- Việt Nam lọt top 3 nền kinh tế đang phát triển xuất khẩu hàng hóa sáng tạo hàng đầu thế giới
- Việt Nam là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới
 |
Tay nghề của người lao động là một điểm thu hút các nhà đầu tư châu Âu tới Việt Nam |
Sức hấp dẫn ngày càng tăng của Việt Nam
Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu (EuroCham) tại Việt Nam ngày 8-4 đã Báo cáo Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý I-2024 cho thấy, niềm tin mạnh mẽ của các doanh nghiệp châu Âu vào nền kinh tế Việt Nam. Báo cáo là kết quả khảo sát hơn 1.400 thành viên của EuroCham tại Việt Nam trong nhiều lĩnh vực khác nhau do Decision Lab - Công ty nghiên cứu thị trường trực tuyến và đo lường truyền thông kỹ thuật số hàng đầu tại Việt Nam - thực hiện hàng quý. Báo cáo giữ vai trò là công cụ quan trọng để tìm hiểu góc nhìn của các công ty và nhà đầu tư châu Âu tại thị trường Việt Nam.
Kết quả khảo sát mới công bố cho thấy, trong quý I-2024, chỉ số BCI của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam đạt 52,8 điểm. Đây là quý đầu tiên có chỉ số hơn 50 điểm và là mức cao nhất kể từ năm 2022 - một dấu hiệu rõ ràng về niềm tin ngày càng tăng trong cộng đồng doanh nghiệp châu Âu của Việt Nam. Các doanh nghiệp châu Âu bày tỏ sự lạc quan về kinh tế Việt Nam, cả trong ngắn hạn và dài hạn. Tâm lý chuyển biến tích cực trong quý sắp tới đối với nền kinh tế nói chung. Mức độ lạc quan tăng 6 điểm so với quý IV-2023, lên 45% trong khi mức độ bi quan chỉ còn 10%. Bên cạnh đó, doanh thu dự kiến của doanh nghiệp cũng được dự đoán nhiều hơn khi hơn một nửa số doanh nghiệp được hỏi dự đoán số lượng đơn đặt hàng và doanh thu của mình sẽ cao hơn trong quý II-2024. Triển vọng việc làm cũng cho thấy sự vững chắc khi có 40% doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam được hỏi cho biết có kế hoạch mở rộng lực lượng lao động trong quý II này. Đồng thời, niềm tin đầu tư tăng lên khi việc giảm số lượng doanh nghiệp có kế hoạch cắt giảm chi tiêu trong quý II hiện chỉ còn 15% so với 23% một quý trước đó. Nhìn về lâu dài, sự lạc quan này càng được củng cố, với 71% doanh nghiệp cảm thấy tích cực về triển vọng dài hạn của họ tại Việt Nam trong 5 năm tới.
Trong khi những bất ổn kinh tế bên ngoài, những khó khăn bất động sản và rủi ro chuỗi cung ứng đặt ra những thách thức, dữ liệu khảo sát BCI quý I-2024 cho thấy, các doanh nghiệp châu Âu vẫn lạc quan về sự hồi phục trong ngắn hạn và triển vọng dài hạn tại thị trường đang lên của Việt Nam. Khi đất nước phát triển, khu vực doanh nghiệp châu Âu sẵn sàng nắm bắt các cơ hội, đồng thời ủng hộ cải cách để nâng cao lợi thế cạnh tranh của Việt Nam. Báo cáo BCI quý I-2024 cũng cho thấy, các doanh nghiệp châu Âu báo hiệu nhiều khả năng sẽ giới thiệu Việt Nam là điểm đến đầu tư hàng đầu. Theo đó, có tới 54% số doanh nghiệp tham gia khảo sát trả lời có nhiều khả năng giới thiệu Việt Nam cho các doanh nghiệp nước ngoài khác, xếp hạng từ 8 trở lên 10. Điều này nhấn mạnh sức hấp dẫn ngày càng tăng của Việt Nam trong cộng đồng doanh nghiệp châu Âu, đồng thời cũng gợi ý tiềm năng tăng thêm vị thế của Việt Nam, sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.
Cần không ngừng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh
Cùng với những nỗ lực liên tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Chính phủ cùng các bộ, ngành liên quan và các địa phương, lực lượng lao động có tay nghề cao của Việt Nam là điểm thu hút lớn đối với các nhà đầu tư đến từ châu Âu, với 75% thành viên EuroCham tại Việt Nam thuê 76% nhân viên trở lên tại địa phương. Trong khi khảo sát BCI quý IV-2023 cho thấy, 40% doanh nghiệp đánh giá trình độ của lực lượng lao động ở mức trung bình, thì xu hướng tuyển dụng mạnh mẽ tại lần khảo sát này cho thấy nền tảng nhân tài vững chắc cho sự phát triển trong tương lai.
Dù sự lạc quan và niềm tin kinh doanh với thị trường Việt Nam tăng cao, các doanh nghiệp châu Âu cũng nêu ra những vướng mắc, tồn tại cần tháo gỡ, cải thiện hơn nữa. Các doanh nghiệp cho biết, vẫn phải đối mặt với những rào cản pháp lý ở Việt Nam cản trở việc gia nhập thị trường và đầu tư dài hạn. Trong đó, các mối quan tâm chính tập trung vào: gánh nặng hành chính; quy định không rõ ràng; khó khăn về giấy phép và cấp phép; rào cản thị thực làm việc. Để thu hút thêm đầu tư nước ngoài, các doanh nghiệp khuyến nghị Việt Nam tiếp tục thực hiện một số cải cách. Theo đó, cần đơn giản hóa quản lý (37% doanh nghiệp được hỏi ý kiến kêu gọi các thủ tục hợp lý để dễ dàng gia nhập thị trường và giảm bớt quan liêu); tăng cường khung pháp lý (34% nhấn mạnh luật pháp rõ ràng và nhất quán để tạo ra môi trường đầu tư có thể dự đoán được); cải thiện cơ sở hạ tầng (28% ủng hộ việc cải thiện đường sá, bến cảng và cầu để hỗ trợ thương mại và hậu cần).
Một trong những mối quan tâm chính của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam hiện là gánh nặng hành chính (hơn một nửa số doanh nghiệp được hỏi coi đây là trở ngại lớn cho việc thành lập và mở rộng hoạt động); quy định không rõ ràng (36% gặp khó khăn với các quy định khó hiểu, tạo ra sự không chắc chắn và cản trở việc hoạch định chiến lược); khó khăn về giấy phép và cấp phép (28% gặp phải sự chậm trễ tốn kém trong việc xin phê duyệt, không khuyến khích các dự án kinh doanh mới và tăng thêm rủi ro cho các nhà đầu tư). Một trở lực khác mà các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam quan tâm, muốn được tháo gỡ là thị thực làm việc. Đại diện các doanh nghiệp cho biết, những quy định hạn chế (26% số doanh nghiệp nêu ý kiến) đã làm hạn chế chuyển giao kỹ năng và không khuyến khích chuyên môn cũng như vốn nước ngoài thúc đẩy tăng trưởng tại Việt Nam.
Kết quả khảo sát BCI quý I cũng cho thấy, sự gián đoạn gần đây trên các tuyến đường vận chuyển quan trọng như Biển Đỏ đã ảnh hưởng tiêu cực đến 3/5 số doanh nghiệp được hỏi, cho thấy tính dễ bị tổn thương của chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này đòi hỏi Việt Nam cần tìm mọi biện pháp có thể để giảm thiểu tác động của những rủi ro bên ngoài đó đối với nền kinh tế. Các doanh nghiệp châu Âu hiện đang theo dõi chặt chẽ một số thay đổi quy định sắp tới có khả năng định hình lại đáng kể môi trường kinh doanh tại Việt Nam như: Quy hoạch phát triển điện lực VIII, Luật Dược phẩm, Luật Đất đai sửa đổi, các chính sách khác trong Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon... Cho rằng cần tiếp tục mạnh mẽ các nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, Chủ tịch EuroCham Dominik Meichle cho rằng, Việt Nam có tiềm năng kinh tế to lớn và việc giải quyết các thách thức pháp lý là chìa khóa để hiện thực hóa tiềm năng đó một cách trọn vẹn. Việc đơn giản hóa thủ tục và thiết lập các quy định minh bạch hơn sẽ giúp cả doanh nghiệp Việt Nam và nước ngoài thành công. Điều này sẽ giúp Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hàng đầu trong khu vực, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp trong nước, thu hút vốn quốc tế và tăng cường quan hệ đối tác kinh tế.
