Kinh doanh ô tô, xe máy “gặp hạn”

ANTĐ - Kinh tế khó khăn, người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng, cắt giảm mạnh chi tiêu khiến lượng tiêu thụ ô tô, xe máy trong nước giảm rất mạnh. Lượng hàng tồn kho đạt mức kỷ lục. Năm 2012 có thể xem là một năm đặc biệt khó khăn cho ngành ô tô xe máy và các ngành công nghiệp phụ trợ khác.

Ngành công nghiệp ô tô, xe máy lao đao vì tồn kho quá lớn

Ế ẩm, tồn kho

Chiều qua, 10-12, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho biết, dù đã có sự “tăng tốc” dịp cuối năm, doanh số bán hàng của thị trường trong 11 tháng năm 2012 vẫn giảm 28% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này đã phản ánh thực trạng èo uột của ngành ô tô, xe máy trong cả năm 2012.

Số liệu tổng hợp từ cơ quan chức năng cho biết, chỉ số hàng tồn kho của ngành cơ khí, điện tử luôn ở mức cao. Điển hình là việc tiêu thụ sản phẩm ô tô và xe máy trong tháng 10-2012 giảm so với cùng thời điểm năm trước và chưa có dấu hiệu lạc quan. Sản xuất ô tô giảm 13,6 %; xe máy giảm 4,8%. Một số công ty liên doanh ô tô dù đã nỗ lực cải tiến mẫu mã, quảng bá sản phẩm, chính sách bảo dưỡng, bảo hành sau bán hàng nhưng khó khăn lớn nhất không phải là vốn mà chính là đầu ra sản phẩm bị tắc. Con số thống kê mới nhất tháng 11-2012 vẫn xếp ngành sản xuất xe có động cơ trong diện có tỷ lệ giá trị hàng tồn kho khá cao.

Nhìn lại cả năm 2012, Sở KH-ĐT Hà Nội đưa ra nhận định, nằm trong diện những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do suy thoái kinh tế, các doanh nghiệp ngành ô tô, xe máy đang lao đao vì tồn kho quá lớn. Người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu nên sản phẩm của ngành này không bán được. Số liệu thống kê sơ bộ từ Sở KH-ĐT cho biết, nhiều doanh nghiệp lớn đã phải cắt giảm đáng kể sản lượng bởi tồn kho lớn. Đơn cử, có thời điểm, Công ty CP Ô tô Xuân Kiên giảm tới 76%, Công ty CP Cơ khí chính xác số 1 giảm 32%, sản phẩm săm lốp ô tô của Công ty CP Cao su Sao Vàng giảm 25%, Công ty Ô tô 1-5 và Công ty Honda Việt Nam tồn kho hàng chục nghìn sản phẩm... 

Khảo sát tại một số showroom và cửa hàng xe máy trên các phố trung tâm Hà Nội cho thấy, dù đã bước vào mùa mua sắm đón tết, song lượng tiêu thụ tăng không đáng kể. Chị Hoàng Mai, nhân viên một cửa hàng xe máy lớn trên phố Huế (quận Hai Bà Trưng) cho biết: “Bình thường, giờ này năm ngoái, mỗi ngày cửa hàng bán ra hơn 100 xe nhưng nay chỉ bán ra được 40-50 chiếc/ngày. Tính ra, doanh số bán hàng giảm gần 50%...”.

Sẽ kiến nghị giảm lệ phí trước bạ

Bên cạnh kinh tế khó khăn, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), một trong những nguyên nhân khiến thị trường ô tô, xe máy “teo tóp” là do nhiều địa phương tăng mạnh mức thu lệ phí trước bạ (LPTB) và phí đăng ký từ hồi đầu năm 2012.

Thừa nhận thực tế này, TP Hà Nội cho biết, sau khi tăng mức thu LPTB đối với xe ô tô chở người dưới 10 chỗ ngồi (từ 12% lên 20%), năm 2012, lượng xe ô tô đăng ký mới tại Hà Nội giảm rất nhiều so với các năm trước. Đại diện UBND TP Hà Nội nói: “Bên cạnh tác động của suy thoái kinh tế làm ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp kinh doanh ô tô, việc tăng mức thu cũng đã góp phần đáng kể làm giảm lượng xe ô tô đăng ký mới trên địa bàn Hà Nội, làm giảm lưu lượng xe hoạt động tại TP, đặc biệt là xe dưới 10 chỗ ngồi”. Con số thống kê cụ thể nêu rõ: “Năm 2011, lượng xe ô tô đăng ký mới tăng 38% so với năm 2010 (tăng 10.414 xe). Trong khi đó, năm 2012, ước tính, lượng xe ô tô đăng ký mới chỉ khoảng 17.354 xe, bằng 46% năm 2011 (giảm 19.988 xe)!”.

Ghi nhận việc sử dụng phương tiện không chính chủ ở Hà Nội còn phổ biến, UBND TP cho rằng, mức thu LPTB đối với trường hợp sang tên đổi chủ xe ô tô dưới 10 chỗ ngồi quy định tại Nghị định 45/NĐ-CP ở mức quá cao (từ 10% đến 20%). Tương tự, mức quy định tại Quyết định số 45/QĐ-UBND của UBND TP (đối với xe đăng ký lại là 12%) cũng không khuyến khích được người sử dụng phương tiện làm thủ tục đăng ký lại. Để khắc phục vấn đề này, UBND TP cho biết, đang chỉ đạo các ngành rà soát đánh giá để kiến nghị Chính phủ điều chỉnh mức thu phù hợp, khuyến khích người sử dụng đăng ký lại, để có thể quản lý tốt phương tiện giao thông trên địa bàn, góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông. 

Đây cũng là kiến nghị mà VAMA gửi tới TP Hà Nội. Ngành công nghiệp ô tô trong nước đang phải đối mặt với sụt giảm doanh số bán hàng chưa từng có, VAMA đề nghị Hà Nội xem xét giảm mức LPTB đối với xe ô tô chở người xuống mức thấp nhất là 10%, để giúp doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn”...