- Các đại biểu Quốc hội trẻ em chất vấn về bạo lực học đường và tác hại thuốc lá
- Lồng ghép nội dung phòng chống tác hại thuốc lá trong bài giảng môn học
- Chính thức giáo dục lồng ghép phòng, chống tác hại của thuốc lá vào trường học
![]() |
Ngành giáo dục đề xuất nhân rộng mô hình không khói thuốc học đường |
Ngày 5/11, Báo Giáo dục và Thời đại phối hợp Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo “Giáo dục và truyền thông phòng, chống tác hại thuốc lá trong trường học”. Nhà báo Triệu Ngọc Lâm - Tổng Biên tập Báo Giáo dục và Thời đại cho biết: "Cuộc chiến chống thuốc lá không thể chỉ dựa vào y học hay pháp luật mà còn phải là cuộc chiến của ý thức, tri thức và nhân cách. Ở đó, giáo dục và truyền thông là hai mũi nhọn quan trọng nhất.
Môi trường học đường không chỉ là nơi dạy chữ, mà còn là nơi trồng người. Mỗi thầy cô không chỉ truyền đạt kiến thức, mà còn là tấm gương sống, là người truyền cảm hứng về lối sống lành mạnh, trách nhiệm với bản thân và cộng đồng.
Chính vì vậy, truyền thông giáo dục phòng, chống tác hại thuốc lá trong trường học không đơn thuần là tuyên truyền, mà là một quá trình gieo mầm giá trị sống giúp học sinh hiểu, tin tưởng”.
Đánh giá về vai trò của giáo viên, nhà báo Triệu Ngọc Lâm khẳng định, để công tác phòng, chống thuốc lá trong học đường đạt hiệu quả bền vững, mỗi thầy cô, đều cần trở thành một ‘đại sứ truyền thông’, lan tỏa giá trị của lối sống lành mạnh.
Ths. BS Phan Thị Hải, Phó giám đốc Quỹ phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết, báo cáo của WHO năm 2021, sử dụng thuốc lá đã và đang gây ra gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm tại Việt Nam, với hơn 100.000 ca tử vong do thuốc lá mỗi năm (trong đó 84.500 người tử vong/năm do hút thuốc chủ động và 18.800 người tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc).
Bà Hải cũng bày tỏ lo ngại, ở thanh thiếu niên 13–17 tuổi, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023; ở nhóm 13–15 tuổi, tỷ lệ này đã tăng hơn gấp đôi, từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023. Đáng lưu ý, ở nữ giới từ 11–18 tuổi, theo kết quả sơ bộ điều tra tại 11 tỉnh, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đã đạt 4,3% năm 2023.
Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Phú Thọ đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả và nhân rộng mô hình không khói thuốc học đường: Đổi mới thông điệp truyền thông, tập trung vào thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng, tổ chức các chiến dịch sáng tạo như clip học sinh tự thực hiện, poster tương tác, phát thanh dưới cờ, livestream...;
Phát huy vai trò giáo viên chủ nhiệm và học sinh tuyên truyền viên, mỗi lớp có “Đại sứ môi trường học đường không khói thuốc”, phối hợp cùng giáo viên để phát hiện sớm, phản ánh và lan tỏa hành động; Phối hợp liên ngành để kiểm soát nguồn cung quanh trường học, kết nối với Công an, Quản lý thị trường, Y tế để ngăn chặn việc bán thuốc lá điện tử gần trường và trên mạng;
Thiết lập chỉ số “Không khói thuốc” trong trường học, theo dõi cam kết, hoạt động ngoại khóa, vi phạm, học sinh vận động người thân bỏ thuốc… để đánh giá và khen thưởng định kỳ.
Cũng trong ngày 5/11, Báo Giáo dục và Thời đại đã tổ chức lễ trao giải Cuộc thi thiết kế bài giảng về “Phòng, chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”.
Sau hơn 3 tháng phát động, Ban Tổ chức đã nhận được hơn 6.800 bài dự thi của các thầy cô giáo đến từ mọi miền đất nước. Mỗi bài giảng là một thông điệp về lòng yêu nghề, yêu học trò và ý thức trách nhiệm xã hội của người thầy. 38 cá nhân và 10 tập thể đã được vinh danh là những người thầy, người cô đã biến tri thức thành hành động, bài giảng thành thông điệp sống.
Ông Nguyễn Ngọc Ân, Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Việt Nam, Phó Trưởng ban Giám khảo Chung khảo cho biết, để có thể chọn ra bài giảng xuất sắc trong hơn 6.000 bài là một sự nỗ lực, vô cùng khó khăn. Chúng ta đang cố gắng nâng cao sức khoẻ cộng đồng, bắt đầu từ nâng cao sức khoẻ học đường. Chúng ta hiện phải đối mặt với các nguy cơ tàn phá sức khoẻ đang âm thầm len lỏi. Trong khi đó, thực tế, thuốc lá không chỉ có hoá chất, mà còn những chất gây nghiện, len lỏi, tàn phá sức khoẻ.
"Đã đến thời điểm gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về nguy cơ xâm lấn của các chất gây nghiện tàn phá sức khoẻ. Cuộc thi không chỉ là một cuộc thi, mà còn là cuộc truyền thông rất ý nghĩa tới các nhóm, nhất là học sinh"- ông Nguyễn Ngọc Ân nhận định.
