- Hà Nội: Xử phạt 2 cơ sở kinh doanh đồ chơi trẻ em nhập lậu, vi phạm quy định thương mại điện tử
- Bộ Công Thương đề xuất quản lý “siêu ứng dụng” thương mại điện tử
 |
Cần hành lang pháp lý cho thương mại điện tử phát triển bền vững hơn |
Cụ thể, 10 hành vi bị cấm theo dự thảo Luật Thương mại điện tử gồm: Lợi dụng danh nghĩa hoạt động thương mại điện tử để huy động vốn trái phép từ các tổ chức, cá nhân khác; Thực hiện các hành vi lừa đảo, lừa dối khách hàng trên nền tảng thương mại điện tử;
Có hành vi gian dối hoặc cố ý cung cấp thông tin sai sự thật khi thực hiện các thủ tục hành chính hoặc khi cung cấp thông tin cho cơ quan quản lý nhà nước; Lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để kinh doanh theo phương thức đa cấp nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của pháp luật;
Kinh doanh hoặc tạo điều kiện cho người khác kinh doanh hàng hoá, dịch vụ thuộc ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng nhập lậu, hàng hoá không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng hoá quá hạn sử dụng, hàng hoá vi phạm quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hoá và các quy định pháp luật khác; Tham gia hoạt động thương mại điện tử trên nền tảng thương mại điện tử chưa đáp ứng điều kiện hoạt động tại Việt Nam;
Vận hành nền tảng thương mại điện tử khi chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý với cơ quan quản lý nhà nước; Ép buộc hoặc ngăn cản người dùng đăng ký sử dụng hoặc sử dụng nền tảng thương mại điện tử khác như là điều kiện bắt buộc để sử dụng dịch vụ.
Dự thảo cũng nghiêm cấm hành vi sử dụng các thuật toán hoặc biện pháp để hạn chế hoặc ưu tiên việc hiển thị sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân kinh doanh mà không công khai tiêu chí lựa chọn;
Sử dụng biện pháp để ngăn hiển thị hoặc hiển thị không trung thực kết quả phản hồi, đánh giá của người dùng về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, trừ trường hợp phản hồi, đánh giá đó vi phạm quy định của pháp luật hoặc trái chuẩn mực đạo đức xã hội.
Theo Bộ Công Thương, thương mại điện tử Việt Nam được các tổ chức nghiên cứu thị trường uy tín đánh giá cao, xếp thứ 3 trong khu vực Đông Nam Á về quy mô năm 2024 và xếp thứ 5 trên thế giới về tốc độ tăng trưởng năm 2022.
Quy mô thị trường bán lẻ thương mại điện tử tăng trưởng nhanh chóng từ 2,97 tỷ USD năm 2014 đến 25 tỷ USD năm 2024, trung bình tăng trưởng 20-30% cả giai đoạn 3, đóng góp 10% tổng doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước năm 2024.
Thị trường thương mại điện tử là điểm đầu tư hấp dẫn cho nhiều nhà đầu tư nước ngoài, giúp người tiêu dùng Việt Nam trở thành người tiêu dùng toàn cầu, có thể tiếp cận với cả các sản phẩm đa dạng và phong phú cả trong nước và quốc tế. Doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam đã tận dụng được các nền tảng hiện đại để phát triển kênh phân phối hàng hóa, sản phẩm của mình.
Tuy nhiên, hiện nay, ngoài việc xuất hiện các mô hình thương mại điện tử mới, vấn đề kiểm soát hàng giả, hàng cấm, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng tiếp tục là mối quan ngại chung của cả thị trường thương mại truyền thống lẫn thương mại điện tử. Hành vi vi phạm trong không gian mạng ngày càng trở nên tinh vi.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý đang gặp khó khăn trong xác định danh tính người bán, dẫn đến khó khăn trong việc truy vết và xử lý vi phạm, rủi ro về gian lận và trốn thuế cũng như chưa bảo vệ được tốt người tiêu dùng.
Người tiêu dùng khó có thể xác minh độ tin cậy của người bán trên các sàn thương mại điện tử nếu thông tin về người bán không được rõ ràng và minh bạch. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người tiêu dùng và làm giảm độ tin cậy của nền tảng thương mại điện tử.
Hoạt động thương mại điện tử xuyên biên giới phát triển nhanh chóng trong khoảng 10 năm gần đây cũng tiềm ẩn nhiều phức tạp. Thực tế này cho thấy bên cạnh việc tạo hành lang pháp lý cho thương mại điện tử phát triển, cần có giải pháp để ngăn chặn những mặt trái, biến tướng của thương mại điện tử.
