Không biết tới bao giờ chung cư tư nhân mới được cấp “sổ đỏ”
Chưa cấp được “sổ đỏ” nào
Theo các quy định tại Nghị định 71/NĐ-CP ban hành từ năm 2009, hộ gia đình, cá nhân mua chung cư tư nhân sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu (GCN) đối với từng căn hộ riêng biệt trong tòa nhà. Thế nhưng, đã hơn 2 năm trôi qua, tại Hà Nội, vẫn chưa có hộ gia đình nào được cấp GCN theo đúng quy định nêu trên.
Tìm hiểu, phóng viên được biết, rất hiếm nhà đầu tư tới UBND quận đề nghị được cấp phép xây dựng chung cư tư nhân hay cấp GCN cho các căn hộ riêng lẻ. Nhưng ngay cả trường hợp có người đề nghị thì quận cũng khó giải quyết được vì chưa có quy định chi tiết về vấn đề này. Hiện nay, chỉ mới có quy định cấp GCN cho nhà ở thương mại do doanh nghiệp có tư cách pháp nhân lập dự án. Với trường hợp chuyển nhượng từng căn hộ cho hộ gia đình, cá nhân, doanh nghiệp phải có trách nhiệm đứng ra làm hồ sơ, trình UBND quận xem xét, cấp GCN...
Tại quận Đống Đa, một trong những địa bàn có nhiều chung cư tư nhân nhất Hà Nội, UBND quận cho biết, mới có duy nhất 1 trường hợp tới đề nghị được hướng dẫn làm thủ tục cấp GCN. Tuy nhiên, hồ sơ pháp lý của trường hợp này lại chưa đầy đủ nên UBND quận chưa thể cấp GCN. Đại diện UBND quận Đống Đa phân trần: “Tuy nói là có thể cấp GCN nhưng điều kiện nào để được cấp lại rất mơ hồ. Chung cư tư nhân rất khác với nhà thương mại bình thường. Rất nhiều yếu tố liên quan từ phòng cháy chữa cháy, chất lượng công trình, ai quản lý, vận hành tòa nhà, bảo hành - bảo trì như thế nào, sở hữu chung - riêng phân định ra sao... đều không rõ ràng. Thế nên, việc cấp GCN cho dạng nhà này có thể nói là khá phức tạp...”.
Ghi nhận thực trạng đáng buồn này, Bộ Xây dựng cho biết, kiểm tra thực tế tình hình cấp GCN quyền sở hữu về nhà ở tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cho thấy, hiện nay, có một số lượng lớn nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ do hộ gia đình tự đầu tư xây dựng để bán hoặc cho thuê (được gọi là chung cư tư nhân) nhưng các địa phương vẫn chưa thực hiện cấp GCN cho loại nhà ở này. Để giải quyết vấn đề này, Bộ Xây dựng vừa đề nghị Văn phòng Chính phủ chỉ đạo, yêu cầu UBND TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh triển khai thực hiện việc cấp GCN quyền sở hữu cho loại nhà ở này theo đúng quy định.
Không dám tới nộp hồ sơ?
Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, ông Nguyễn Khắc Thọ cho biết, cấp “sổ đỏ” cho căn hộ chung cư tư nhân cũng không quá phức tạp nếu chủ đầu tư đủ giấy tờ hợp pháp. Theo quy định, muốn được cấp GCN, tòa nhà phải được cấp phép xây dựng và làm đúng với giấy phép đó. Tuy nhiên, lý do chính khiến các chủ đầu tư e ngại, không dám tới nộp hồ sơ xin cấp GCN bởi đa số các tòa chung cư tư nhân đều có khiếm khuyết về hồ sơ pháp lý. Do nằm trong ngõ sâu, lại “núp” bóng nhà tư nhân nên nhiều chung cư tư nhân thường cơi nới thêm hoặc xây sai giấy phép xây dựng (xây “chồng” thêm tầng để gia tăng lợi nhuận). Nhiều người mua nhà dù biết điều này nhưng vẫn giao dịch vì ham rẻ. Chính vì không thể “vạch áo cho người xem lưng” nên các chủ đầu tư luôn thoái thác, tìm cớ nọ kia để không nộp hồ sơ ra chính quyền, cố tình kéo dài chuyện làm “sổ đỏ” cho người mua.
Nhìn nhận thực tế này, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam Phạm Sỹ Liêm cho rằng, để thuận lợi cho việc cấp GCN, chủ đầu tư phải nghiêm túc thực hiện đúng quy định ngay từ đầu. Ông bình luận: “Các thành phố không nên quá lo việc bùng phát loại chung cư tư nhân mà gây khó khăn cho việc cấp GCN. Nếu địa phương còn băn khoăn, Bộ Xây dựng cần có hướng dẫn cụ thể để mô hình này phát huy hiệu quả và địa phương sớm cấp GCN cho người dân...”.
