"Ông bố kẹo ngọt"- nguyên nhân gây bùng phát HIV/AIDS ở châu Phi

ANTD.VN - Trên đường phố ở nhiều quốc gia Châu Phi, rất nhiều áp phích tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS với dòng chữ: “đàn ông lớn tuổi + cô gái trẻ = mang thai và HIV/AIDS”, “Ông bố kẹo ngọt phá hủy cuộc sống”… Đây là một trong những giải pháp được đưa ra trong Chương trình phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAids) kêu gọi hành động khẩn cấp để bảo vệ trẻ em gái và phụ nữ trẻ nhiễm HIV/AIDS. 

Hàng nghìn bé gái và phụ nữ trẻ nhiễm HIV mỗi tuần

UNAids cho biết, hàng nghìn bé gái và phụ nữ trẻ ở châu Phi bị nhiễm HIV mỗi tuần. Nhiều cô gái vị thành niên không biết mình bị HIV nên không tìm kiếm sự giúp đỡ hay được điều trị y tế. Thực tế cho thấy, vì nhiều lý do khác nhau, các cô gái trẻ đã quan hệ tình dục với người đàn ông lớn tuổi - những người còn được gọi là “ông bố kẹo ngọt” và bị lây nhiễm HIV từ những người đàn ông này.

Tỷ lệ tử vong vì HIV/AIDS ở trẻ vị thành niên khá cao. “Một quy luật phổ biến về lây nhiễm HIV cần phải xóa bỏ. Đó là trẻ em gái và phụ nữ trẻ bị nhiễm HIV từ những người đàn ông lớn tuổi. Những người đàn ông này nhiễm HIV vì quan hệ tình dục với phụ nữ mang bệnh từ khi họ còn trẻ”, một đoạn trong báo cáo viết.

Trong năm 2015, thống kê cho thấy 7.500 trẻ em gái và phụ nữ trẻ trong độ tuổi từ 15-24 nhiễm HIV mỗi tuần. Từ giữa năm 2010 đến 2015, số phụ nữ trong độ tuổi từ 15 đến 24 nhiễm HIV mới chỉ giảm được 6%. Quá ít chương trình được triển khai để giúp phụ nữ trẻ tự bảo vệ mình. Họ đang phải đối mặt với mối đe dọa lớn là nguy cơ nhiễm HIV cao, trong khi tỷ lệ được tiến hành xét nghiệm HIV và điều trị y tế lại quá thấp. “Thế giới đang thất bại trong việc bảo vệ phụ nữ trẻ và chúng tôi cần phải nỗ lực hơn nữa”, Ông Michel Sidibé, Giám đốc điều hành của UNAids nói.

Ông Michel Sidibé cho biết thêm, ở châu Phi, những cô gái là đối tượng dễ bị tổn thương. “Trong xã hội châu Phi còn tồn tại nhiều vấn đề đáng lo ngại. Sự bất bình đẳng giới, chế độ gia trưởng đã hạn chế phụ nữ và trẻ em gái trong việc phát huy khả năng của mình. Việc giúp những cô gái tránh đại dịch HIV/AIDS vô cùng khó khăn vì phải giải quyết tận gốc của vấn đề là sự mất cân bằng giới tính, bạo lực trong xã hội… Vì nghèo đói, một số cô gái đã có quan hệ tình dục với đàn ông lớn tuổi để kiếm tiền. Giáo dục cũng là vấn đề hết sức quan trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những cô gái có học vấn cao ít có khả năng nhiễm HIV hơn”, ông Michel Sidibé nói thêm.

61% người nhiễm HIV không tham gia điều trị y tế

Bản báo cáo của UNAids cho hay, nhiều người đàn ông nhiễm HIV/AIDS ở châu Phi không muốn đến phòng khám hay làm các xét nghiệm cần thiết. Họ chỉ sử dụng thuốc khi bị ốm hoặc sau khoảng thời gian dài nhiễm bệnh. “Các nghiên cứu cho thấy, khoảng 61% những người nhiễm HIV biết mình mang bệnh nhưng không tham gia điều trị y tế. Với thực tế này, làm sao chúng ta có thể kiểm soát được dịch bệnh?”, ông Sidibé nói.

Ông Sidibé cho biết, những người nhiễm HIV cần phải được xét nghiệm và điều trị y tế càng sớm càng tốt. Các nhà khoa học cho rằng, những người nhiễm HIV được điều trị y tế sẽ hạn chế sự phát triển của virus HIV trong máu, giảm nguy cơ lây nhiễm cho người khác. Bên cạnh đó, nếu điều trị muộn, người nhiễm HIV có thể sẽ rơi vào tình trạng kháng thuốc. Khi đó, việc điều trị trở nên khó khăn và tốn kém hơn nhiều lần.

Trên thế giới, số người nhiễm HIV được điều trị y tế đã đạt 18,2 triệu người, tăng hơn 3 triệu người so với hai năm trước đây. UNAids đặt mục tiêu số người nhiễm HIV được điều trị y tế vào năm 2020 là 30 triệu người. Tuy nhiên, theo UNAids, việc ngăn chặn ca nhiễm HIV mới rất khó khăn. Có 2,1 triệu ca nhiễm HIV mới trong năm 2015, giảm rất ít so với con số 2,2 triệu ca trong năm 2010.