Nơi an toàn tuyệt đối
Từ điểm này, Matheran mở ra một thế giới không xe
Matheran, bang Mahashtra, Ấn Độ là thị trấn duy nhất trên hành tinh thậm chí cấm cả xe đạp đối với 4.000 cư dân và hàng nghìn khách du lịch. Chỉ cách đó khoảng 100km, thành phố Mumbai sầm uất xuất hiện thêm 400 xe ô tô mới mỗi ngày. Hiện hơn 30 quốc gia trên thế giới áp dụng “vùng không xe hơi”, trong đó có Malaysia, Thái Lan, Hồng Kông. Thụy Sĩ đã có hơn 20 khu nghỉ mát và thị trấn không lưu hành xe động cơ, Hoa Kỳ có trên 50 khu vực miễn xe hơi như đảo Roosevelt ở New York hay quận nhà hát Buffalo. Nhưng ở Matheran, có lúc quy tụ đến 10.000 người mà đường phố không một bóng xe, kể cả phương tiện vận tải công cộng.
Đây là thiên đường vào dịp cuối tuần cho những người yêu thiên nhiên. Ẩn trong rừng ở độ cao 803m, Matheran đã trở thành khu nghỉ mát được người Anh lập ra từ thế kỷ 19 để trốn cái nóng mùa hè ở Ấn Độ. Trong con mắt của những công dân thế kỷ 21, cảnh tượng ở Matheran thật kỳ lạ, như thể từ cỗ máy thời gian quay lại vài trăm năm. Ở đây chỉ có tiếng người nói hoặc tiếng vó ngựa. Để dạo quanh thị trấn, người ta có thể chọn đi xe ngựa, xe kéo tay hoặc đi bộ. Bên ngoài các khu nghỉ mát sang trọng và khách sạn 3 sao của Matheran không phải là cảnh quen thuộc với taxi xếp hàng mà là những con ngựa với người điều khiển.
Phương tiện cơ giới duy nhất vận chuyển người và hàng hóa đến Matheran là đoàn tàu hỏa đã 104 năm tuổi vào ga xe lửa Matheran 4 lần mỗi ngày. Trước đó, hành khách mất 2 tiếng ngồi trên chuyến tàu từ Mumbai tới Neral, cách Matheran 20km để chuyển sang đoàn tàu cổ. Cách Neral 17km là Dasturi, điểm giới hạn của thị trấn khi du khách mua vé vào cổng khoảng 0,5 USD. Và từ đây, thế giới của các phương tiện xe kết thúc. Matheran mở ra một thế giới không có tiếng ồn xe cộ, đèn giao thông, còi, khói xăng dầu, những âm thanh kinh khủng. Chỉ còn lại những con đường đất đỏ xuyên qua rừng, mặt trời lấp lánh trên tán lá cây, chim kêu, vượn hót… Nếu ngồi trên ngựa có người dắt, du khách phải trả 6 USD để đến trung tâm thị trấn, ngồi xe kéo mất 8 USD còn những ai thích đi bộ thì cứ tản bộ đến nửa đêm sẽ tới. Đặc biệt, Matheran rất an toàn, không có cướp giật, trộm cắp hay trêu chọc phụ nữ, kể cả về đêm.
Một số cư dân Matheran sở hữu ô tô nhưng hàng ngày xe phải đỗ cách nhà 3 cây số, tại “điểm giới hạn” Dasturi. Hay như cô Bhagat, mỗi ngày phải đi bộ mất 6km từ Dasturi tới văn phòng ở Matheran và ngược lại. Cô nhận việc từ tháng 7-2011 nhưng sống ở Bhandup, ngoại ô Mumbai. “Luật cấm xe ở Matheran là không có gì phải thắc mắc. Ngay cả xe cứu thương mới chỉ được phép vào thành phố hai năm trước đây”, Bhagat quả quyết.
Giữ “thương hiệu”
Ujwala Bhagat, Chủ tịch hội đồng thị trấn cho biết, khoảng 10 năm nay, dân số trong vùng đã giảm từ 5.100 xuống còn 4.000 người. Những người trẻ rời Matheran đến những đô thị sầm uất như Mumbai để có cơ hội làm việc tốt hơn. Nhưng không phải tất cả thanh niên Matheran đều ấp ủ giấc mơ về cuộc sống đô thị thế kỷ 21. Kiran Kalambe, 22 tuổi và Ajay Porte, 18 tuổi mới mở dịch vụ cricket bowling gần cửa hàng trung tâm nằm trong số đó. Khách hàng đánh 18 quả bóng hoặc chơi hỏng 3 lần phải trả 1 USD. Họ nói thu nhập đó khiến họ chưa muốn rời khỏi Matheran. “Nhiều bạn của chúng tôi đến Mumbai làm việc nhưng vài tháng sau quay về. Họ không chịu nổi lối sống gấp gáp với toàn ô nhiễm và tiếng ồn”, Kiran tâm sự. Kiran còn kể, lần cuối cùng nhìn thấy một chiếc xe hơi ở Matheran là vài năm trước, một khách du lịch cố tình lái xe vào thị trấn, thế là mọi người dừng xe lại và đập cho nó không còn sử dụng được nữa. Từ đó tuyệt đối không ai dám làm liều mà dùng xe.
Matheran hiện có 3 trường học, một tổng đài điện thoại, 100 phu kéo xe và 580 con ngựa. Nhưng không có xe cộ không có nghĩa là Matheran không có quy tắc về giao thông. Mỗi ngựa chỉ được phép chở một hành khách, ngựa không được đi hàng 3 trở lên. Ngựa bị cấm phi nước đại trên đường, ngoại trừ đường Olympia. Ngựa chỉ có thể được buộc trong bãi quy định. Dù vậy, giao thông ở đây cũng không phải an toàn tuyệt đối. Ngựa đâu có biết luật của con người, vì thế tai nạn vẫn xảy ra khi chúng hất ngã người xuống hoặc lồng lên đá nhau.
Đáng nói là do không có xe ngựa, việc vận chuyển hàng tấn nhu yếu phẩm mỗi ngày tới các khách sạn, nhà hàng và các hộ gia đình ở Matheran do người khuân vác, xe đẩy tay và xe lửa đảm nhiệm. Người dân địa phương nhiều khi cũng thấy bí bách khi không có phương tiện xe cơ giới nhưng họ đồng tình với lệnh cấm này bởi nếu nới lỏng quy định, nhiều người làm nghề xe kéo, khuân vác, nài ngựa sẽ mất việc. Khi đó, sự cám dỗ của Matheran đối với hàng chục nghìn du khách cũng sẽ giảm sút.
