Điều đáng ghi nhận là Hà Nội đã không coi nông thôn mới đơn thuần là việc “hoàn thành các tiêu chí”, mà xem đây là cơ hội đổi mới toàn diện, hướng tới một nông thôn hiện đại, văn minh, giàu bản sắc, nơi người nông dân thực sự trở thành chủ thể phát triển.
![]() |
Xã Chuyên Mỹ, TP Hà Nội - nơi hội tụ giữa di sản truyền thống và đổi mới sáng tạo |
Bứt phá ngoạn mục - Từ hạ tầng đến kinh tế nông nghiệp
Sau 4 năm kiên trì thực hiện, Hà Nội đã tạo nên bước đột phá đầy ấn tượng: hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới cấp thành phố trước 1 năm. Thành phố vươn lên dẫn đầu cả nước với hàng loạt kết quả nổi bật như 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới; 229 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, tương đương 146,8% so với mục tiêu chương trình; 109 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, đạt 136,2% kế hoạch; 100% huyện, thị xã hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, trong đó 6 huyện đạt chuẩn nâng cao.
Đi cùng kết quả đó là sự thành công vang dội của Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Hà Nội hiện dẫn đầu cả nước với hơn 3.400 sản phẩm, chiếm trên 21% tổng số sản phẩm toàn quốc. Nhiều sản phẩm đã vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất khẩu tới hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Nếu giai đoạn trước, thành công chủ yếu tập trung vào việc hoàn thiện hạ tầng và đạt chuẩn các tiêu chí cơ bản, thì bước sang giai đoạn này, Hà Nội đã tạo nên bước ngoặt trong tư duy phát triển. Thành phố xác định rõ: không dừng lại ở sản xuất nông nghiệp truyền thống, mà phải tiến lên phát triển kinh tế nông nghiệp – gắn sản xuất với thị trường, khoa học công nghệ và chuỗi giá trị.
Nhờ đó, nông nghiệp Thủ đô đạt tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân 5 năm 3,19%; kim ngạch xuất khẩu nông – lâm sản vượt ngưỡng 2 tỷ USD, trong đó nhóm nông sản – thực phẩm chiếm hơn 1,4 tỷ USD (năm 2024). Những mô hình nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp tuần hoàn ngày càng phổ biến, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao, vừa đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững và “tăng trưởng xanh”.
![]() |
Hà Nội đã khẳng định vai trò dẫn đầu cả nước trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu |
Nâng cao chất lượng sống - Giữ vững bản sắc văn hóa
Một trong những điểm sáng lớn nhất của Hà Nội trong hành trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021–2025 là sự cải thiện toàn diện đời sống nhân dân. Tỷ lệ hộ nghèo giảm về 0% theo chuẩn nghèo đa chiều Thành phố giai đoạn 2022–2025. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng gấp 6 lần so với năm 2010. 97,46% lao động có việc làm thường xuyên. 95,25% người dân tham gia bảo hiểm y tế; 100% trạm y tế xã có bác sĩ.
Hạ tầng y tế, giáo dục, giao thông, văn hóa… được đầu tư đồng bộ, tạo điều kiện cho người dân nông thôn hưởng thụ các dịch vụ không kém gì khu vực đô thị. Về các xã ngoại thành hôm nay, dễ dàng bắt gặp những con đường bê tông rộng rãi trải hoa, trường học khang trang, trạm y tế đầy đủ trang thiết bị, nhà văn hóa rộn ràng sinh hoạt cộng đồng. Quan trọng hơn, đó là nụ cười rạng rỡ, niềm tin và sự hài lòng của người dân – những chủ thể trực tiếp thụ hưởng thành quả.
Song song với phát triển kinh tế – xã hội, Hà Nội đặc biệt chú trọng gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Với 1.350 làng nghề và làng có nghề, Hà Nội khẳng định vị thế “thủ đô làng nghề” của cả nước. Gần 200 làng nghề đạt doanh thu từ 10 đến 50 tỷ đồng mỗi năm, nhiều sản phẩm thủ công mỹ nghệ đã chinh phục thị trường quốc tế. Đặc biệt, làng gốm Bát Tràng và làng lụa Vạn Phúc đã trở thành thành viên Mạng lưới các thành phố thủ công sáng tạo thế giới – minh chứng cho sự kết hợp hài hòa giữa kinh tế và văn hóa.
Với những thành tựu nổi bật, Hà Nội đã khẳng định vai trò dẫn đầu cả nước trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu: hiện đại về hạ tầng, phồn vinh về kinh tế, hạnh phúc về đời sống và giàu bản sắc văn hóa. Thành công này là kết quả của sự lãnh đạo sát sao của Đảng, sự đồng lòng của chính quyền và sự tham gia tích cực của người dân.
Bước tiếp trong giai đoạn mới, Hà Nội hướng tới xây dựng nông thôn kiểu mẫu gắn với đô thị thông minh, phát triển nông nghiệp sinh thái, kinh tế tuần hoàn, tiếp tục chăm lo toàn diện cho đời sống nhân dân. Mục tiêu cao nhất vẫn là: để nông thôn thực sự trở thành “miền quê đáng sống” trong lòng Thủ đô và cả nước.