Trước thềm cuộc trưng cầu dân ý ở Crimea ngày 16-3 tới đây, Tổng thống tạm quyền Ukraine Oleksandr Turchynov cho biết, các nhà lãnh đạo Nga đang từ chối tất cả các đề xuất đàm phán của phía Ukraine. Ông nói: “Điều không may là vào lúc này Nga đang bác bỏ giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng và từ chối mọi liên lạc ở cấp độ bộ ngoại giao và chính phủ”.
Ông cũng nói rằng cuộc trưng cầu dân ý được dự kiến diễn ra vào ngày 16/3 ở Crimea để quyết định khu tự trị này có sát nhập vào Nga hay không là "hành động khiêu khích" mà đa số người dân Ukraine nên tẩy chay. Ông cho rằng, các lực lượng thân Nga không có ý định tổ chức trưng cầu dân ý mà họ chỉ nhằm “giả mạo kết quả”.
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo (mới) của Kiev cũng khẳng định Ukraine sẽ không can thiệp quân sự vào Crimea cho dù cuộc trưng cầu dân ý về việc tách ra khỏi Ukraine ở đây là “không hợp pháp”. Tổng thống tạm quyền Turchynov nhấn mạnh: “Chúng tôi không thể có hành động quân sự ở Crimea vì như thế chúng tôi sẽ bỏ ngỏ biên giới phía đông (trước Nga) và Ukraine sẽ không được bảo vệ.
đã chạy sang phía chính phủ nước Cộng hòa tự trị Crimea
Trong khi đó, Thủ tướng tạm quyền Ukraine Arseniy Yatsenyuk đã có chuyến thăm đến Mỹ để gặp Tổng thống Barack Obama. Dự kiến, vào ngày hôm nay, 14-3, ông Yatsenyuk sẽ có bài phát biểu trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc ở New York về tình hình Ukraine.
Trước đó, hôm 11/3, ông Turchynov kêu gọi thành lập lực lượng vệ binh quốc gia để bảo vệ đất nước và để hỗ trợ cho lực lượng 6.000 quân đang sẵn sàng chiến đấu. Ông nói lực lượng này sẽ bao gồm những người tình nguyện có kinh nghiệm quân sự.
Thực trạng quân đội của Ukraine hiện nay rất đáng báo động, trang bị vũ khí hư hỏng, cũ kỹ do trước đây vốn dựa dẫm nhiều vào Nga, trong khi đó tinh thần chiến đấu của binh sĩ xuống rất thấp.
Đầu tuần, quyền Bộ trưởng Quốc phòng Ihor Tenyukh đã báo cáo, chỉ có 6.000 người trong tổng số 41.000 người hiện đang phục vụ trong các lực lượng vũ trang là “sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ chiến đấu”. Rất nhiều binh sĩ đã đào, bỏ ngũ, là chạy sang phía đối lập. Tính đến nay, tổng số thành viên các lực lượng vũ trang Ukraine đã “phản chiến”, đứng về phía chính quyền nhân dân Crimean đã lên đến gần 6.000 người.
Thậm chí, rất nhiều đơn vị mang toàn bộ vũ khí, trang bị gia nhập phe đối lập ở Crimea mà điển hình là vụ căn cứ không quân 204 của Ukraina cùng với 49 máy bay chiến đấu đã chạy sang phía chính phủ nước Cộng hòa tự trị Crimea. Đến nay, cơ bản là toàn bộ lực lượng Ukraine ở Crimea đã đầu hàng chính quyền nhân dân mới.
Hiện nay, chỉ có một phần nhỏ xe tăng, máy bay quân sự, máy bay trực thăng tấn công và tàu chiến của Ukraine là có thể sẵn sàng chiến đấu, trong khi phi công, thủy thủ và binh lính thì thiếu kiến thức và không được huấn luyện đầy đủ, khả năng tham gia một cuộc chiến thực sự gần như bằng 0.
Tuần trước, một báo cáo gây chấn động là thực trạng mất mát, bán trang bị, vũ khí ra chợ đen trong quân đội Ukraine đã trở nên đáng báo động. Thậm chí, chỉ huy một vài đơn vị còn tìm cách lấp liếm bằng cách thay thế các trang bị, vũ khí cũ vào để che mắt cấp trên.
Với thực trạng quân đội như vậy, việc Ukraine tuyên bố không can thiệp quân sự vào Crimea cũng là điều dễ hiểu và hợp lý vì có muốn dùng vũ lực thì họ cũng chẳng làm gì được.
