Sống ở Hà Nội

ANTD.VN - Cứ mỗi khi Hà Nội chuyển gió báo hiệu những ngày rét đậm sắp ùa về, tôi không khỏi dậy lòng những ký ức xa xưa. Cũng lâu lắm rồi, gần một thế kỷ chứ không ít, đêm đông giá lạnh, mưa lây phây trên phố vắng bóng người thì đâu đó lại văng vẳng tiếng rao: “Phớ… phớ… nào!”. Cha tôi nhắc: “Phở lão tàu Kiên đấy!” Ngay tức thì, tôi ba chân bốn cẳng lao ra phố, trên tay bưng bát tô và chiếc đĩa...

ANTD.VN - Cùng với thịt, cá là một trong những thực phẩm chủ đạo cho bữa cơm của người Việt. Cá chia ra 2 loại chính là cá nước mặn và cá nước ngọt. Từ 2 loại chính này, người ta tiếp tục chia ra thành nhiều phân biệt nhỏ như cá sông, cá ao, cá mương, cá nước lợ, cá ven biển, cá đánh bắt xa bờ… Việc phân biệt “hộ khẩu” không phải là vô nghĩa, nó là một cách để ngầm biết rằng, mỗi loại cá có nguồn gốc sinh sống ở đâu thì sẽ có một kiểu chế biến riêng.

ANTD.VN - Năm 1954, khi Hà Nội mới được giải phóng, dân số chỉ có khoảng 53 nghìn người. Đến năm 1961 thì tăng lên 91 nghìn. Thủ đô sau những năm tiếp quản từ tay thực dân Pháp còn ngổn ngang bao khó khăn, trở ngại. Các nhà máy, công xưởng bị tàn phá, hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt bị tê liệt, tệ nạn xã hội của chế độ cũ để lại như cô đầu, nhà thổ, các băng nhóm lưu manh vẫn nhan nhản…

ANTD.VN - Trong số những món canh nóng thích hợp cho mùa Đông lạnh giá không thể không nhắc đến món om. Điểm đặc biệt nhất của các món om (hay bung) này là đều có liên quan đến mẻ và nghệ.

ANTD.VN - Trong những năm tháng thiếu thốn, khó khăn vì đất nước còn chiến tranh, hai miền chia cắt, người Hà Nội vẫn bình thản, thương yêu nhau, sống vô tư, mọi sinh hoạt vẫn êm đềm…

ANTD.VN - Qua cầu Chương Dương, đi dọc theo sông Hồng chừng 8km về hướng Đông Nam lối đi Bát Tràng, sau đó rẽ trái 2km là sẽ đến Kiêu Kỵ, làng nghề lâu đời ở huyện Gia Lâm (Hà Nội) làm vàng quỳ. Ở đây có nghề dát vàng dễ đã đến gần nghìn năm kể từ khi tướng Nguyễn Chế Nghĩa huấn luyện dân binh trên đồng đất của làng để bảo vệ bờ cõi chống quân Nguyên Mông xâm lược.

ANTD.VN - Hà Nội từ thời Pháp chiếm đóng đã xuất hiện nghề đánh giày. Nhưng đến thập kỷ 1960-1970, Thủ đô sống trong bao cấp, mọi chế độ đều bằng tem phiếu, nên người dân ngoài giờ làm việc chỉ còn biết toan tính cơm áo gạo tiền, hầu như không có lúc nào mà nghĩ đến ngoại hình của bản thân, giày da thì càng xa xỉ...

ANTD.VN - Trong những ngày đầu tiếp quản Thủ đô, ở thời khắc lịch sử sau chiến thắng Điện Biên Phủ, nhân dân Hà Nội đã chứng kiến sự ra đời của một ngôi trường đặc biệt, có một không hai trong nền giáo dục của nước Việt Nam mới…

ANTD.VN - Không quá nổi tiếng như phở, bún chả, bún thang... được các trang ẩm thực nổi tiếng ca ngợi, món ăn được chế biến từ ngan luôn được xếp vào diện “thường thường bậc trung”, nghĩa là nó mặc nhiên được coi là món ăn bình dân. Thế nhưng, nếu một buổi trưa nào đó “lạc bước” vào các hàng ngan nổi tiếng trên phố, thực khách hẳn sẽ phải có cái nhìn khác. Bởi bình dân hay sang chảnh, đẳng cấp, được báo chí nước ngoài tôn vinh thì cái đích cuối cùng vẫn là khách đông và khách nhớ...

ANTD.VN - Cuối thế kỷ 19, để phục vụ cho cuộc khai thác thuộc địa, thực dân Pháp bắt đầu đưa những máy móc, thiết bị tân tiến vào Việt Nam. Những máy móc này ban đầu vốn chỉ có tên tiếng Pháp và khá xa lạ với người Việt. Do đó, trong muôn vàn những từ ngữ mới xuất hiện theo kiểu “nhìn mặt đặt tên” có 2 từ “nước máy” và “máy nước”.

ANTD.VN - Không biết chiếc xe đạp đầu tiên du nhập vào Việt Nam từ năm nào, nhưng lịch sử thế giới ghi nhận sự xuất hiện của xe đạp đã cách đây 200 năm. Những năm 60, 70 của thế kỷ trước, người Hà Nội coi chiếc xe đạp là phương tiện tối ưu trong sinh hoạt hàng ngày. Đi làm, đi học, đi công tác xa, rồi chuyên chở lương thực đến nơi sơ tán trong những năm Mỹ đánh phá miền Bắc… đều dùng đến nó.

ANTD.VN - Dịch giã, hàng quán đóng cửa, những món ăn quen thuộc vốn xưa nay không bao giờ thiếu bỗng… vắng bóng. Nếu muốn ăn, chẳng có cách nào khác ngoài tự thân vận động, tức là “lăn vào bếp”.

ANTD.VN - Trong số các món ăn từ thịt lợn, chả là món vừa dễ ăn, vừa đa dạng trong cách chế biến. Chỉ cần thay đổi một vài nguyên liệu gia vị là đã có cả trăm loại chả khác nhau để cho bữa ăn phong phú và ngon miệng.

ANTD.VN - Bây giờ, giới trẻ chắc không biết máy chữ là gì, muốn biết thì chắc chỉ có vào viện bảo tàng. Nhưng đã có những thập kỷ dài, máy chữ gắn liền với những người làm nghề chữ nghĩa…

ANTD.VN - Như đã nói ở bài trước, có hàng nghìn kiểu chế biến các món ăn từ thịt lợn. Bản thân thịt lợn cũng được chia ra làm nhiều phần khác nhau, tùy theo miếng thịt đó nằm ở vị trí nào thì các đầu bếp sẽ có những cách nấu nướng khác nhau. Ngoài thịt ba chỉ đã nhắc ở bài trước còn có sườn, thịt thăn, mông sấn, chân giò....

ANTD.VN - Những năm mới giải phóng Thủ đô, dân số Hà Nội chỉ khoảng 53.000 mà đã có tới 20 rạp chiếu bóng. Rạp Majestic (nay là rạp Tháng Tám) trên phố Hàng Bài là niềm tự hào của người Hà Nội lúc bấy giờ.