"Hàng rào" điện tử chống gian lận thuế

ANTD.VN - Bên cạnh việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính để giảm chi phí tuân thủ pháp luật cho người nộp thuế, việc triển khai ứng dụng công nghệ hiện đại vào quản lý thuế đã giúp Cục Thuế Hà Nội phát hiện hàng loạt vụ gian lận thuế. Trong đó, việc thí điểm hóa đơn điện tử được kỳ vọng sẽ tạo nên đột phá trong công tác quản lý thuế.

Hàng loạt vi phạm bị xử lý

Không kinh doanh nhưng chỉ trong 2 tháng, Công ty TNHH thương mại và dịch vụ nhà hàng Vườn nướng hải sản (quận Đống Đa) đã bán khống trên 770 tờ hóa đơn với doanh số trên 5 tỷ đồng. Đây là một trong hàng chục vụ mua bán hóa đơn được cơ quan thuế Hà Nội phát hiện thời gian qua, đồng thời đã phối hợp với lực lượng công an để đưa vụ án ra khởi tố hình sự.

Qua chương trình đối chiếu hóa đơn, Cục Thuế Hà Nội đã phát hiện hàng trăm nghìn hóa đơn bất hợp pháp và thông báo tới trên 23.000 doanh nghiệp (DN) đã mua những hóa đơn này, đồng thời thông báo truy nộp trên 200 tỷ đồng. 

Để tăng cường chống gian lận thuế, Cục Thuế TP Hà Nội đã thành lập Tổ Chống hành vi vi phạm hóa đơn, đồng thời cơ quan thuế các cấp cũng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra. Đặc biệt, thông qua ứng dụng “đối chiếu chéo hóa đơn”, thực hiện việc phân tích, sàng lọc, kiểm tra chéo dữ liệu DN, Cục Thuế Hà Nội đã phát hiện hàng loạt trường hợp gian lận hóa thuế. Qua đó, Cục Thuế đã phát hiện và thông tin cảnh báo đến khoảng 23.000 lượt doanh nghiệp, với hàng trăm nghìn số hóa hơn được xác định là có dấu hiệu bất hợp pháp.

Thời gian gần đây, với sự phối hợp hiệu quả giữa cơ quan công an - thuế, nhiều vụ việc vi phạm về thuế đã được cơ quan điều tra phối hợp xử lý. Căn cứ kết quả các vụ án đã được cơ quan điều tra kết luận, cơ quan thuế tiếp tục khai thác dữ liệu để mở rộng việc nhận diện và phát hiện vi phạm.

Chặn đứng nạn mua bán hóa đơn

Trong tháng 10-2016, Cục Thuế TP Hà Nội đã thành lập Ban Chỉ đạo và triển khai thực hiện việc áp dụng hóa đơn điện tử, chống các hành vi vi phạm hóa đơn. Cơ quan Thuế Hà Nội sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, đối chiếu chéo hóa đơn, trong đó các DN phát hành hóa đơn đã có đơn vị kê khai khấu trừ đầu vào nhưng đầu ra của kỳ tương ứng DN không kê khai, kê khai bằng không hoặc kê khai chênh lệch sẽ bị đưa vào tầm ngắm.

Trên cơ sở phân tích dữ liệu bảng kê đã thu thập trước 1-2015, Cục Thuế TP Hà Nội đã thông báo và kiểm soát các DN thông qua chương trình thanh tra, kiểm tra điện tử, thí điểm với 60 DN trong tháng 7-2016 và mở rộng từ tháng 9-2016 đối với trên 16.000 DN.

Trên cơ sở phân tích và tổng hợp, Cục đã xác định 3.739 DN có dấu hiệu vi phạm, rủi ro về hóa đơn, thông báo tới các đơn vị thuế để kiểm soát. Ngoài ra, các đơn vị thuế tiếp tục thực hiện nhận diện theo các quy định hiện hành hoặc bổ sung các tiêu chí khác phù hợp để phát hiện bổ sung các DN có dấu hiệu vi phạm.

Đối với việc thí điểm hóa đơn điện tử, theo lãnh đạo Cục Thuế TP Hà Nội, hóa đơn điện tử đem lại nhiều lợi ích nổi bật so với hóa đơn giấy; giúp giảm 1/3 chi phí in, gửi, bảo quản, lưu trữ so với sử dụng hoá đơn giấy. Hóa đơn điện tử cũng giúp tạo thuận tiện cho việc hạch toán kế toán, đối chiếu dữ liệu, quản trị kinh doanh.

Doanh nghiệp không phải tập hợp để làm kế toán mà ứng dụng sẽ tự động tập hợp. Đặc biệt, hóa đơn điện tử giúp tăng tính minh bạch của doanh nghiệp, giảm thiểu tình trạng mua bán hóa đơn trôi nổi, hóa đơn giả trên thị trường. Quan trọng hơn, theo lãnh đạo Cục Thuế Hà Nội, hóa đơn điện tử sẽ tạo cho người dân một thói quen lấy hóa đơn khi mua hàng để tránh thất thu thuế cho Nhà nước.

Dù có nhiều lợi ích song hiện nay hóa đơn điện tử mới được áp dụng thí điểm tại Hà Nội và TP.HCM, việc nhân rộng ra toàn quốc sẽ phải có thời gian để hoàn thiện hạ tầng tin học và cơ sở pháp lý. 

Tổng cục Thuế hiện đã xây dựng website tra cứu hóa đơn tại địa chỉ Tracuuhoadon.gdt.gov.vn với nội dung cung cấp các thông tin về hóa đơn do cơ quan thuế và người nộp thuế (NNT) phát hành. Website này giúp NNT và các tổ chức, cá nhân khác có thể tra cứu được các thông tin về hoá đơn bao gồm: Đơn vị phát hành hóa đơn; thời gian phát hành, thời gian hóa đơn có giá trị sử dụng và thông tin hóa đơn không còn giá trị sử dụng (là các hóa đơn của NNT ngừng hoạt động, hóa đơn đã báo mất, hủy, xóa bỏ, hóa đơn không có giá trị sử dụng qua kết luận thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế).