Nói là cạnh tranh trên bầu trời nghe có vẻ xa vời song thực chất là cạnh tranh ngay trên mặt đất. Nếu cùng “xếp hàng” trên sân bay cùng các hãng hàng không khác trong cộng đồng ASEAN như Singapore Airlines, Thai Airway hoặc AirAsia, rõ ràng, các hãng hàng không Việt Nam gồm Vietnam Airlines, Jetstar Pacific và Vietjet Air đều khó vượt trội, từ tên tuổi, uy tín, chất lượng dịch vụ cho tới cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Đây thực sự là những đối thủ nặng ký cả trên mặt đất lẫn trên bầu trời.
Các hãng hàng không của Việt Nam vừa bỏ tiền đầu tư mua sắm hàng chục máy bay hiện đại, tiên tiến nhất thế giới. Đội ngũ phi công, nhân viên, tiếp viên hàng không được đào tạo, nâng cấp ở các trường danh tiếng. Mới đây, sân bay quốc tế Nội Bài vừa được quốc tế bình chọn và xếp hàng đầu trong top sân bay tốt nhất châu lục. Những khoản đầu tư nhiều triệu USD cùng với những nỗ lực vượt thoát đáy bảng xếp hạng yếu kém của các hãng hàng không trong nước được ghi nhận là sự tăng tốc mang tính đột phá, giúp uy tín ngành hàng không Việt Nam “cất cánh”, vươn lên bầu trời khu vực và thế giới, có thể “chen vai, thích cánh” với các hãng bay tầm cỡ.
Tuy vậy, như thế vẫn chưa đủ khi mở toang bầu trời. Bởi, trong khi sân bay quốc tế Nội Bài được thăng hạng thì sân bay Tân Sơn Nhất lại rơi vào danh sách 10 sân bay kém nhất châu Á. Đó là hệ thống cơ sở hạ tầng, còn nhìn vào chất lượng dịch vụ cũng như tình trạng chậm, hủy chuyến bay, chúng ta càng không thể yên tâm trong cuộc cạnh tranh trong Cộng đồng ASEAN.
Chúng ta vẫn thường nói, hội nhập sâu rộng thì cơ hội và thách thức đan xen, nếu không tận dụng tốt cơ hội thì thách thức rất khó vượt qua. Đương nhiên, các hãng hàng không Việt Nam đã chủ động với tầm nhìn xa không chỉ vượt qua bầu trời ASEAN mà còn vươn tới bầu trời thế giới. Song, cũng như nhiều ngành kinh tế khác, hàng không không thể thiếu sự hỗ trợ của Nhà nước với vai trò là bệ đỡ, là “đường băng” cho các doanh nghiệp vươn lên và “cất cánh”. Hệ thống cơ sở hạ tầng đồng bộ ở Cảng hàng không quốc tế Nội Bài là ví dụ điển hình trong việc Nhà nước đầu tư, tiếp sức, hỗ trợ các hãng hàng không nội địa có thêm xung lực mới, mạnh mẽ hơn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Cạnh tranh trên bầu trời hay cạnh tranh trên mặt đất, khó có thể so sánh dễ hay khó. Cũng không thể “cân đo” chính xác cơ hội và thách thức. Mọi cuộc cạnh tranh đều đi đến một kết cục hiển nhiên là: mạnh thì thắng, yếu kém sẽ phải chịu thua ngay trên sân nhà. Sự chủ động nhập cuộc sẽ giúp các hãng hàng không Việt vượt qua thử thách.
