Cạnh tranh tín dụng giữa các ngân hàng sẽ trở nên gay gắt hơn

• Ngân hàng Nhà nước yêu cầu các ngân hàng giảm lãi vay thêm 1,5 – 2%/năm
• Thống đốc giao nhiệm vụ các ngân hàng: Giảm lãi suất, hạn chế nợ xấu, không ép khách mua bảo hiểm
• "Bức tranh" ngân hàng 6 tháng đầu năm: Lợi nhuận giảm, lo ngại chất lượng tài sản

Trong nửa đầu năm 2023, hầu hết các ngân hàng thương mại (NHTM) đều ghi nhận mức tăng trưởng tín dụng thấp hơn so với cùng kỳ, tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng tín dụng tương đối phân tán.

Các ngân hàng có tốc độ tăng trưởng tín dụng cao hơn so với toàn ngành như: HDBank (9,3%), MB (10,6%), MSB (12,7%), Techcombank (9,7%), và VPBank (10,1%).

Theo các chuyên gia Chứng khoán MBS, nguyên nhân khiến các ngân hàng trên có tăng trưởng tín dụng vượt trội so với toàn ngành, là do các ngân hàng nêu trên có tập khách hàng doanh nghiệp lớn do đó tăng trưởng tín dụng tốt hơn khi nhu cầu vốn của nhóm khách hàng này cao trong nửa đầu năm.

Trong khi đó, có những ngân hàng chủ động tăng trưởng chậm lại trong nửa đầu do nhu cầu tín dụng bán lẻ thấp đồng thời ưu tiên cho các nâng cao chất lượng tài sản và quan sát thị trường.

Xét trên khía cạnh này thì các NHTM nhà nước đang lựa chọn cẩn trọng hơn khi, tăng trưởng chỉ đạt 35% so với chỉ tiêu NHNN đã giao, chiếm khoảng 44% thị phần tín dụng. Nhóm các NHTM tư nhân chiếm khoảng 56% thị phần đang hoàn thành 50% so với hạn mức được giao.

Ngoài ra, một số NHTM đã có tỷ lệ nợ xấu đã vượt lên trên 3%, do đó buộc phải cân nhắc trong các quyết định cho vay, cũng như duy trì chất lượng tín dụng.

Các ngân hàng vẫn thận trọng do mặt bằng rủi ro khách hàng có xu hướng tăng

Các chuyên gia dự báo, tín dụng sẽ lấy lại đà tăng trưởng trong nửa cuối năm 2023. Các yếu hỗ trợ như: xuất khẩu sẽ phục hồi tăng trưởng dương trên nền thấp cùng kỳ năm ngoái; bên cạnh đó, hiệu ứng từ lãi suất cho vay giảm bắt đầu kích hoạt lại nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp và người dân.

Để tín dụng đạt được mục tiêu đề ra, ngày 10/7, Ngân hàng Nhà nước đã điều chỉnh nới room tín dụng cho 11 NHTM lên mức 11% - 24%. Tuy vậy, theo các chuyên gia, không phải ngân hàng nào cũng có thể đẩy mạnh tín dụng từ nay đến cuối năm.

Theo khảo sát mới đây của NHNN, hiện mặt bằng rủi ro tín dụng tổng thể của khách hàng được các tổ chức tín dụng nhận định tăng nhanh hơn so với kỳ trước và cùng kỳ năm trước ở hầu hết các lĩnh vực. Theo đó, các tổ chức tín dụng có xu hướng “không đổi” hoặc “thắt chặt” nhẹ tiêu chuẩn tín dụng.

Vì vậy, những ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu thấp tại thời điểm cuối quý II/2023 sẽ là những ngân hàng có dư địa đẩy mạnh tín dụng vào nửa cuối năm hơn.

Các chuyên gia MBS kỳ vọng tăng trưởng tín dụng toàn ngành đạt khoảng 12% - 13% cho cả năm 2023. Biên lãi ròng (NIM) của các ngân hàng thu hẹp, nhưng được kỳ vọng sẽ cải thiện trong nửa cuối năm.

Trên thực tế, trong nửa đầu năm, trung bình các NHTM niêm yết ghi nhận NIM giảm 100 – 150 điểm cơ bản so với cùng kỳ năm ngoái. Các NHTM có NIM giảm mạnh nhất bao gồm VPBank và Techcombank, chủ yếu do nhu cầu các mảng cho vay chủ lực như tiêu dùng hay bất động sản của những ngân hàng này bị sụt giảm nghiêm trọng.

Ở chiều ngược lại, Sacombank, VIB, SHB là những ngân hàng ghi nhận tăng trưởng trong thời gian qua. Nguyên nhân đến từ thanh khoản của những ngân hàng này không quá căng thẳng do cấu trúc danh mục cho vay tương đối lành mạnh và không chịu áp lực tăng lãi suất huy động nhằm đảm bảo thanh khoản. Trong khi đó, lãi suất cho vay gia tăng theo lãi suất thị trường trong nửa đầu năm nay giúp các ngân hàng hưởng lợi về NIM.

Theo dự báo của các chuyên gia, lãi suất huy động sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm 2023, qua đó giảm áp lực lên chi phí vốn, giúp các ngân hàng có thêm dư địa giảm lãi suất cho vay nhằm kích cầu tín dụng.

Tuy nhiên, trong bối cảnh nhu cầu vay vốn vẫn chưa thật sự phục hồi, các doanh nghiệp còn chần chừ trong việc mở rộng sản xuất kinh doanh do lo ngại về tăng trưởng kinh tế, cạnh tranh về thị phần tín dụng sẽ trở nên gay gắt hơn.

Vì vậy, việc cạnh tranh để cho vay các doanh nghiệp tốt cũng sẽ là cuộc đua giữa các ngân hàng. Trên cơ sở đó, những ngân hàng nào cung cấp lãi suất hấp dẫn do có chi phí vốn thấp hơn là những ngân hàng sẽ có lợi thế hơn.