Sống giữa thành phố vì hòa bình

ANTĐ - 60 năm đã qua, giữa hai đầu là Giáp Ngọ, trải qua một hoa giáp quá nhiều biến cố lịch sử, Hà Nội vẫn hào hoa, bản lĩnh, hiên ngang xứng đáng là trái tim của cả nước, thành phố vì hòa bình. Hòa bình, cụm từ được nhắc đến nhiều nhất năm 1954 cũng là khát vọng của dân tộc mấy nghìn năm lịch sử. Rất nhiều người sinh ra thời điểm ấy và sau đó được đặt tên là Hòa Bình, hoặc lần lượt anh em được đặt là Hòa và Bình - cái tên mang ý nghĩa lịch sử… 

Tôi đồ rằng ở Hà Nội ngoài cái tên Hà thân thương gợi tình yêu Hà Nội, thì những năm sau Thủ đô giải phóng, có rất nhiều người được đặt tên là Bình hoặc Hòa Bình. Đó là cả một ký ức đẹp. Chín năm trở lại là Thủ đô nước Việt, Hà Nội đã làm hết mình để kháng chiến và gìn giữ những gì lịch sử, cha ông để lại.

Thật đáng khâm phục, bậc minh triết Lý Thái Tổ đã chọn đúng vùng đất thiêng làm nơi định đô thuở trước, để từ đây, bao triều đại kế tiếp nhau dựng kinh đô nơi này. Và khi Cách mạng tháng Tám thành công, Hồ Chủ tịch đã lại làm cuộc định đô tại Hà Nội. Hình như linh khí đất này không thể khác. Nơi đây, hào khí Thăng Long và văn hiến nghìn năm kết tụ để Hà Nội vẫn là đất kinh đô vạn thuở bên dòng sông Hồng, Hà Nội, trải qua những thăng trầm của lịch sử, sức sống Thăng Long - Hà Nội luôn mãnh liệt như mảnh đất này toát lên cái vượng khí ngàn năm. Và sáu mươi năm qua Hà Nội xứng đáng với vị thế của mình: thành trung tâm hành chính – chính trị của cả nước, là trung tâm văn hóa, khoa học, công nghệ và giáo dục quan trọng của cả nước, được UNESCO vinh danh “thành phố vì hòa bình”.

Nhiều người sống ở Hà Nội đã lâu, nhưng mỗi lần rời Hà Nội như mang trong mình nỗi nhớ thương đang phải rời cố hương. Trong lòng mỗi người Việt có tình cảm thân thương dành cho Hà Nội…

60 năm dài lắm với một đời người, nhưng với lịch sử thì chỉ là cái chớp mắt. Trong cái chớp mắt ấy, Hà Nội đã kịp làm tất cả. Từ những ngày đầu gian khó vừa kiến thiết lại thành phố sau chiến tranh, sau những lần tiêu thổ kháng chiến... Mấy lần Kế hoạch năm năm, ngắn ngủi Hà Nội kịp thay đổi hình hài vóc dáng của một Thủ đô. Mười lăm năm đầu tiên sau giải phóng, Hà Nội  là nơi đi đầu trong xây dựng hòa bình ở miền Bắc XHCN. Bao nhiêu khu phố mới mọc lên, bao nhiêu nhà máy, khu công nghiệp mọc lên, để Thủ đô lo từ cái kim sợi chỉ, đến tấm áo chiến sĩ, đến máy móc thiết bị cho sản xuất và cả vũ khí cho chiến trường miền Nam... Tất cả vì miền Nam ruột thịt... Những khu công nghiệp đến bây giờ nhắc lại vẫn là niềm tự hào của Hà Nội một thời với Thượng Đình nổi tiếng  “Cao Xà Lá“, những KCN Mai Động - Minh Khai, Đông Anh - Phù Lỗ…  Bây giờ, các khu công nghiệp trong nội thành đang phải lùi xa để nhường chỗ cho các khu dân cư và đô thị, vẫn khiến người cao tuổi có chút gì man mác khi đi qua những nơi từng là niềm tự hào của công nghiệp Việt Nam. Nhưng Hà Nội đang lớn dần và đổi thay cần phải có. Chỉ mong, những đề xuất nhỏ như giữ lại những ống khói của các khu công nghiệp, giữ lại những không gian xanh cho nhịp sống chậm lại, dễ thở hơn, giữ lại những kiến trúc cũ mang dấu tích một thời. Nó là di sản đấy, hãy để lưu dấu ngàn năm…

60 năm, trong cái chớp mắt của lịch sử ấy, đâu đã hết nhưng gian khó hy sinh. Đến lượt Hà Nội đối đầu với chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ. Khâm Thiên và một phần Hà Nội đổ nát nhưng “Không có gì quý hơn độc lập tự do”  - chúng ta có một Hà Nội vững vàng bản lĩnh, xứng đáng niềm tự hào của đất nước. Hà Nội là Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người. Có những lúc dưới mưa bom bão đạn kẻ thù, Hà Nội vẫn vững vàng thế trận. Có những khi ngặt nghèo Hà Nội oằn mình cùng cả nước “thắt lưng buộc bụng” lo cho tương lai...   60 năm ấy biết bao ân tình.

Bây giờ Hà Nội đã mở rộng không gian để đạt tầm vóc một Thủ đô có diện tích lớn hàng đầu thế giới. Đi bên những tòa cao ốc chỉ thấy yên tâm nếu những gì thuộc về di sản Thăng Long được nâng niu, gìn giữ... Bản lĩnh văn hóa là đấy.  Phát triển mà không đánh mất  không gian, đánh mất bản sắc của mình. Thành phố đang phát triển nhanh nhưng luôn cần rạch ròi giữa phát triển và bảo tồn. Không gian thơ mộng của Hà Nội cổ và cũ luôn làm nao lòng bao du khách.

60 năm ôn lại chuyện cũ để thấy mong ước Hà Nội đẹp, thân thiện và văn hiến, xứng đáng với danh hiệu “Thành phố Vì hòa bình” hơn trong tâm trí bao thế hệ người Việt Nam.  

Hôm nay đi giữa phố phường rực rỡ cờ hoa mừng 60 năm Thủ đô giải phóng, lòng sao khỏi bâng khuâng ngậm ngùi trước bao nhiêu thăng trầm Hà Nội đã trải qua, trước biết bao hy sinh mất mát của người Hà Nội... Càng tự hào và tin tưởng vào một tương lai huy hoàng tốt đẹp của Thành phố vì hòa bình.