- Điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2021 thế nào để có lợi cho người lao động?
- Thanh niên xung phong được tạm hoãn hoặc miễn gọi nhập ngũ
 |
Tại một số doanh nghiệp, tiền lương của người lao động được xác định gấp 2 - 3 lần bình quân chung nhưng không hoàn toàn do năng suất lao động tạo ra |
Bộ LĐ-TB&XH vừa có báo chuyên đề về kết quả thực hiện cải cách hành chính chính sách tiền lương đối với lao động trong các loại hình doanh nghiệp giai đoạn 2011 - 2020.
Đề cập đến chính sách tiền lương của doanh nghiệp nhà nước, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, tiền lương của người lao động trong các doanh nghiệp nhà nước được xác định trên tiêu chí, nguyên tắc chung (gắn với năng suất lao động, lợi nhuận), chưa phân biệt được yếu tố lợi thế ngành nghề, yếu tố nguồn lực nhà nước đầu tư cho doanh nghiệp, dẫn đến tiền lương của người lao động vẫn có sự chênh lệch khá lớn giữa các doanh nghiệp ở ngành nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh khác nhau.
Tại một số doanh nghiệp, tiền lương của người lao động được xác định gấp 2 - 3 lần bình quân chung nhưng không hoàn toàn do năng suất lao động tạo ra.
Cụ thể, tiền lương ương bình quân của người lao động ở công ty mẹ Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty (kể cả 100% vốn và cổ phần chi phối) hoạt động trong các ngành sản xuất, chế biến công nghiệp, thương mại, dịch vụ chỉ khoảng 9,5 - 11 triệu đồng/tháng, trong khi ở các ngành viễn thông, quản lý bay khoảng 20 - 23 triệu đồng/tháng; ngành ngân hàng tài chính 19-21,5 triệu đồng/tháng.
Cũng theo Bộ LĐ-TB&XH, chính sách tiền lương quy định phân biệt giữa doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và doanh nghiệp có cổ phần chi phối của nhà nước, trong đó tiền lương của người quản lý doanh nghiệp 100% vốn nhà nước chỉ bằng 50 - 60% so với doanh nghiệp có cổ phần chi phối của nhà nước có cùng quy mô, hiệu quả, tạo sự mất cân đối trong chính sách.
Bên cạnh sự chênh lệnh giữa các doanh nghiệp Nhà nước với nhau, Bộ LĐ-TB&XH cũng chỉ ra rằng còn khoảng cách khá lớn trong việc trả lương của doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân.
Tiền lương, tiền thưởng đối với viên chức quản lý nhìn chung vẫn còn thấp (chỉ bằng khoảng 50%) so với các chức danh quản lý tương đương trên thị trường. Thực tế một số doanh nghiệp tư nhân trả lương hàng tháng cho người quản lý 130 - 150 triệu đồng; ngân hàng thương mại trả 150 - 200 triệu, có trường hợp trả 250 300 triệu.
Ngoài ra, họ còn được thưởng theo hiệu quả sản xuất, kinh doanh bằng 30 - 50% tiền lương.
Việc tính toán tiền lương chưa tương xứng cho nên chưa tạo được động lực cho những người quản lý giỏi, doanh nghiệp có hiệu quả cao theo chủ trương “Nhà nước có cơ chế khuyến khích thoả đáng về vật chất, tinh thần đối với cán bộ quản lý doanh nghiệp căn cứ vào mức độ đóng góp vào kết quả hoạt động của doanh nghiệp”, dẫn đến khó thực hiện được chủ trương thuê Tổng giám đốc, Giám đốc.
Ngược lại, một số trường hợp doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả, thậm chí thua lỗ nhưng đưa ra nhiều lý do khách quan, viên chức quản lý vẫn hưởng lương cao vài chục triệu/tháng gây bức xúc dư luận.
Để khắc phục những tồn tại, hạn chế trong chính sách tiền lương của doanh nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH cho rằng cần đổi mới, hoàn thiện chính sách tiền lương quy định chung đối với doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và công ty cổ phần, vốn góp chi phối theo tinh thần Nghị quyết 12.
Nhà nước quy định nguyên tắc chung để xác định tiền lương và tiền thưởng gắn với năng suất lao động và hiệu quả kinh doanh, hướng đến bảo đảm mặt bằng tiền lương trên thị trường.
Bên cạnh đó, Nhà nước cần quy định mức lương cơ bản (theo năm) gắn với quy mô (độ phức tạp của quản lý) và hiệu quả sử dụng vốn nhà nước đối với Người đại diện vốn nhà nước. Mức lương cơ bản được điều chỉnh phù hợp theo mức lương của thị trường trong nước và khu vực.
Từng bước tiến tới thuê Hội đồng thành viên độc lập và trả lương cho Hội đồng thành viên, kiểm soát viên từ lợi nhuận sau thuế.
