- PV:Theo ông, việc các ngân hàng đẩy mạnh tìm khách hàng vay tín chấp thông qua các công ty tài chính có gặp rủi ro gì không?
- TS. Nguyễn Thí Hiếu: Các công ty tài chính, kiểm toán thậm chí văn phòng luật sư… có thể giới thiệu khách hàng của họ cho ngân hàng để vay vốn và những đối tác đó được hưởng hoa hồng là chuyện bình thường. Nhìn nhận một cách khách quan thì không nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện để vay tín chấp. Còn đối với khách hàng cá nhân thì có một số yếu tố để đáp ứng yêu cầu cho vay là có chỗ ở ổn định, công việc ổn định tại công ty uy tín và số tiền vay không quá 50% thu nhập.
Tại Mỹ các ngân hàng cũng cho vay tín chấp rất nhiều, cá nhân, doanh nghiệp muốn vay tín chấp cũng phải đáp ứng được yêu cầu về điểm số xếp hạng tín dụng của các công ty chuyên chấm điểm. Nhưng tại Việt Nam, việc cho vay tín chấp gặp nhiều rủi ro hơn bởi việc xếp hạng tín dụng chưa có. Các đơn vị này cho vay chỉ qua thẩm định sổ lương, sao kê của ngân hàng nên khó tránh khỏi rủi ro, nhất là khi có công ty còn nhận hoàn chỉnh hồ sơ để khách hàng có thể dễ dàng vay vốn với mức giá không quá cao. Ngân hàng khi cho vay, thay vì ồ ạt, cần cẩn trọng trong bối cảnh nợ xấu và nhiều vấn đề phát sinh.
Nếu xét từng khoản vay thì rủi ro cao nhưng với hàng trăm nghìn, hàng triệu món vay thì rủi ro này là không quá lớn.
- Khách hàng vay tín chấp cần chú ý điều gì?
- Với người đi vay tiền, ngoài việc chuẩn bị hồ sơ, sao kê, giấy tờ đầy đủ, nên chọn nhiều ngân hàng để đối chiếu, so sánh rồi mới quyết định chỗ nào tốt nhất. Thêm vào đó, người đi vay, nếu có sức khỏe tài chính tốt, đủ điều kiện nên ngồi lại với bên cho vay để thương lượng về lãi suất, lệ phí cũng như cấu trúc lại thời gian và lịch trả nợ cho hợp lý.
- Tất cả các món vay không nên vượt quá 50% thu nhập trước thuế của người đi vay. Bởi ngoài khoản tiền lãi suất và tiền nợ gốc thì người vay cũng phải đáp ứng những nhu cầu cơ bản của bản thân và gia đình như chi tiêu, ăn uống, đi lại…
- Lãi suất vay theo hình thức tín chấp thường ở mức trên 20%/năm, theo ông đây có phải là mức lãi suất hợp lý?
- Tôi cho rằng đây là mức lãi suất hợp lý đối với các khách hàng cá nhân vay tín chấp. Như tôi đã phân tích, rủi ro đối với từng khoản vay tín chấp là có do đó lãi suất cao là để bù trừ cho rủi ro cao.
