NKT Phương Anh: Lấy cảm hứng thiết kế áo dài "hầu đồng" từ những giấc mơ

ANTD.VN - Phương Anh với những mẫu áo dài truyền thống lấy cảm hứng từ nghi lễ hầu đồng đã tạo ra “cơn địa chấn” trong giới thời trang Việt...

Nói vậy là bởi nhà thiết kế trẻ đam mê văn hóa cổ này đã chọn cho mình con đường đi chẳng giống ai khi là người đầu tiên tạo ra các bộ trang phục áo dài lấy cảm hứng từ những nhân vật trong các cuộc diễn xướng hầu đồng. Bộ sưu tập áo dài của cô ngay nhận được sự quan tâm không chỉ của giới mộ điệu thời trang trong nước mà cả những người bạn nổi tiếng nước ngoài.

Câu chuyện đằng sau những chiếc áo dài…

NKT Phương Anh: Lấy cảm hứng thiết kế áo dài "hầu đồng" từ những giấc mơ ảnh 1

Nhà thiết kế Phương Anh (bên trái) chuẩn bị cho người mẫu gốc Phi mặc bộ trang phục áo dài lấy cảm hứng từ nghi lễ hầu đồng...

- PV: Tôi tò mò rằng, nguồn cảm hứng nào khơi gợi chị tạo ra những mẫu áo dài có thiết kế làm “dậy sóng” cả giới thời trang Việt thế?

Nhà thiết kế Phương Anh: Tôi nghĩ nếu nói lấy nguồn cảm hứng ở đâu thì đó chính là những giấc mơ. Từ năm học lớp 7 tôi đã luôn có giấc mơ về những không gian rất cổ kính, trong đó có bóng dáng của những nhân vật lúc mờ ảo khi rõ ràng.

Sau này khi có dịp tìm hiểu về văn hóa tín ngưỡng dân gian, trực tiếp tham dự các buổi diễn xướng hầu đồng, tôi thực sự bị cuốn hút và mong muốn có thể tái hiện lại nét văn hóa này thông qua niềm đam mê của mình là thời trang. Và như bạn thấy đấy, các mẫu trang phục áo dài mà tôi thực hiện đều lấy cảm hứng từ các vị anh hùng tài sắc nước Nam đã đi vào trong truyền thuyết, trở thành nhân vật thánh mẫu trong các cuộc diễn xướng hầu đồng – nét đẹp văn hóa dân gian lâu đời chỉ có ở Việt Nam. Tôi thực sự mong muốn có thể góp phần phục dựng lại những giá trị tinh hoa của cha ông đi trước.

- Lý do gì khiến chị chọn áo dài mà không phải trang phục nào khác để thể hiện nguồn cảm hứng ấy?

Tôi luôn nghĩ một bộ áo dài dù chỉ là áo dài trơn, không hề cầu kỳ hay kiểu cách, cũng chứa đựng một câu chuyện nhỏ. Khi đứng trước bộ trang phục này, điều đầu tiên tôi nghĩ đến chất liệu vải. Với tôi, điều đó rất quan trọng. Tôi thường chọn các chất liệu truyền thống để bất kỳ ai khi mặc nó lên, tôi đều có thể tự hào giới thiệu với họ về nguồn gốc chất liệu vải tạo ra bộ áo dài đó.

Đặc biệt, những bộ áo dài cổ lấy cảm hứng từ các buổi diễn xướng hầu đồng lại càng chứa đựng bề dày những câu chuyện lịch sử mà tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu rất kỹ để kể với những người mặc hay đơn giản chỉ là người ngắm. Một chiếc váy có thể mang đến cho người mặc diện mạo xinh đẹp và gợi cảm hơn nhưng câu chuyện để nói về chiếc váy đấy không nhiều, không chuyển tải được bề dày lịch sử văn hóa truyền thống. Tôi có cảm giác được thỏa mãn niềm đam mê và có thể giới thiệu đến mọi người nhiều hơn những gì mình tìm hiểu. Đó là lý do tôi chọn áo dài.

Hạ Vy và Hà Phương xuất hiện với vẻ đẹp quyến rũ huyền ảo trong trang phục áo dài lấy cảm hứng từ nghi lễ hầu đồng

- Chị cảm thấy thế nào khi ý tưởng thời trang lạ lẫm của mình nhận được sự đón nhận và quan tâm của cả giới  mộ điệu thời trang?

Tôi nghĩ khi ý tưởng mình làm ra nhận được sự tò mò dù ít dù nhiều, đó đã là thành công nho nhỏ rồi bởi như vậy cũng có nghĩa tôi có thể giới thiệu nhiều hơn sản phẩm đó của mình đến với mọi người. Khi thực hiện buổi chụp hình bộ sưu tập áo dài này ở Văn Miếu- Quốc Tử Giám đã có rất đông du khách tham quan, trong đó có cả những du khách nước ngoài đứng lại xem và đề nghị được chụp hình cùng. Họ cũng tỏ ra thích thú sau khi được nghe giới thiệu về bộ ảnh. Điều đó khiến tôi có thêm động lực để đi tiếp con đường mà mình lựa chọn.

- Nghe nói một nhiếp ảnh gia nổi tiếng quốc tế cũng đã tìm đến chị để tìm hiểu về các mẫu áo dài này?

Đúng vậy, tôi nghĩ đó cũng là một nhân duyên. Nhiếp ảnh gia người Mỹ Tewfic El-Sawy là người từng thực hiện bộ sách ảnh về nghi lễ hầu đồng tại Việt Nam, anh ấy tìm gặp tôi sau khi xem bộ ảnh về áo dài lấy cảm hứng từ diễn xướng hầu đồng mà tôi thực hiện.

Tewfic El-Sawy có nói với tôi rằng “tôi tìm một người như bạn rất lâu rồi” bởi trước đó anh ấy từng đề nghị một nhà thiết kế thời trang tại Việt Nam cùng kết hợp làm “set” thời trang lấy ý tưởng từ các buổi diễn xướng hầu đồng nhưng người này từ chối với suy nghĩ các bộ trang phục đó không có tính ứng dụng. Sau này Tewfic El-Sawy có ngỏ lời sử dụng hai bức ảnh trong bộ sưu tập của tôi để làm tài liệu giảng dạy của anh ấy và cũng ngỏ ý muốn kết hợp với tôi trong “set” thời trang sắp tới.

- Dẫu sao cũng là người đầu tiên đưa tín ngưỡng hầu đồng vào trang phục áo dài, chị có nhận được ý kiến trái chiều nào về các mẫu thiết kế này không?

Có đấy, ví dụ có thể có người chưa hiểu cho rằng tôi mượn ý tưởng từ các bộ trang phục cổ trang hay hình ảnh của những người hầu đồng chẳng hạn. Thật ra việc nghi lễ hầu đồng bị biến tướng ở nơi này, nơi kia cũng khiến nhiều người thành ra định kiến nữa. Nhưng tôi không ngại vấn đề đó vì xác định làm ra các bộ trang phục áo dài này không để đưa vào các buổi diễn xướng hầu đồng hay gì khác.

Bản thân tôi từng có cơ hội thử mặc trực tiếp những bộ đồ phục vụ cho nghi lễ hầu đồng, cảm nhận được những gì từ bộ trang phục đó. Ví như mặc một bộ trang phục của nhân vật thánh mẫu nào đó rất đẹp, trong lời văn tiếng nhạc của buổi diễn xướng cảm giác giống như mình được quay trở lại khoảnh khắc lịch sử thiêng liêng từ rất xa xưa của dân tộc. Tôi nghĩ để mọi người hiểu về bộ trang phục mà mình làm cần phải có thời gian, có thể 5-10 năm nữa nhưng không sao, tôi không ngại đợi.

Không làm chỉ để cho vui…

NKT Phương Anh: Lấy cảm hứng thiết kế áo dài "hầu đồng" từ những giấc mơ ảnh 3

Nhà thiết kế Phương Anh với niềm đam mê áo dài cổ được "nhen" lên từ những giấc mơ...

- Những bộ ảnh chụp lại các mẫu áo dài của chị cũng được đặt trong khung cảnh như một giấc mơ, hẳn đó cũng là chủ ý của chị?

Quả đúng là như vậy, tôi muốn đặt những bộ áo dài đó trong khung cảnh giống như những giấc mơ mà tôi từng thấy. Trước giờ cũng có những bộ ảnh chụp lại trang phục cổ nhưng không phải trong khung cảnh mờ ảo như vậy. Tôi muốn mọi người có thể cảm nhận được không gian và cả chiều sâu những giá trị văn hóa trong những bộ trang phục mà mình thực hiện.

- Trở lại với câu chuyện về những giấc mơ, ngày nhỏ chị có bao giờ mơ mình sẽ trở thành nhà thiết kế thời trang không?

Tôi không mơ mình sẽ thành nhà thiết kế vì suy nghĩ ấy ở cả trong cuộc sống hiện thực của tôi từ rất lâu rồi. Từ nhỏ tôi đã đam mê việc may vá thiết kế áo dài và người mẫu đầu tiên của tôi là búp bê. Sau này tôi gác lại ý định theo học ngành thiết kế thời trang để học ngành Y chiều theo ý của bố nhưng vì đã là đam mê rồi nên mình vẫn cứ âm thầm làm.

Bản thân tôi rất thích tìm hiểu về lịch sử văn hóa truyền thống chứ không thích những gì quá hiện đại vì vậy mà khi bắt tay vào thiết kế là tôi nghiên cứu luôn về trang phục truyền thống và rất mê. Từ lúc đó, tôi mới thực sự được là chính mình, định hình được cho mình hướng đi riêng chứ không đơn giản chỉ là làm một cách ngẫu hứng nữa.

- Chị nghĩ điều gì làm khó mình nhất khi đi theo con đường này?

Khó nhất với tôi khi tái hiện lại các mẫu trang phục áo dài cổ, nhất là lại lấy cảm hứng từ các buổi diễn xướng hầu đồng, đó là làm sao khi mặc những bộ trang phục này lên người, mọi người có thể hình dung ngay ra một nhân vật từ lịch sử xa xưa mà không hề nhầm lẫn với bất cứ ai ở thời hiện đại. Đó là vẻ đẹp quyền uy nhưng cũng là thần thái quyến rũ say đắm lòng người mà sử sách xưa nay vẫn lưu truyền và ca tụng.

- Làm ra những bộ áo dài không có tính ứng dụng cao ngoài cuộc sống, hỏi thật chị có nghĩ mình làm chỉ để cho vui?

Chưa bao giờ tôi nghĩ mình sẽ làm công việc này chỉ để cho vui cả, vì nói thật làm cho vui thì sẽ không thể nào làm ra những sản phẩm có chiều sâu và đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng thế này. Với tôi thì đó là một phần con người mình rồi. Thế nên khi bắt tay vào công việc này, tôi làm trước hết để thỏa niềm đam mê bấy lâu nay vẫn âm ỉ trong mình. Còn gì tuyệt vời hơn khi có thể biến ước mơ của mình trở thành hiện thực. Hơn nữa, tôi cũng như nhiều nhà thiết kế khác, muốn thông qua thời trang để gửi gắm thông điệp về bản sắc văn hóa dân tộc đến với bạn bè quốc tế khi có điều kiện.

- Hình như bố chị không ủng hộ ý tưởng này cũng như con đường thiết kế thời trang mà cô con gái của mình lựa chọn?

Tôi còn nhớ ngày trước khi kể cho bố tôi nghe về những giấc mơ, ông thật sự không muốn con gái nghĩ nhiều đến nó và chỉ muốn hướng tôi đi theo công việc nghiên cứu khoa học giống như mình. Nhưng tôi tin tới giờ, khi biết tôi vẫn chọn đi theo niềm đam mê thời trang, ông dù không nói ra nhưng trong thâm tâm đã hiểu cho những việc tôi làm. Bởi lẽ việc thiết kế áo dài là giấc mơ mà tôi luôn ấp ủ và tới giờ đã có thể biến thành hiện thực.

- Xin cảm ơn những chia sẻ chân thành của chị!

Cùng ngắm một số hình ảnh trong bộ sưu tập áo dài được NTK Phương Anh sáng tạo dựa trên cảm hứng từ nghi lễ hầu đồng: