Bọ xít hút máu không nguy hiểm với người?
(ANTĐ) - Việc liên tiếp phát hiện nhiều ổ bọ xít hút máu ở Hà Nội thời gian gần đây khiến nhiều người dân lo lắng. PGS.TS Phạm Bình Quyền (ảnh) - Viện trưởng Viện Môi trường và phát triển bền vững - chuyên gia về côn trùng học đã trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.
 |
- PV: Loài bọ xít hút máu đều được phát hiện trong khu dân cư, có những ổ lớn lên đến hàng nghìn con. Xin ông cho biết loại bọ xít này có thực sự nguy hiểm với con người?
PGS.TS Phạm Bình Quyền: Trước hết, cần “trả lại tên” cho giống bọ xít này. Chúng là bọ xít hút máu hoặc là bọ xít ăn dịch của động vật, vật chủ ưa thích của nó là chuột, sau đó đến sâu bệnh, gà, chim… chứ không phải là con người. Vì vậy, chúng ta không nên lo ngại. Thực tế, trong tự nhiên, bọ xít hút máu là loài có ích, tiêu diệt các loại côn trùng gây hại, sâu bệnh.
Trên thế giới tồn tại 3 giống bọ xít hút máu, gồm Rhodinius, Triatoma và Panstrongylus. Ở Việt Nam chủ yếu là giống Rhodinius nhưng cũng có lẻ tẻ một số loài trong 3 giống trên tồn tại. Ở ngoài tự nhiên, chúng hút máu các loại động vật, chủ yếu là chuột, cũng vì thế bọ xít hút máu thường sống trong các bụi cây, cành khô, cây khô… là những nơi chuột hay qua lại. Trước đây ở nước ta, bọ xít hút máu thường được phát hiện nhiều ở miền núi, trung du nhưng ngày nay, do môi trường sống bị xáo trộn nên chúng có nhiều ở thành thị, nơi đông người.
- PV: Tại ổ bọ xít lớn nhất vừa được phát hiện ở Từ Liêm (khoảng trên 1.000 con), các chuyên gia không thấy có dấu hiệu hay đường hào của chuột chạy qua. Ông nghĩ sao về điều này?
PGS.TS Phạm Bình Quyền: Bọ xít có thể tấn công người nhưng chỉ là tình huống bắt buộc, chứ bọ xít hút máu không chủ tâm tìm người để hút máu. Từ trước đến giờ, người dân chỉ phát hiện bọ xít hút máu ở các ngóc ngách gần nơi qua lại của chuột. Nếu chúng chủ tâm hút máu người, thì chúng sẽ trú ngụ ở giường, chiếu, tủ… Tôi xin khẳng định trường hợp bọ xít tấn công người là rất hiếm, vì vậy người dân không nên quá lo lắng.
Nếu phát hiện thấy bọ xít, chỉ cần áp dụng các hóa chất diệt ruồi và muỗi là ổn vì bọ xít hút máu mẫn cảm với các chất này. Chúng dễ bị hóa chất ngấm vào cơ thể hơn là ruồi và muỗi.
|
| Phát hiện ổ bọ xít hút máu lớn ở xóm 8 (thôn Đống A, xã Cổ Nhuế, huyện Từ Liêm, Hà Nội) |
- PV: Qua xét nghiệm máu từ bọ xít hút máu, người ta tìm thấy một số ký sinh trùng gây bệnh đường máu. Vậy nếu người bị nó tấn công, có bị mắc bệnh không?
PGS.TS Phạm Bình Quyền: Hiện tại, chưa có một bằng chứng nào để kết luận chúng gây bệnh cho con người. Đúng là loại này có thể truyền một số bệnh về ký sinh trùng đường máu, nhưng chủ yếu gây ra các bệnh ở gia súc. Chúng truyền các ký sinh trùng đường máu vào vật chủ, khiến loài vật này bị giảm chất lượng máu, ảnh hưởng tới sức khỏe.
Tất cả các giống bọ xít hút máu đều chứa chất độc và chất chống đông máu, nên khi hút máu chất độc này làm người bị đốt ngứa, sưng rất lâu, thậm chí thành sẹo cứng trên da. Chất độc ở trong con bọ xít này cũng có thể làm tăng thêm nguy hiểm cho những người bị bệnh gan, gan yếu và một số bệnh giảm sức đề kháng. Song như đã nói, trường hợp người bị bọ xít hút máu đốt rất ít gặp.
Nguyễn Phan (Ghi)
