 |
TP Hà Nội đạt nhiều kết quả tích cực trong phát triển kinh tế |
Kinh tế Thủ đô tiếp tục phát triển, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng
Trong nhiệm kỳ 2020 -2025, Đảng bộ Thành phố đã thực hiện đồng bộ, hiệu quả, sáng tạo các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế của Trung ương vào các Chương trình số 02-CTr/TU, 03-CTr/TU, 04-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy. Nhờ đó, kinh tế Thủ đô tăng trưởng khá, đạt bình quân 6,57%/năm, cao hơn 1,1 lần mức tăng cả nước.
Quy mô kinh tế ước đạt khoảng 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần năm 2020, chiếm 41,54% vùng đồng bằng sông Hồng và 12,6% cả nước. GRDP bình quân đầu người ước đạt 7.200 USD.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tăng tỷ trọng dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp, trong đó dịch vụ 65,60%; công nghiệp - xây dựng 22,79%; nông nghiệp 1,96%.
Thành phố thu ngân sách luôn vượt dự toán, ước đạt 2,2 triệu tỷ đồng, gấp 1,8 lần giai đoạn 2016 - 2020, chiếm khoảng 25% cả nước. Tổng vốn đầu tư xã hội thực hiện ước đạt 2,48 triệu tỷ đồng, gấp 1,5 lần nhiệm kỳ trước; thu hút vốn FDI ước đạt 11,5 tỷ USD. Năng suất lao động bình quân của Hà Nội tăng 5,92%/năm; đóng góp của các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng GRDP khoảng 53%.
Sau đại dịch Covid-19, kinh tế thành phố phục hồi mạnh mẽ. Ngành dịch vụ được cấu trúc lại với trọng tâm là chuyển đổi số, phát triển thương mại điện tử, du lịch và các ngành kinh tế mới có tiềm năng như công nghiệp sáng tạo gắn với công nghiệp văn hóa (thiết kế, truyền thông, nội dung số, nghệ thuật biểu diễn, thủ công mỹ nghệ...). Du lịch phát triển bứt phá từ năm 2022, dự kiến đón 31 triệu lượt khách trong năm 2025, trong đó 7 triệu khách quốc tế.
Công nghiệp phát triển theo hướng hiện đại, tập trung vào công nghệ thông tin và các ngành công nghiệp chủ lực có giá trị gia tăng cao. Điều hành ngân sách nhà nước chặt chẽ, linh hoạt, đảm bảo các cân đối lớn và chăm lo, đảm bảo an sinh, phúc lợi xã hội. Đầu tư công được tập trung, từng bước khắc phục tình trạng phân tán, dàn trải nguồn lực đầu tư để ưu tiên các công trình trọng điểm, hạ tầng giao thông kết nối và thúc đẩy phát triển đồng đều trên địa bàn thành phố.
Tiên phong chuyển đổi số
Trong nhiệm kỳ vừa qua, Thành ủy Hà Nội đã lãnh đạo triển khai thực hiện nghiêm túc các chủ trương của Trung ương, nhất là Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Đề án của Chính phủ về “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030” (Đề án 06) và Chương trình số 07-CTr/TU ngày 17/3/2021 của Thành ủy.
Thành phố đã xây dựng hệ thống 62 cơ chế, chính sách, chương trình, kế hoạch, đề án đồng bộ (gấp đôi nhiệm kỳ trước), tạo điều kiện thuận lợi cho khởi nghiệp, thúc đẩy chuyển đổi số và nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, đạt được một số kết quả nổi bật.
Theo đó, Hà Nội là một trong những địa phương đi đầu trong triển khai chuyển đổi số (đứng thứ 6 cả nước về Chỉ số chuyển đổi số cấp tỉnh), bước đầu hình thành một số mô hình thí điểm phù hợp, hiệu quả trên cơ sở khai thác, làm giàu cơ sở dữ liệu quốc gia. Nhiều hệ thống, ứng dụng được thử nghiệm, hướng tới xây dựng đô thị thông minh, hiện đại như: Ứng dụng Công dân Thủ đô số (iHaNoi); Sổ sức khỏe điện tử, Cấp lý lịch tư pháp trên VneID; đã có trên 99,5% doanh nghiệp đang hoạt động khai thuế qua mạng, trên 99,1% doanh nghiệp thực hiện nộp thuế điện tử; tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến của người dân và doanh nghiệp, giao dịch không dùng tiền mặt ngày càng tăng cao...
Hà Nội cũng dẫn đầu cả nước về chỉ số công nghiệp công nghệ thông tin, quản trị điện tử, đổi mới sáng tạo cấp địa phương; Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh (PII); Chỉ số thương mại điện tử; số lượng đăng ký sáng chế.
Thành phố tích cực hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học, công nghệ trong sản xuất, kinh doanh; mở rộng các thị trường, tổ chức nhiều sự kiện và diễn đàn về khoa học, công nghệ, chuyển đổi số quốc gia và quốc tế. Khu công nghệ cao Hòa Lạc đã thu hút đầu tư, bước đầu hình thành hạt nhân đổi mới sáng tạo, kết nối doanh nghiệp, viện nghiên cứu và trường đại học.
Hà Nội tiếp tục đặt hàng nghiên cứu các vấn đề cấp thiết phục vụ phát triển Thủ đô, với 80% đề tài và 100% dự án sản xuất thử nghiệm được ứng dụng thực tiễn. Thị trường khoa học, công nghệ phát triển mạnh mẽ, với 148 doanh nghiệp khoa học, công nghệ, chiếm 21% cả nước.
Đặc biệt, Hà Nội đã đi đầu trong xây dựng và ban hành nhiều cơ chế, chính sách để xây dựng, phát triển thành phố thông minh; thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm, Sàn giao dịch công nghệ, Trung tâm đổi mới sáng tạo, thúc đẩy khởi nghiệp, vườn ươm nghiên cứu khoa học, công nghệ… để thiết thực triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Kỳ vọng đột phá mới
Mặc dù trong 5 năm qua, thành phố đạt được nhiều thành tựu nổi bật về kinh tế, khoa học công nghệ, nhưng trước những diễn biến phức tạp và nhanh chóng của tình hình trong nước và thế giới, Hà Nội vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Đó là áp lực lớn về hạ tầng do di dân cơ học cao và xu hướng ngày càng cao hơn, nguy cơ cháy nổ, tai nạn, ùn tắc giao thông, úng ngập; thách thức từ các vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, thiên tai, dịch bệnh và suy thoái văn hóa, đạo đức... Chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nhân lực công nghệ cao, còn yếu.
Tham nhũng, lãng phí, suy thoái trong cán bộ vẫn tồn tại. Các thế lực thù địch tiếp tục chống phá, đe dọa an ninh, trật tự. Quá trình sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp của cả nước và sắp xếp tổ chức bộ máy theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã có tác động nhiều mặt đến thành phố.
Trong bối cảnh đó, Thủ đô Hà Nội vẫn phải tiên phong, gương mẫu trong thực hiện chủ trương, quyết sách của Trung ương, thường xuyên là của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và của đồng chí Tổng Bí thư, nhất là những vấn đề mang tính trụ cột để đột phá phát triển Thủ đô và đất nước. Khai thác hiệu quả vị thế, tiềm năng lợi thế của Thủ đô, kết hợp nguồn lực trong nước và quốc tế, xây dựng và phát triển Hà Nội thực sự là Thủ đô Xã hội chủ nghĩa, xứng đáng là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, đi đầu về văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ và hội nhập quốc tế của cả nước; tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, dẫn dắt và thúc đẩy vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc và cả nước cùng phát triển, hướng tới tầm vóc khu vực châu Á và thế giới;
Phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với quá trình chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tuần hoàn. Lập, triển khai và quản lý quy hoạch đảm bảo khoa học, đồng bộ, ổn định lâu dài nhằm xây dựng đô thị xanh, thông minh, hiện đại; nông nghiệp đô thị - sinh thái, nông thôn hiện đại - giàu bản sắc, nông dân văn minh.
Mục tiêu đến năm 2030,Hà Nội là Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, xanh, thông minh, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao, có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc, là cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt kinh tế của cả nước, có tầm ảnh hưởng trong khu vực; là trung tâm kinh tế, tài chính lớn; trung tâm hàng đầu về văn hóa, giáo dục và đào tạo, y tế, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chính trị, xã hội ổn định, thành phố thanh bình, người dân hạnh phúc.
Về kinh tế, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2026 - 2030 đạt từ 11,0%/năm trở lên; GRDP bình quân đầu người trên 12.000 USD; tỷ trọng giá trị tăng thêm của kinh tế số trong GRDP đạt 40%; tỷ trọng công nghiệp văn hóa trong GRDP khoảng 8%; vốn đầu tư xã hội thực hiện trên địa bàn đạt 5,0 triệu tỷ đồng…
Đến năm 2045,Thủ đô Hà Nội là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hoà, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
 |
GS. TS Mạc Quốc Anh- Tổng Thư ký, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội |
Mục tiêu cao, cần giải pháp đồng bộ
Tán thành mục tiêu Hà Nội đặt ra trong nhiệm kỳ 2026-2030, GS. TS Mạc Quốc Anh- Tổng Thư ký, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội cho biết, Hà Nội đã có nền móng cơ sở hạ tầng và kết nối, đây là những điều kiện cần để đạt tốc độ tăng trưởng cao và mở rộng không gian phát triển.
Bên cạnh đó, thành phố cũng đã có chuyển dịch bước đầu về mô hình tăng trưởng, từ dựa vào đầu tư công, xây dựng sang tăng cường dịch vụ, kinh tế số, ứng dụng công nghệ; Quan tâm đến mô hình đô thị xanh, thông minh, phát triển đô thị bền vững, phù hợp với xu hướng quốc tế.
Mặt khác, thành phố có những cơ sở kinh tế đủ lớn, nhân lực dồi dào, vị thế trung tâm chính trị – hành chính, văn hóa để Hà Nội có lợi thế cạnh tranh cao. Sự chuẩn bị về thể chế, dữ liệu, chính quyền số… của thành phố nếu được đẩy mạnh có thể tạo bứt phá.
Tuy nhiên, theo ông Mạc Quốc Anh, các chỉ tiêu cụ thể trong tăng trưởng kinh tế thành phố đặt ra là rất cao và nhiều thách thức. Cụ thể như tốc độ tăng trưởng bình quân 11 %/năm trong bối cảnh đất nước khó đạt tốc độ tăng trưởng cao liên tục do nguồn lực có hạn, cạnh tranh và rủi ro bên ngoài là một thách thức lớn.
Mục tiêu bình quân GRDP/người/năm 12.000 USD cũng đòi hỏi bước nhảy vọt trong năng suất lao động, đổi mới công nghệ, cấu trúc kinh tế cao hơn. Con số này có khoảng cách lớn so với kết quả hiện tại đạt được trong nhiệm kỳ 2020-2025 vừa qua.
Ngoài ra, mục tiêu tỷ trọng kinh tế số, vốn đầu tư toàn xã hội cũng đòi hỏi những cải cách lớn hơn, hợp tác công- tư mạnh mẽ hơn và kết nối quốc tế rộng mở hơn. “Rất nhiều mục tiêu lớn phải thực hiện trong ngắn hạn là thách thức không nhỏ. Hà Nội nên có cơ chế tài chính – ngân sách đặc thù, ưu đãi thuế, hỗ trợ đầu tư cho các dự án đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, kinh tế số;
Thực hiện cải cách thủ tục hành chính, giảm tối đa thời gian giải quyết giấy phép đầu tư, cấp phép xây dựng, thông qua “một cửa số” số hóa liên thông giữa các sở ngành; Xây dựng mô hình quản trị đô thị linh hoạt, có tính tự chủ cao trong quyết định các dự án lớn, huy động PPP, đầu tư ngoài ngân sách”- ông Mạc Quốc Anh cho hay.
Đặc biệt, trong phát triển kinh tế, đại diện Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội cho rằng, thành phố cần đầu mạnh mẽ cho hạ tầng giao thông và kết nối vùng, trong đó tập trung hoàn thiện các tuyến vành đai, cây cầu vượt sông Hồng, mở rộng trục kết nối vùng (với các tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hòa Bình…), kết nối vùng đồng bằng sông Hồng.
Với kinh tế số, xác định đây là một trong những lĩnh vực trọng tâm thời gian tới, thành phố cần kiện toàn kiến trúc dữ liệu số, phát triển trung tâm dữ liệu, hạ tầng viễn thông 5G/6G; Thúc đẩy phát triển các nền tảng số trong quản lý đô thị (giao thông, môi trường, y tế, giáo dục), xây dựng đô thị thông minh. Cùng với đó, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, khởi nghiệp số, đổi mới sáng tạo, phát triển sản phẩm số, phần mềm thông qua quỹ hỗ trợ, ưu đãi thuế, tạo “vườn ươm số”; đầu tư đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Trong phát triển văn hóa, kinh tế văn hóa, thành phố cần đầu tư có trọng điểm cho các sản phẩm văn hóa đặc thù của Hà Nội (di sản, nghệ thuật truyền thống, không gian sáng tạo), kết hợp phát triển du lịch văn hoá, thông minh.
Thành phố cũng nên được quản trị theo hướng thông minh, minh bạch, có sự tham gia của người dân thông qua việc xây dựng hệ thống dữ liệu mở, công dân có thể tham gia phản ánh, giám sát, đánh giá kết quả phát triển; Áp dụng trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn để hỗ trợ ra quyết định, dự báo lãnh đạo. Đồng thời, tăng tính minh bạch, công khai ngân sách, dự án, khen thưởng và xử lý sai phạm mạnh mẽ…
