Điểm lại quá trình Mỹ rút quân và sự sụp đổ nhanh chóng của Chính phủ Afghanistan

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN -  Tổng thống Mỹ Joe Biden từng tuyên bố rút quân có trật tự khỏi Afghanistan và bày tỏ niềm tin vào lực lượng chính phủ Afghanistan. Song chỉ 2 tháng sau, Taliban đã tràn ngập lãnh thổ Afghanistan và thành công trong việc lật đổ tổng thống nước này. Vì sao mọi thứ lại xấu đi nhanh như vậy?

Tháng 2-2020

Chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thỏa thuận hòa bình với Taliban tại Qatar, đồng ý rút quân Mỹ khỏi Afghanistan trong vòng 14 tháng.

Trưởng phái đoàn đàm phán Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar (phải) ký thỏa thuận với Đặc phái viên hòa bình của Mỹ Zalmay Khalilzad tại Thủ đô Doha của Qatar hôm 29-2-2020

Trưởng phái đoàn đàm phán Taliban Mullah Abdul Ghani Baradar (phải) ký thỏa thuận với Đặc phái viên hòa bình của Mỹ Zalmay Khalilzad tại Thủ đô Doha của Qatar hôm 29-2-2020

Các phiến quân hứa sẽ không tấn công người Mỹ và đồng minh của họ, đồng thời mở cuộc đối thoại với Kabul. Tuy nhiên, cuộc giao tranh lại tiếp diễn gần như ngay lập tức.

Ngày 14-4-2021

Chính quyền của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden thông báo, quân đội Mỹ sẽ rời Afghanistan vào ngày 11-9-2021 - kéo dài thêm 4 tháng so với kế hoạch trước đó của người tiền nhiệm Donald Trump là vào tháng 5-2021.

Tổng thống Mỹ Joe Biden

Tổng thống Mỹ Joe Biden

Hai tuần sau, Taliban mở một cuộc tấn công lớn ở phía Nam tỉnh Helmand. Các cuộc tấn công được tăng cường kể từ đó, trong khi nỗ lực khôi phục các cuộc đàm phán hòa bình đều thất bại.

Ngày 8-7-2021

Tổng thống Biden thông báo rằng, sứ mệnh quân sự của Mỹ tại Afghanistan sẽ kết thúc vào ngày 31-8, trước 2 tuần so với thời hạn ban đầu mà ông đưa ra. Tuyên bố trên được đưa ra vài ngày sau khi binh sĩ Mỹ rời Căn cứ Không quân Bagram, tiền đồn lớn nhất của Lầu Năm Góc ở Afghanistan.

Khi được 1 phóng viên hỏi rằng liệu việc Taliban tiếp quản đất nước Afghanistan có phải là điều không thể tránh khỏi hay không, ông Biden chỉ trả lời đơn giản: “Không, không phải vậy”. Ông ca ngợi quân đội Afghanistan do Mỹ huấn luyện, đồng thời nói rằng lực lượng này “được trang bị tốt như bất kỳ quân đội nào trên thế giới”.

Binh sĩ Mỹ tại Afghanistan

Binh sĩ Mỹ tại Afghanistan

Người đứng đầu Nhà Trắng cũng bác bỏ các thông tin trước đó của truyền thông Mỹ rằng đội ngũ tình báo nước này kết luận rằng Chính phủ Afghanistan có thể sụp đổ ngay sau 6 tháng sau khi Mỹ rút quân. Tuy nhiên, trên thực tế, chính quyền Kabul thậm chí còn sụp đổ nhanh hơn tình báo Mỹ nhận định.

Các tay súng Taliban nhanh chóng giành được nhiều vùng lãnh thổ ở khu vực phía Bắc Afghanistan, buộc khoảng 1.500 quân chính phủ phải chạy sang Tajikistan lánh nạn.

Washington tăng cường các cuộc không kích nhằm vào Taliban để hỗ trợ các lực lượng chính phủ Afghanistan đang tham chiến, nhưng hành động này tỏ ra không hiệu quả.

Ngày 2-8-2021

Tổng thống Ashraf Ghani đổ lỗi cho việc rút quân “đột ngột” của các lực lượng do Mỹ dẫn đầu khiến tình hình an ninh tại Afghanistan ngày càng xấu đi.

Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani

Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani

Một phát ngôn viên của Taliban đáp lại bằng cách cảnh báo Tổng thống Ghani rằng “thời của ông đã hết”.

Từ ngày 6 đến 8-8-2021

Quân nổi dậy Taliban tiến quân thần tốc tại Afghanistan

Quân nổi dậy Taliban tiến quân thần tốc tại Afghanistan

Cuộc tiến công như vũ bão của Taliban giúp lực lượng này nhanh chóng chiếm quyền kiểm soát thủ phủ nhiều tỉnh ở Afghanistan và áp sát Thủ đô Kabul.

Ngày 10-8-2021

Tờ Washington Post và ABC News cho biết, Lầu Năm Góc tin rằng Kabul có thể sụp đổ bất cứ lúc nào trong vòng 30 đến 90 ngày.

Taliban chiếm quyền kiểm soát tuyến đường chiến lược ở phía Bắc Kabul

Taliban chiếm quyền kiểm soát tuyến đường chiến lược ở phía Bắc Kabul

Taliban chiếm quyền kiểm soát tuyến đường chiến lược ở phía Bắc Kabul và bao vây Thủ đô.

Từ ngày 12 đến 14-8-2021

Mỹ triển khai 3.000 binh sĩ hỗ trợ việc sơ tán nhân viên ngoại giao Mỹ tại Afghanistan

Mỹ triển khai 3.000 binh sĩ hỗ trợ việc sơ tán nhân viên ngoại giao Mỹ tại Afghanistan

Mỹ cử 3.000 binh sĩ và lính thủy đánh bộ tới hỗ trợ việc sơ tán các nhân viên ngoại giao Mỹ, khi Taliban chiếm giữ các thành phố lớn như Kandahar, Herat và Mazar-i-Sharif.

Ngày 15-8-2021

Taliban tiến vào Kabul hầu như không gặp phải kháng cự nào đáng kể, chiếm quyền kiểm soát Dinh Tổng thống và tuyên bố chiến thắng. Tổng thống Ghani rời khỏi đất nước, đồng thời nói rằng ông làm vậy để ngăn Taliban “thảm sát” dân thường.

Dân Afghanistan tràn vào sân bay Kabul, đu bám máy bay để tháo chạy

Dân Afghanistan tràn vào sân bay Kabul, đu bám máy bay để tháo chạy

Trong khi đó, người dân địa phương đổ xô đến sân bay của thành phố Kabul với hy vọng đón được chiếc máy bay cuối cùng rời Afghanistan.