- Cục Thuế tổ chức hội nghị trực tuyến hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang hóa đơn điện tử
- Cơ quan thuế nói gì về việc người bán hàng từ chối nhận chuyển khoản để “né” thuế?
- Bán hàng không nhận chuyển khoản: Coi chừng đối mặt tội trốn thuế
Những ngày gần đây, nhiều cửa hàng, quán ăn, nhà cung cấp… bất ngờ treo biển “không nhận chuyển khoản”, chỉ nhận thanh toán tiền mặt, hoặc nếu khách thanh toán chuyển khoản thì phải ghi các nội dung không liên quan đến mua – bán hàng hóa. Trường hợp khách vẫn chuyển khoản mua – bán thì sẽ phải cộng thêm 1,5% tiền thuế vào hóa đơn.
Điều này được lý giải là do lo sợ cơ quan thuế có thể truy xuất, nắm được doanh thu bán hàng, theo đó sẽ thu thuế. Bởi vì từ ngày 1/6/2025, các hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên sẽ phải nộp thuế theo hình thức kê khai, thay vì nộp thuế khoán như trước kia.
 |
Người bán hàng cho rằng không nhận thanh toán chuyển khoản thì cơ quan thuế sẽ không nắm được doanh thu |
Trong khi đó, nhiều người mua hàng online lại nhận được thông báo từ người bán hàng, về việc sẽ không thu COD (thu qua đơn vị vận chuyển) mà chỉ nhận chuyển khoản. Nếu thu COD, khách hàng cũng phải cộng thêm tiền thuế vào giá bán. Điều này cũng xuất phát từ lo ngại cơ quan thuế sẽ nắm được doanh thu bán hàng thông qua các đơn vị vận chuyển để truy thu thuế.
Tuy nhiên, theo đại diện cơ quan thuế, những “chiêu” này không dễ gì che giấu được doanh thu.
Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế cho biết việc triển khai áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đối với các hộ kinh doanh khoán theo quy định tại nghị định số 70 năm 2025 là bước chuyển lớn, có tính chất nền tảng trong lộ trình thực hiện xóa bỏ hình thức thuế khoán từ năm 2026 theo Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, hộ kinh doanh sẽ chuyển sang cơ chế tự khai, tự nộp.
Ông Mai Sơn cho rằng, hiện tượng hộ kinh doanh bày cho nhau cách không nhận chuyển khoản để che giấu doanh thu chỉ xuất hiện ở một số trường hợp cá biệt, không phải hiện tượng phổ biến.
“Ngành thuế đang quản lý gần 4 triệu hộ kinh doanh, phần lớn vẫn nộp thuế bình thường, kể cả doanh thu bằng tiền mặt hay chuyển khoản” – ông Sơn nói.
Theo cơ quan thuế, việc thanh toán tiền mặt chưa phát sinh hành vi vi phạm, chỉ dừng ở mức nghi vấn trốn thuế. Do đó, cơ quan thuế sẽ đưa vào danh sách đối tượng phải kiểm tra.
Trong trường hợp phát hiện bán hàng không xuất hóa đơn thì phạt với số tiền từ 10 - 20 triệu đồng. Nếu trốn thuế thì truy thu thuế từ 1 - 3 lần số thuế trốn, trường hợp trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên thì chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để khởi tố hình sự về hành vi trốn thuế.
Với tình trạng người kinh doanh online sử dụng tài khoản người khác, không chính chủ, hoặc cố tình không ghi nội dung chuyển khoản để né thuế, cơ quan thuế sẽ đối chiếu dữ liệu từ ngân hàng, Bộ Công an, Bộ Công Thương, các sàn thương mại điện tử và đơn vị vận chuyển... để kiểm tra.
Với những người bán thu tiền mặt qua hình thức COD, thông tin từ các đơn vị vận chuyển sẽ được khai thác kịp thời và liên tục. Nếu ai sử dụng tài khoản người khác, ngành thuế vẫn có biện pháp giám sát
Theo lãnh đạo Cục Thuế, ngành thuế luôn cố gắng đảm bảo công bằng giữa các hộ kinh doanh, khi cùng bán hàng hóa giống nhau, tỷ lệ thuế phải như nhau, đảm bảo minh bạch và công bằng.
"Thuế không tăng, chỉ có mức độ minh bạch là được nâng cao, né thuế sẽ bị truy thu, xử phạt, thậm chí xử lý hình sự nếu nghiêm trọng. Trong tháng 6 này, cơ quan thuế sẽ đến từng hộ kinh doanh, hỗ trợ chuyển đổi sang hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, đảm bảo điều kiện thực hiện tốt nhất", ông Mai Sơn nói.
Liên quan đến việc hỗ trợ người nộp thuế chuyển đổi sang hóa đơn điện tử, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam cho biết, hiện nay nhiều sạp hàng, siêu thị mini đã có máy tính tiền, máy POS để xuất hóa đơn. Nhưng tại các chợ, việc kết nối thiết bị in hóa đơn còn nhiều khó khăn.
Theo bà Cúc, khi áp dụng hóa đơn điện tử từ đầu tháng 6, nhiều hộ kinh doanh lúng túng, chưa biết phải làm như thế nào, có người tìm cách tránh né, nhưng cũng có người sẵn sàng tuân thủ.
Một số hộ cũng tỏ ra lo lắng, nếu doanh thu từ hóa đơn tăng đột biến thì có bị truy thu những tháng trước không, đặc biệt là với hộ đang áp dụng khoán. Cũng có hộ lo ngại, việc kê khai thuế năm nay cao hơn nhiều so với năm 2024, vậy phần chênh lệch có bị truy thu không.
Theo đó, để hộ kinh doanh yên tâm chuyển đổi từ thuế khoán lên kê khai, bà Cúc đề xuất cơ quan thuế không truy thu lại phần khoán cũ (trước 1/1/2026).
Đồng thời, kiến nghị cơ quan thuế nghiên cứu giải pháp linh hoạt hơn, ví dụ gửi hóa đơn qua Zalo thay vì yêu cầu in ngay tại chỗ.
