để tặng cấp trên. Lượng giao dịch bằng “phiếu quà tặng” của các trang web này tăng vọt. Một nhân viên kinh doanh của một trang web bán quà tặng ở Bắc Kinh, cho biết người tặng quà trước hết xác định giá trị muốn tặng rồi trả tiền cho cửa hàng và để lại địa chỉ của người được tặng. Sau đó, nhân viên của trang web này sẽ gửi cho người được tặng quà một phiếu quà tặng có mã số riêng và họ chỉ cần đăng nhập vào trang web, chọn quà tặng tương ứng giá trị tiền trên phiếu và quà sẽ chuyển đến tận nhà. Phiếu quà tặng là một hình thức khá an toàn vì trên phiếu không ghi tên người tặng lẫn người được tặng nên trốn được mức kỷ luật ngày càng cao khi dùng tiền công tặng quà trong dịp Tết. Quà tặng năm nay có giá trị từ vài trăm nhân dân tệ đến hàng chục ngàn nhân dân tệ.
Giáo sư chính trị học Đại học chính trị Tây Nam Trung Quốc Vương An Bạch nhận định nếu còn chưa minh bạch trong thu chi, chưa có chế độ hạch toán tài chính rõ ràng trong các cơ quan Nhà nước thì việc “quà cáp” này sẽ không dẹp được.
