Trang “Tin tức Nhật Bản” (Japan News Network) bình luận, việc ký kết hợp đồng này đánh dấu một sự kiện quan trọng là lần đầu tiên các công ty của Nhật tham dự vào một chương trình chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5, mở ra cánh cửa bước ra thị trường thế giới, chứng tỏ bước phát triển vượt bậc của nền công nghiệp hàng không nước này, có đủ khả năng nắm và phát triển những công nghệ hàng đầu thế giới.
Máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 F-35A do 9 quốc gia, đứng đầu là Mỹ, Anh hợp tác phát triển, một bộ phận sẽ được sử dụng trong lực lượng không quân Mỹ. Chính phủ Nhật Bản từ lâu đã xác định sẽ mua 42 chiếc nhằm thay thế loại máy bay chiến đấu F-4 đã già cũ. 4 chiếc đầu tiên sẽ được chế tạo tại Mỹ, dự kiến năm 2016 sẽ bàn giao cho Nhật Bản.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản đã công bố danh tính các nhà sản xuất nhận được đơn đặt hàng sản xuất F-35 quốc nội. Có 3 công ty hàng đầu của Nhật tham gia vào quá trình sản xuất F-35 bao gồm: Mitsubishi Heavy Industries nhận được hợp đồng cuối trị giá 63,9 tỷ yên, Ishikawajima- Harima Heavy Industries (IHI) giành được 18,2 tỷ yên, còn một công ty con khác của Mitsubishi là Mitsubishi Electric 5,6 tỷ yên.
Mitsubishi Heavy Industries sẽ tham gia vào quá trình lắp ráp và kiểm tra chất lượng kỹ thuật cuối cùng, Ishikawajima- Harima Heavy Industries (IHI) sẽ đảm nhận chế tạo động cơ, còn Mitsubishi Electric sẽ phụ trách mảng radar trên F-35. Bắt đầu từ năm 2017, 38 chiếc còn lại sẽ được sản xuất tại Nhật Bản dưới sự chủ trì của Tập đoàn công nghiệp nặng Mitsubishi (Mitsubishi Heavy Industries Group).
F-35A của Nhật Bản sẽ "trên cơ" F-35 Mỹ?
Được sự dồng ý của chính phủ Nhật, chiểu theo các điều khoản hợp đồng đã ký với Pratt & Whitney (P＆W), Công ty IHI là đơn vị chịu trách nhiệm chế tạo 17 hạng mục linh, phụ kiện quan trọng nhất như: Turbin, lá gió… dùng để chế tạo động cơ cho 38 chiếc F-35A. Nhà máy chế tạo của công ty dự kiến sẽ đặt tại Kure – Hiroshima và Soma – Fukushima. Nguồn vốn đầu tư sản xuất thiết bị sẽ do Bộ quốc phòng Nhật rót xuống.
Hiện nay, Công ty Mitsubishi Electric đang thương nghị với nhà thầu chính của F-35A của Mỹ là hãng Lockheed Martin Corporation để tham gia chương trình nghiên cứu, chế tạo radar, còn Mitsubishi Heavy Industries Group cũng đang gấp rút hoàn tất các cơ cấu phần thân của F-35A. Theo tin cho biết, với sự tham gia của các công ty hàng đầu Nhật Bản, các tính năng kỹ, chiến thuật của máy bay chiến đấu F-35A Nhật sẽ có sự thay đổi và được nâng cao hơn phiên bản gốc của Mỹ.
Japan News Network còn cho biết, chính phủ Nhật đang có kế hoạch sửa đổi “3 nguyên tắc xuất khẩu vũ khí”, cho phép xuất khẩu một số linh, phụ kiện chế tạo vũ khí ra nước ngoài, đáp ứng yêu cầu phát triển nền công nghiệp quốc phòng nước nhà. Sự tham gia của các công ty Nhật Bản vào chương trình phát triển F-35A sưới sự “đỡ đầu” của chính phủ Nhật Bản cũng là một phần trong kế hoạch chiến lược dài hơi này.
