Khiếu nại tố cáo vẫn phức tạp

ANTĐ - Hôm qua 2-5, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì Hội nghị trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KNTC). Thông tin từ hội nghị cho thấy, tình hình KNTC vẫn diễn biến phức tạp.

70% khiếu nại liên quan đất đai

Khiếu nại, tố cáo liên quan tới đất đai tăng mạnh trong vài năm trở lại đây

Theo Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh, 4 năm qua, tình hình KNTC  còn diễn biến phức tạp bức xúc ở nhiều nơi. Có lúc, có nơi đặc biệt phức tạp, gay gắt, biểu hiện rõ nhất là số đoàn đông người khiếu kiện tăng mạnh, KNTC vượt cấp gia tăng, tình trạng đơn thư gửi tràn lan mang tính phổ biến. Có tới 70% nội dung khiếu nại của công dân liên quan đến đất đai, trong đó tập trung nhiều nhất là khiếu nại việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội. 

Đáng chú ý, theo Thanh tra Chính phủ, có hiện tượng nhiều người, nhóm người khiếu nại “liên kết” với nhau để khiếu nại đông người nhằm tạo sức ép lên các cơ quan Trung ương. Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế trong giải quyết KNTC như “còn hiện tượng giải quyết né tránh, đùn đẩy, thấy sai nhưng không chịu sửa làm cho việc giải quyết KNTC lòng vòng, kéo dài. Cá biệt, có cơ quan không thực hiện đúng trách nhiệm, thẩm quyền được giao, có hành vi bao che, cố ý làm sai. Một số vụ việc mặc dù đã có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng hoặc ý kiến của các bộ, ngành Trung ương nhưng chính quyền địa phương thực hiện chưa triệt để, không nghiêm túc, dẫn đến người dân tiếp tục khiếu kiện gay gắt...”. Nhiều địa phương đã “đùn đẩy, né tránh, thiếu quan tâm phối hợp kịp thời để vận động công dân trở về địa phương hoặc khi công dân đã về địa phương nhưng không quan tâm đối thoại giải quyết, hoặc tìm thêm giải pháp hỗ trợ nên công dân tiếp tục lên Trung ương khiếu nại. Thậm chí, một số cán bộ công chức được giao nhiệm vụ kiểm tra, xác minh, tham mưu giải quyết KNTC có hành vi tiêu cực, vụ lợi”.

Thứ trưởng Bộ TN-MT Chu Phạm Ngọc Hiển cũng cho rằng, tình hình KNTC về đất đai mấy năm gần đây tăng đột biến, diễn ra gay gắt, phức tạp ở hầu hết các địa phương. Số vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo về đất đai chiếm trên 98% tổng số đơn mà Bộ TN-MT nhận được. Ông cho rằng, khiếu nại đông người, vượt cấp về đất đai ở một số địa phương có chiều hướng tăng lên, nhất là các địa phương có nhiều dự án thu  hồi đất. Ngoài ra, nhiều ý kiến các địa phương cho rằng, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến KNTC là do chính sách bồi thường cho người có đất bị thu hồi còn nhiều bất cập. Giá đất bồi thường thấp, thiếu nhất quán; có sự chênh lệch quá lớn giữa giá đất bồi thường với giá đất thị trường hoặc giá nhà đầu tư bán, chuyển nhượng nên người dân không đồng tình phương án bồi thường...

Hỗ trợ tối đa cho người dân

Ông Huỳnh Phong Tranh cho biết, nhiệm vụ chủ yếu trong thời gian tới là tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo; chủ động kịp thời xử lý các vụ việc khiếu nại, tố cáo; kiểm soát tốt tình hình khiếu nại, tố cáo, không để xảy ra “điểm nóng”; đối với các vụ việc phát sinh mới tập trung giải quyết đạt tỉ lệ trên 85%. Tiếp tục rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, bức xúc kéo dài.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá, dù đã có kết quả tích cực song một số địa phương cũng nảy sinh thêm KNTC. Thủ tướng nhìn nhận, nếu chủ quan, không tiếp tục giải quyết, sẽ là mầm mống mất ổn định an ninh trật tự. Thủ tướng cũng cho rằng trách nhiệm của chính quyền là phải tiếp và lắng nghe những ý kiến của công dân. Ông nhấn mạnh, việc giải quyết KNTC là nhiệm vụ hết sức quan trọng, các địa phương, các cơ quan chức năng cần làm tốt hơn. Trước mắt, cần phải tập trung giải quyết dứt điểm các vụ tồn đọng kéo dài, lắng nghe tâm tư nguyện vọng người dân để không nảy sinh những vụ việc mới. 

Thủ tướng yêu cầu các địa phương lập hồ sơ công khai việc giải quyết 528 vụ việc KNTC tồn đọng, kéo dài. Trong quá trình giải quyết, nếu thấy chính quyền sai thì phải nhận lỗi, nếu việc giải quyết đúng nhưng người dân do khó khăn về cuộc sống nên nảy sinh khiếu kiện thì cũng phải có chính sách hỗ trợ cuộc sống cho họ. Thủ tướng nói: “Phải làm hết lòng, hết trách nhiệm. Khi người dân thấy lẽ phải sẽ đồng thuận thực hiện. Còn những đối tượng cố ý chống đối cũng phải cố gắng thuyết phục khi không còn biện pháp nào khác thì mới tiến hành cưỡng chế”. Thủ tướng cũng cho rằng việc thu hồi đất đai phải thực hiện thật chặt chẽ: “Việc đền bù, tái định cư phải sát thực tế, bàn bạc dân chủ, công khai theo đúng quy trình của pháp luật. Lấy vận động, thuyết phục làm chính...”.

Trong thời gian từ năm 2008 - 2011, các cơ quan hành chính Nhà nước đã tiếp trên 1.571.500 lượt người đến KNTC và tiếp nhận, xử lý 672.990 đơn thư. Qua công tác giải quyết khiếu nại tố cáo, đã thu hồi về cho Nhà nước gần 1.026 tỷ đồng, 1.241ha đất; khôi phục quyền lợi cho 6.659 công dân với số tiền 595 tỷ đồng, 936ha đất; kiến nghị xử lý hành chính 2.951 người; chuyển cơ quan điều tra 239 vụ...