Khoản 2 điều 89 của Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi quy định về đền bù, hỗ trợ tái định cư nêu rõ, khi người dân bị thu hồi đất phải có chỗ ở, đảm bảo thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn chỗ cũ.
Tuy vậy, theo nhiều người dân việc đảm bảo thu nhập là rất khó khả thi. Bên cạnh đó, muốn đưa giá đền bù của Nhà nước lên tiệm cận giá thị trường thì phải ban hành bảng giá đất hàng năm mới theo kịp sự dao động của thị trường.
Tại dự thảo, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đề xuất cụ thể hóa nguyên tắc trên thông qua quy định tiêu chí khu tái định cư về hạ tầng kỹ thuật: Đường giao thông đảm bảo kết nối giao thông liên kết với khu vực lân cận, điện chiếu sáng và điện sinh hoạt, hệ thống cấp, thoát nước, thông tin liên lạc, xử lý môi trường; hạ tầng xã hội đảm bảo trường học, dịch vụ y tế, nhà văn hóa, khu thể thao, chợ, khu thương mại - dịch vụ.
 |
Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi với nhiều điểm mới quan trọng về quản lý, sử dụng đất |
Việc lựa chọn địa điểm tái định cư theo thứ tự ưu tiên: thứ nhất, tại địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi;
Thứ 2, tại địa bàn quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương nơi có đất thu hồi đối với trường hợp tại địa bàn xã, phường, thị trấn nơi có đất bị thu hồi không có đất để bố trí tái định cư;
Thứ 3, tại địa bàn khác có điều kiện tương đương với trường hợp tại địa bàn quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương nơi có đất thu hồi không có đất để bố trí tái định cư.
Cũng theo Dự thảo, phương án bố trí tái định cư đã được phê duyệt phải được công bố công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi và tại nơi tái định cư.
Ngoài nội dung trên, một số cá nhân còn băn khoăn về việc doanh nghiệp có thể tự thỏa thuận bồi thường cho người dân bị giải tỏa. Bởi nếu người dân đòi giá quá cao thì việc triển khai dự án sẽ bị đình trệ và nếu họ không chịu di dời thì quy hoạch, dự án có nguy cơ bị phá vỡ. Do vậy, cần quy định bồi thường theo mặt bằng giá chung, theo giá thị trường, kể cả thu hồi đất cho Nhà nước hay cho doanh nghiệp.
Cũng liên quan đến quy định bồi thường đất đai, có ý kiến đề nghị làm rõ các tiêu chí để phân định như thế nào là “tốt hơn nơi ở cũ”. Đồng thời, đề xuất bỏ phương án đất đổi đất và công khai giá đất, các sàn giao dịch đối với các dự án khu dân cư, khu đô thị, nhà ở thương mại…
