Khi nào chỉ huy được quyền ra lệnh nổ súng?

ANTD.VN - Chiều nay, 10-1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Góp ý vào dự thảo Luật này, nhiều ý kiến đề nghị Luật cần quy định cụ thể về nguyên tắc và các trường hợp được nổ súng, tránh lạm dụng hoặc nổ súng quá giới hạn.

 

Chiều nay, 10-1, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến vào dự thảo Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Góp ý vào dự thảo Luật này, nhiều ý kiến đề nghị Luật cần quy định cụ thể về nguyên tắc và các trường hợp được nổ súng, tránh lạm dụng hoặc nổ súng quá giới hạn.

Qua thảo luận dự thảo Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ, đa số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với dự thảo luật và cho rằng Luật này đã cơ bản đủ điều kiện để trình ra Quốc hội. Riêng về điều 21 quy định về nổ súng còn một số ý kiến băn khoăn.  Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội Võ Trọng Việt cho biết, một số ý kiến đề nghị Luật này chỉ quy định mang tính nguyên tắc nổ súng, còn việc nổ súng trong các trường hợp cụ thể đề nghị quy định trong các luật chuyên ngành. Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng, cần quy định cụ thể về nguyên tắc và các trường hợp nổ súng. Ngoài ra, một số ý kiến đề nghị không quy định lấy mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội làm căn cứ quyết định nổ súng, vì việc xác định mức độ nghiêm trọng của hành vi phải do cơ quan có thẩm quyền xác định.

Về quy định này, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, hiện nay, có nhiều lực lượng được trang bị vũ khí nhưng do quy định không cụ thể nên khi xử lý rất khó khăn. Vì thế, cần quy định cụ thể trường hợp nào được phát súng, trường hợp nào được nổ súng, nếu không có thể xảy ra trường hợp lạm dụng hoặc ngược lại, không dám sử dụng vì không biết khi nào được sử dụng. Cụ thể hơn, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga băn khoăn về quy định “không nổ súng vào đối tượng khi biết rõ người đó là phụ nữ, người khuyết tật, trẻ em, người cao tuổi...” như trong dự thảo. 

Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu làm rõ các ý kiến

góp ý vào dự luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng, dự thảo luật quy định lực lượng thi hành công vụ được phép nổ súng không cần cảnh báo trong trường hợp đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi “... mua bán và vận chuyển trái phép chất ma túy” dễ gây hiểu rằng khi phát hiện các đối tượng mua bán vận chuyển trái phép chất ma túy thì được nổ súng ngay.

Đại diện cơ quan soạn thảo dự luật giải trình các ý kiến trên, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, dự thảo luật này đã quy định việc nổ súng phải “căn cứ vào từng tình huống, tính chất, mức độ hành vi nguy hiểm của đối tượng để quyết định”. Đây là quy tắc chung của người cầm súng hay người chỉ huy khi ra quyết định cho nổ súng chứ không phải muốn là nổ súng ngay.

“Vừa qua, khi bắt giữ đối tượng Trần Trung Hùng (tức Gióng) ở Kon Tum, chỉ huy đơn vị cho phép nổ súng tiêu diệt luôn vì đối tượng có cả súng AK, K59 và nhiều đạn, lựu đạn…” – Thứ trưởng Lê Quý Vương dẫn chứng và nhấn mạnh, căn cứ vào tình huống, tính chất, mức độ lúc đó thì chỉ huy được quyền ra lệnh nổ súng, thậm chí tiêu diệt đối tượng.

Còn việc quy định “không nổ súng với phụ nữ, người khuyết tật, trẻ em, người cao tuổi…” vì đây là nhóm yếu thế, ban soạn thảo luật đã cân nhắc rất kỹ khi quy định như vậy. “Hơn nữa trong quy định này vẫn đảm bảo đủ chặt chẽ bởi có thêm vế “trừ trường hợp những người này đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ tấn công hoặc chống trả, đe dọa trực tiếp tính mạng, sức khỏe của người thi hành công vụ hoặc người khác” – Thượng tướng Lê Quý Vương dẫn chứng.

Về ý kiến của Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, dự thảo luật lần này đã tiếp thu để quy định chặt chẽ hơn, trong đó nêu rõ việc nổ súng không cần cảnh báo chỉ thực hiện trong trường hợp các đối tượng “đang trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ”.

Cụ thể, nội dung này trong dự luật quy định: “Đối tượng đang sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội khủng bố, giết người, bắt cóc con tin, mua bán và vận chuyển trái phép chất ma túy hoặc đang trực tiếp sử dụng vũ khí, vật liệu nổ chống lại việc bắt giữ khi vừa thực hiện xong hành vi phạm tội trên”.

Để làm rõ hơn nội dung này, Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương dẫn chứng, trong 2 năm trở lại đây đã diễn ra 6 lần đấu súng tại Vân Hồ (tỉnh Sơn La), các đối tượng có vũ khí buộc lực lượng thi hành công vụ phải nổ súng. “Có những trường hợp cả toán vũ trang mấy chục đối tượng có trang bị vũ khí, rất nguy hiểm. Thực chất, ta nổ súng trước bằng hình thức cảnh báo, nếu đối tượng chống cự thì mới nổ súng gây sát thương, do đó không gây nguy hại” – Thượng tướng Lê Quý Vương nói.

Dự kiến, dự thảo Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ sẽ được trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 3 – Quốc hội khóa XIV sắp tới.