 |
Kiến nghị bỏ bớt một số điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo |
Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), một số quy định trong Dự thảo Nghị định quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo đang được Bộ Công Thương lấy ý kiến là không cần thiết.
Cụ thể, quy định về phân cấp thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện xuất khẩu gạo từ Bộ Công Thương về địa phương (UBND tỉnh hoặc Sở Công Thương) tại Điều 7 dự thảo, nhiều doanh nghiệp phản ánh với VCCI về chi phí và thời gian đi lại để nộp hồ sơ và nhận Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh khá lớn, nhất là khi các doanh nghiệp xuất khẩu gạo chủ yếu nằm ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long.
Trong khi đó, việc kiểm tra đủ điều kiện về kho và máy xay xát vẫn do các Sở Công Thương thường xuyên thực hiện. Do đó, để cải cách thủ tục hành chính, tăng cường phân cấp, đề nghị cơ quan soạn thảo điều chỉnh quy định theo hướng giao thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo cho UBND cấp tỉnh hoặc Sở Công Thương.
Sở Công Thương sẽ chịu trách nhiệm báo cáo về việc cấp phép cho Bộ Công Thương và doanh nghiệp vẫn phải báo cáo hoạt động đối với Bộ Công Thương định kỳ.
Quy định về bãi bỏ thời hạn Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh tại Điều 6.5 dự thảo, sau mỗi 5 năm, doanh nghiệp phải xin cấp Giấy chứng nhận mới với thủ tục chứng minh đủ điều kiện kinh doanh tương tự như lần đầu.
Tuy nhiên, theo quy định hiện hành và phản ánh của các doanh nghiệp, Sở Công Thương các địa phương vẫn thường xuyên kiểm tra định kỳ doanh nghiệp về việc đáp ứng điều kiện kinh doanh (kho và cơ sở xay xát) và kịp thời phát hiện, thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh đối với doanh nghiệp không đủ điều kiện. Do đó, việc yêu cầu doanh nghiệp phải xin cấp Giấy chứng nhận mới sau mỗi 05 năm là không cần thiết. VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bãi bỏ quy định về thời hạn của Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo.
Về trường hợp thu hồi giấy phép xuất khẩu gạo, Điều 8.1.h Dự thảo bổ sung thu hồi giấy phép trong trường hợp Bộ không nhận báo cáo về duy trì mức dự trữ lưu thông sau 45 ngày kể từ khi có văn bản đôn đốc.
Theo VCCI, việc cơ quan quản lý yêu cầu doanh nghiệp cung cấp số liệu để phục vụ việc điều hành là hoàn toàn thỏa đáng và cần thiết. Tuy nhiên, việc thu hồi giấy phép khi doanh nghiệp không báo cáo là quá nặng so với tính chất của hành vi vi phạm.
Mặt khác, về bản chất, hành vi này là hành vi vi phạm hành chính, và do đó chỉ nên xử phạt vi phạm hành chính, trong trường hợp cần thiết có thể sử dụng mức phạt cao. Việc thu hồi giấy phép chỉ nên áp dụng với các trường hợp không đáp ứng điều kiện kinh doanh, do đó không còn đủ tư cách thực hiện kinh doanh.
Do vậy, VCCI cũng đề nghị cơ quan soạn thảo thay đổi quy định này.
Điều 8.1.k dự thảo quy định doanh nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận trong trường hợp theo đề xuất của cơ quan chức năng. Quy định này là chưa phù hợp vì đề xuất của cơ quan chức năng phải dựa vào một trong các trường hợp tại Điều 8, không phải là một trường hợp độc lập để thu hồi giấy phép của doanh nghiệp. Hơn nữa, cơ quan chức năng dựa vào căn cứ nào để đưa ra đề xuất này? Do vậy, doanh nghiệp kiến nghị cơ quan soạn thảo bỏ quy định này.
Theo VCCI, việc bỏ các quy định, thủ tục hành chính không cần thiết là nhằm đơn giản hoá thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh theo tinh thần Nghị quyết 68/NQ-CP năm 2025 và tăng cường phân cấp, phân quyền theo Nghị quyết 04/NQ-CP năm 2022. Điều này vừa góp phần làm môi trường kinh doanh thông thoáng mà vẫn đạt hiệu quả quản lý.
Tính đến hết tháng 8-2025, xuất khẩu gạo của cả nước đạt trên 6,37 triệu tấn, tương đương trên 3,26 tỷ USD, giá trung bình 511,71 USD/tấn, tăng 3,64% về lượng, nhưng giảm 15,27% về kim ngạch và giảm 18,24% về giá so với 8 tháng năm 2024.
Thời gian qua, giá gạo xuất khẩu liên tục biến động do những chính sách mới của thị trường nhập khẩu. Xuất khẩu gạo của Việt Nam cũng chịu ảnh hưởng nhất định.
