"Nợ nước non"- 2 công trình nghệ thuật đặc biệt về Chủ tịch Hồ Chí Minh

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

ANTD.VN - Nhà hát Cải lương Việt Nam phối hợp củng Nhà xuất bản Văn học và Công ty cổ phần Văn hóa & Truyền thông Liên Việt sẽ ra mắt 2 công trình đặc biệt là vở cải lương và cuốn tiểu thuyết cùng tên “Nợ nước non”, trong bộ sử thi nghệ thuật 3 tập mang tên "Nước non vạn dặm". Tác giả của cả hai công trình này là nhà văn, nhà biên kịch Nguyễn Thế Kỷ.

Vở sân khấu “Nợ nước non” là sự kết hợp giữa nghệ thuật sân khấu cải lương và một số loại hình nghệ thuật truyền thống khác như dân ca ví, giặm Xứ Nghệ, ca Huế, bài chòi khu 5 và dân ca Nam Bộ. Đạo diễn: TS, NSND Triệu Trung Kiên.

Vở diễn khắc họa hình tượng Nguyễn Sinh Cung (bé Anh Đức sắm vai), Nguyễn Tất Thành (NS Minh Hải) cùng với hình tượng mẹ Hoàng Thị Loan (NS Như Quỳnh), cha Nguyễn Sinh Sắc (NSƯT Mạnh Hùng)… trong không gian văn hóa các vùng miền từ Bắc chí Nam, đặc biệt là sự thay đổi, trưởng thành về nhận thức, lòng yêu nước, chí căm thù quân xâm lược, nung nấu quyết tâm tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành.

Còn tiểu thuyết cùng tên "Nợ non nước", nhà văn Nguyễn Thế Kỷ đã xây dựng hình tượng nhân vật, bối cảnh xã hội chân thực, lôi cuốn người đọc qua từng trang viết. Người đọc như được về thăm, tìm hiểu mảnh đất xứ Nghệ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, được sống cùng Nguyễn Sinh Cung và gia đình hai lần lội bộ đi - về, sinh sống ở Nghệ An và kinh thành Huế.

Quang cảnh buổi họp báo ra mắt cuốn sách và vở cải lương "Nợ nước non", tác giả Nguyễn Thế Kỷ

Quang cảnh buổi họp báo ra mắt cuốn sách và vở cải lương "Nợ nước non", tác giả Nguyễn Thế Kỷ

Viết về tuổi ấu thơ và tuổi trưởng thành của một nhân vật lịch sử, một vĩ nhân nhưng tác giả không nhằm mô tả tiểu sử nhân vật, mà điều quan trọng là khắc họa sự chuyển biến về nhận thức, tình cảm, tư tưởng của Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành trước các vấn đề chính trị, xã hội của đất nước và thế giới; các quá trình vận động lịch sử, các phong trào yêu nước và tìm con đường đi đúng đắn để giành lại độc lập, tự do cho nước cho dân.

Trong tiểu thuyết "Nợ nước non", cùng với tuyến nhân vật chính, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ còn đưa vào tác phẩm các nhân vật như bà ngoại, những người thân trong gia đình của Nguyễn Sinh Cung như Út Huệ, Phúc, Út Tâm..., như chí sỹ Phan Bội Châu, họa sỹ - thầy giáo Lê Văn Miến, cả những người được nói đến như Phan Đình Phùng, Vương Thúc Quý, Phan Chu Trinh, Đào Tấn, thậm chí cả những kẻ bán nước hại dân như Hoàng Cao Khải, Nguyễn Thân.

Cả vở diễn, tiểu thuyết có cùng tên gọi “Nợ nước non” không chỉ khắc họa những ký ức lịch sử, xã hội, mà đi sâu luận giải những yếu tố văn hóa, tư tưởng, xã hội đã hun đúc, rèn giũa nên Nguyễn Sinh Cung - Nguyễn Tất Thành - Văn Ba để Người có chuyến đi lịch sử vạn dặm từ quê nhà Nghệ An đến kinh đô Huế, qua Bình Định, Phan Thiết đến bến cảng Sài Gòn, cho chuyến vượt trùng khơi cứu nước ngày 5/6/1911.

Tác giả Nguyễn Thế Kỷ chia sẻ, ông gặp phải thách thức lớn khi bắt tay viết bộ sử thi nghệ thuật "Nước non vạn dặm" về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bởi trước đó, nhiều tác giả đã khai thác thành công đề tài này. Tác giả đã bắt tay vào viết tác phẩm bằng tấm lòng, sự xúc động về vị cha già của dân tộc Việt Nam từ những ngày thơ bé cho tới khi trở thành một vị lãnh tụ của nhân dân Việt Nam.

Cuốn tiểu thuyết tập I "Nợ nước non" trong bộ sử thi nghệ thuật 3 tập "Nước non vạn dặm" của tác giả Nguyễn Thế Kỷ

Cuốn tiểu thuyết tập I "Nợ nước non" trong bộ sử thi nghệ thuật 3 tập "Nước non vạn dặm" của tác giả Nguyễn Thế Kỷ

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam nhận xét về tập 1 "Nợ non nước" của bộ sách: Để viết tiểu thuyết về một nhân vật lịch sử, một con người như Hồ Chí Minh quả là một thách thức quá lớn. Trước đó, có lẽ chỉ có nhà văn Sơn Tùng đã viết "Búp sen xanh" về thời niên thiếu của Chủ tịch Hồ Chí minh và nay là Nguyễn Thế Kỷ. Ngay chính tình yêu quá lớn của những người Việt Nam nói chung và của tác giả nói riêng dành cho vĩ nhân Hồ Chí Minh lại chính là thách thức khó khăn nhất. Bởi người viết sẽ mang cảm giác sợ hãi khi chạm vào sự thiêng liêng ấy. Bởi bạn đọc sẽ "soi xét" nhân vật dựa trên rất nhiều cứ liệu, nhiều lý do và nhiều thái độ. Và bởi đây là tiểu thuyết và nhà văn phải sáng tạo ra một đời sống chi tiết của nhân vật mà hầu như chúng ta, kể cả các nhà sử học, không có đủ tư liệu cần thiết để tựa vào. Nhưng khi đọc xong tập I bộ tiểu thuyết này có tên "Nợ nước non", nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã trút được nỗi sợ hãi đó. Tác giả Nguyễn Thế Kỷ đã vượt qua được chặng đường đầu tiên một cách xuất sắc.

NSND Triệu Trung Kiên, đạo diễn vở cải lương "Nợ nước non" cho biết, tiểu thuyết văn học "Nợ nước non" là kho tàng dữ liệu quá đầy đủ để dàn dựng thành tác phẩm nghệ thuật.

"Với thời lượng của một tác phẩm sân khấu, chúng tôi không thể chuyển tải được hết những tình cảm, tâm tư của các tác giả khi gửi gắm vào tiểu thuyết. Nên ê kíp chỉ nhấn mạnh bằng những lát cắt, những khoảnh khắc lịch sử làm nổi bật hơn giai đoạn hết sức quan trọng trong cuộc đời sự nghiệp của Bác", NSND Triệu Trung Kiên nói.

2 tập tiếp theo của bộ sử thi nghệ thuật "Nước non vạn dặm" dự kiến sẽ ra mắt công chúng năm 2023, 2024 (tên gọi là “Lênh đênh bốn biển” và “Người về”). Tại đây, tác giả sẽ khắc họa, lý giải, ngợi ca con đường bôn ba cứu nước của Văn Ba - Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh ở nước ngoài và những năm tháng Người về nước trực tiếp lãnh đạo cách mạng Việt Nam; sức cảm hóa, lay động của Hồ Chí Minh với nhân dân mình và bạn bè quốc tế.